مالیات حقوق ۱۴۰۳

مالیات حقوق یکی از مهم ترین اجزای نظام مالیاتی کشور است که بر اساس قوانین جاری، از درآمدهای شغلی افراد کسر و به خزانه دولت پرداخت می شود. میزان مالیات بر درآمد حقوق سال 1403 با توجه به جدول مصوب قانون مالیات ها تعیین می شود که طبق آن نرخ مالیات بسته به میزان حقوق دریافتی متغیر است و به صورت تصاعدی محاسبه می گردد.

حقوق دریافتی افراد به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد دولت، تحت عنوان مالیات حقوق مورد وصول قرار می گیرد. بر اساس قوانین مصوب سال 1403، میزان مالیات بر درآمد حقوق بر اساس یک جدول مشخص تعیین شده که نرخ آن با افزایش میزان حقوق به صورت تصاعدی افزایش می یابد. این مالیات توسط کارفرماها محاسبه و از حقوق کارکنان کسر شده و سپس به اداره امور مالیاتی واریز می شود. 

موضوع مالیات حقوق از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نقش کلیدی در تأمین منابع مالی دولت برای ارائه خدمات به جامعه ایفا می کند. این نوع مالیات نه تنها به عنوان یکی از درآمدهای اصلی دولت عمل می کند، بلکه به توزیع عادلانه تر ثروت و کاهش نابرابری های اقتصادی نیز کمک می کند. با توجه به اینکه مالیات حقوق مستقیماً از درآمد شغلی افراد کسر می شود، شفافیت و عدالت در نحوه محاسبه و وصول آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

به همین دلیل، در این مقاله به پرسش مالیات حقوق چیست؟ پاسخ داده شده است، سپس جدول میزان مالیات بر درآمد حقوق و نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ را ارائه کرده و در پایان، به این سوال پاسخ خواهیم داد که چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق 1403معاف هستند. در انتها، بخشنامه این نوع مالیات ارائه می شود.

مالیات حقوق چیست

 مالیات به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت، دارای تقسیم بندی های متعددی می باشد. در یکی از این تقسیم بندی ها، مالیات به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. منظور از مالیات مستقیم، مالیاتی است که به طور مستقیم به درآمد و دارایی های افراد جامعه تعلق می گیرد. مالیات مشاغل و مالیات بر درآمد اجاره املاک و مالیات سکه از انواع مالیات های مستقیم می باشند، اما مالیات غیر مستقیم، مالیاتی است که بر روی قیمت کالاها یا خدمات اضافه گردیده و بنابراین به طور غیر مستقیم و نامحسوس از مصرف کنندگان این کالاها و خدمات اخذ می شود.

به موجب ماده 82 قانون مالیات های مستقیم: «درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (‌اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران بر‌حسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیر نقد تحصیل می‌کند مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.»

بنابراین با توجه به ماده 82 قانون مالیات های مستقیم، در تعریف مالیات حقوق می توان گفت: مالیات بر حقوق، مالیات مستقیمی است که به حقوق و درآمد کلیه افرادی که در داخل کشور ، در خدمت شخص دیگری مشغول به کار بوده، تعلق می گیرد. این شخص دیگر یا به عبارت بهتر کارفرما می تواند شخص دولتی یا شخص خصوصی باشد. کافرما موظف است تا مالیات بر حقوق را از درآمد و دستمزد کارکانان خود کسر کرده و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نماید.

هم چنین، سازمان امور مالیاتی کشور مهلت ارسال لیست حقوق بگیران و پرداخت مالیات و مزایای حقوق فروردین و اردیبهشت ماه 1403 را تمدید نمود که به موجب آن انجام تکالیف مالیاتی مرتبط با حقوق فرودین ماه تا 16 و انجام تکالیف مالیاتی مرتبط با حقوق اردیبهشت ماه تا 23 تیرماه سال ۱۴۰۳ تمدید گردید.

جدول مالیات حقوق 1403

میزان و نرخ مالیات حقوق و دستمزد، مانند مالیات عملکرد، هر ساله بر اساس قانون بودجه کشور مشخص گردیده و سپس جدول مالیات بر درآمد حقوق به موجب بخش نامه ای از سوی معاونت حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ شده و از طریق سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.gov.ir که از زیر مجموعه های سایت سازمان امور مالیاتی کشور www.intamedia.ir بوده، پرداخت می شود.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در بخش درآمدی، با تصویب صدر و اجزای ۲ و ۴ بند ث تبصره ۱۵ این لایحه موافقت کرده و جدول مالیات حقوق 1403 را به شرح زیر تایید نمودند:

بر اساس بخش نامه مالیات حقوق سال آینده، حقوق اعضای رسمی هیات علمی دانشگاه‌ها و قضات از شمول این حکم مستثنی و مشمول ماده (۸۵) «قانون اصلاح قانون مالیات های مستقیم» مصوب سال ۱۳۹۴ هستند.

نحوه محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳

نحوه محاسبه مالیات حقوق 1403، با توجه به جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ که در بخش قبل ارائه گردید، فرآیند بسیار ساده ای می باشد. منتها پیش از محاسبه مالیات بر درآمد حقوق 1403 و تقدیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه، باید به این نکته توجه شود که بر اساس ماده 83 قانون مالیات های مستقیم: «درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (‌مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون.»

