شورای حل اختلاف به موجب قانون، صلاحیت رسیدگی به برخی از دعاوی حقوقی و صدور رای را دارد و همچنین می تواند در برخی دعاوی به ایجاد سازش میان طرفین بپردازد . به همین دلیل پیامد حاضر نشدن در وقت رسیدگی شورا ممکن است به صورت صدور رای غیابی باشد و یا اینکه پس از عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف ، پرونده به دادگاه یا دادسرا فرستاده شود .  

در حال حاضر شورای حل اختلاف یکی از مهم ترین مراجع قضایی محسوب می شود که صلاحیت رسیدگی به برخی از دعاوی را به موجب قانون شورای حل اختلاف پیدا کرده است و همچنین علاوه بر صلاحیت رسیدگی و صدور حکم ، می بایست در مواردی برای حصول سازش میان طرفین اقداماتی انجام داده و در صورت عدم سازش ، پرونده را به دادگاه بفرستد .

بنابراین جلسه شورای حل اختلاف ممکن است منجر به صدور حکم و یا فیصله اختلافات شود و به همین خاطر حاضر شدن در جلسات شورای حل اختلاف امری مهم و ضروری است و طرفین دعوا باید در همان وقت رسیدگی تعیین شده توسط شورا در جلسه حضور یابند ؛ مگر اینکه دلایل موجهی برای عدم حضور داشته باشند و در غیر این صورت پیامدهایی بر حاضر نشدن در وقت رسیدگی شورا مترتب خواهد شد .

به همین مناسبت در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوعات بپردازیم که حکم عدم حضور در جلسه اول شورای حل اختلاف چیست ؟ عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف چه تبعات و پیامدهایی دارد ؟ و اینکه دلایل موجه عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف کدامند ؟

دلایل موجه عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف

بر اساس قانون ، شورای حل اختلاف به منظور حل اختلاف و صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی و جلوگیری از تراکم پرونده ها در قوه قضاییه ایجاد شده است که موارد صلاحیت آن نیز در قانون به صورت مشخص تعریف شده است . صلاحیت شورای حل اختلاف را می توان به دو نوع تقسیم بندی و مورد بررسی قرار داد .

نخست اینکه شورای حل اختلاف بر اساس قانون صلاحیت رسیدگی و صدور حکم در دعاوی زیر را دارد و موارد صدور رای در شورای حل اختلاف از قرار زیر است :

۱دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون در دادگستری مطرح می باشند ؛

۲تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه ؛

۳دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد ؛

۴صدور گواهی حصر وراثت ، تحریر ترکه ، مهر و موم ترکه و رفع آن ؛

۵ادعای اعسار از پرداخت محکومُ به ، در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد ؛

۶دعاوی خانواده راجع به جهیزیه ، مهریه ، نفقه تا نصاب مقرر در بند الف ( بیست میلیون تومان ) ، در صورتی که مشمول ماده 29 قانون حمایت خانواده نباشند ؛

۷تامین دلیل ؛

۸جرایم تعزیری که صرفا مستوجب مجازات نقدی درجه هشت باشد .

علاوه بر موارد ذکر شده که شورای حل اختلاف باید اقدام به صدور رای نماید ، در مواردی شورا صرفا به ایجاد صلح و سازش میان طرفین مبادرت می کند و اگر سازش برقرار نشد ، پرونده به دادگاه فرستاده می شود . بر اساس قانون شورای حل اختلاف در موارد زیر شوراها به دستور دادگاه و یا با تراضی طرفین برای ایجاد صلح و سازش اقدام می نمایند :

۱کلیه امور مدنی و حقوقی ؛

۲کلیه جرایم قابل گذشت ؛

۳جنبه خصوصی جرایم غیر قابل گذشت .

زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت برقراری صلح و سازش میان طرفین را دارد ، نمی تواند رای یا دادنامه صادر کند ؛ بلکه صرفا اگر سازش موثر واقع شود ، گزارش اصلاحی صادر می کند که این گزارش اصلاحی قطعی بوده و قابل اعتراض نیست .