بنابراین پیش از آنکه به محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ در رابطه با یک میزان خاص از درآمد و دستمزد بپردازیم، ابتدا لازم است که سقف معافیت مالیات حقوق 1403یعنی 12 میلیون تومان در ماه (144 میلیون تومان در سال) را از این مبلغ درآمد کسر کرده و سپس با توجه به اینکه درآمد باقی مانده مشمول کدام طبقه از جدول مالیات حقوق می باشد، میزان مالیات دستمزد را محاسبه نمود. در ادامه نحوه محاسبه مالیات حقوق را ضمن یک مثال توضیح می دهیم:

فرض کنید درآمد سالیانه یک فرد 150 میلیون تومان بوده و بنابراین دستمزد سالیانه این فرد مشمول نرخ 10 درصد جدول مالیات حقوق 1403می باشد، اما برای محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۳ این فرد ابتدا درآمد سالانه یعنی 150 میلیون تومان را از سقف معافیت مالیات حقوق ۱۴۰۳ (144 میلیون تومان) کسر می کنیم. به این ترتیب، محاسبه مالیات حقوق این فرد نسبت به 6 میلیون باقی مانده انجام می گیرد.

چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق 1403معاف هستند؟

در هنگام ثبت اظهارنامه های مالیاتی مختلف مانند ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، همواره برخی گروه ها از پرداخت مالیات معاف می باشند. همانطور که در بخش قبل توضیح دادیم، بر اساس بخش نامه سازمان امو مالیاتی کشور، حقوق و درآمدهای تا 144 میلیون تومان سالیانه ار پرداخت مالیات حقوق 1403معاف می باشند.

به علاوه، ماده 91 قانون مالیات های مستقیم، موارد کلی معافیت از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق را تعیین نموده است. بنابراین در پاسخ به این سوال که چه افرادی از پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۳ معاف هستند؟ می توان گفت که موارد معافیت از مالیات حقوق و دستمزد 1403 به شرح زیر می باشد:

۱افرادی که حقوق و درآمد سالیانه آنها تا 144 میلیون تومان باشد.

۲مامورین سیاسی خارجی در ایران و نمایندگان فوق‌ العاده دولت های خارجی نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود دریافت می کنند و همچنین، اعضای هیات های نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن.

۳مامورین کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسه های فرهنگی خارجی نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود دریافت می کنند.

۴کارشناسان خارجی که با موافقت دولت ایران و با بودجه فنی و اقتصادی و علمی دولت های خارجی و ‌یا موسسه های بین‌ المللی به ایران اعزام می شوند، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت یا موسسه مربوطه دریافت می کنند.

۵کارمندان محلی سفارت خانه‌ها و کنسولگری های ایران در خارج، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت ایران دریافت می کنند، مشروط به اینکه دارای تابعیت دولت ایران نباشند.

۶درآمد بازنشستگی، مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت یا مستمری که به وراث پرداخت می شود و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی که قبلا استفاده نشده است.

۷ هزینه سفر و فوق‌ العاده های مربوط به مسافرت ها شغلی.

۸مسکنی که در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران واگذار شده و همچنین، خانه‌های ارزان قیمت سازمانی مورد استفاده کارگران در خارج از محل کارگاه یا کارخانه.

۹مبالغ پرداختی توسط بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و مانند آن.

۱۰عیدی سالیانه یا پاداش آخر سال تا یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم.

۱۱خانه‌های سازمانی که با حکم قانون به ماموران کشوری واگذار شده تا از آن استفاده نمایند.

۱۲مبالغی که توسط کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها به پزشک یا بیمارستان پرداخت می شود.

۱۳مزایای غیرنقدی که به کارکنان پرداخت می شود، حداکثر تا دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم

۱۴حقوق کارکنان نیروهای مسلح اعم نظامی و انتظامی و جانبازان و آزادگان.

لازم به ذکر است، دیوان عدالت اداری براساس آرای متعدد صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آرای شماره 601 مورخ 1389/12/9 و شماره 1185 مورخ 1401/6/29 این هیات و همچنین رای شماره 2072 مورخ 1401/9/22 که در راستای قانون بودجه سال 1401 کل کشور صادر شد، وجوه پرداختی به حقوق بگیران تحت عناوین مهد کودک، ایاب و ذهاب، غذا، بن کالا و... مشمول معافیت قانونی مربوط به مالیات حقوق بوده و مشمول مالیات مزبور نیست.

بخشنامه مالیات حقوق

در قسمت های قبلی مقاله، گفتیم که بخشنامه‌ مالیات حقوق و بخشنامه معافیت مالیات حقوق، از سوی معاون حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی، به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ می گردد و بر اساس آن می توان، مالیات حقوق را تعیین نمود. از آنجا که این بخشنامه، در سال 1403، هنوز ابلاغ نشده در زیر، فایل دانلود بخش نامه مالیات حقوق سال گذشته را ارائه خواهیم کرد و به محض ابلاغ بخشنامه مالیات حقوق ۱۴۰۳، این قسمت از متن مقاله را بروزرسانی خواهیم کرد.

علاقمندان به دانلود بخشنامه مالیات حقوق می توانند، از طریق لینک زیر، اقدام کنند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مالیات حقوق 1403 در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مالیات حقوق ۱۴۰۳ پاسخ دهند.