بنابراین در پاسخ به این سوال که عدم حضور در جلسه اول شورای حل اختلاف چه حکمی دارد ، باید قایل به تفکیک شد . اصولا زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی و صدور حکم دارد و پس از رسیدگی به دعوا حکم یا رأی صادر می کند ، عدم حضور در وقت رسیدگی مانع رسیدگی شورا نیست و ممکن است شورای حل اختلاف ، حکم غیابی صادر کند .

اما اگر شورا بر مبنای ایجاد صلح و سازش رسیدگی می کند ، پیامد حاضر نشدن در وقت رسیدگی شورای حل اختلاف صرفا این است که پرونده به دادگاه ارسال می شود و فرصت صلح و سازش در شورا از طرفین سلب می شود . چرا که طبق قانون ، در صورتی که شورا به درخواست یکی از طرفین برای ایجاد سازش تلاش می کند و طرف دیگر تا پایان جلسه اول شورای حل اختلاف عدم تمایل خود را برای رسیدگی شورا اعلام کند ، شورای حل اختلاف درخواست را بایگانی کرده و طرفین را به مرجع دادگستری راهنمایی می کند .

دلایل موجه عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف

بر اساس قانون ، شورای حل اختلاف به منظور حل اختلاف و صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی و جلوگیری از تراکم پرونده ها در قوه قضاییه ایجاد شده است که موارد صلاحیت آن نیز در قانون به صورت مشخص تعریف شده است . صلاحیت شورای حل اختلاف را می توان به دو نوع تقسیم بندی و مورد بررسی قرار داد .

نخست اینکه شورای حل اختلاف بر اساس قانون صلاحیت رسیدگی و صدور حکم در دعاوی زیر را دارد و موارد صدور رای در شورای حل اختلاف از قرار زیر است :

۱دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون در دادگستری مطرح می باشند ؛

۲تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه ؛

۳دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد ؛

۴صدور گواهی حصر وراثت ، تحریر ترکه ، مهر و موم ترکه و رفع آن ؛

۵ادعای اعسار از پرداخت محکومُ به ، در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد ؛

۶دعاوی خانواده راجع به جهیزیه ، مهریه ، نفقه تا نصاب مقرر در بند الف ( بیست میلیون تومان ) ، در صورتی که مشمول ماده 29 قانون حمایت خانواده نباشند ؛

۷تامین دلیل ؛

۸جرایم تعزیری که صرفا مستوجب مجازات نقدی درجه هشت باشد .

علاوه بر موارد ذکر شده که شورای حل اختلاف باید اقدام به صدور رای نماید ، در مواردی شورا صرفا به ایجاد صلح و سازش میان طرفین مبادرت می کند و اگر سازش برقرار نشد ، پرونده به دادگاه فرستاده می شود . بر اساس قانون شورای حل اختلاف در موارد زیر شوراها به دستور دادگاه و یا با تراضی طرفین برای ایجاد صلح و سازش اقدام می نمایند :

۱کلیه امور مدنی و حقوقی ؛

۲کلیه جرایم قابل گذشت ؛

۳جنبه خصوصی جرایم غیر قابل گذشت .

زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت برقراری صلح و سازش میان طرفین را دارد ، نمی تواند رای یا دادنامه صادر کند ؛ بلکه صرفا اگر سازش موثر واقع شود ، گزارش اصلاحی صادر می کند که این گزارش اصلاحی قطعی بوده و قابل اعتراض نیست .

بنابراین در پاسخ به این سوال که عدم حضور در جلسه اول شورای حل اختلاف چه حکمی دارد ، باید قایل به تفکیک شد . اصولا زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی و صدور حکم دارد و پس از رسیدگی به دعوا حکم یا رأی صادر می کند ، عدم حضور در وقت رسیدگی مانع رسیدگی شورا نیست و ممکن است شورای حل اختلاف ، حکم غیابی صادر کند .

اما اگر شورا بر مبنای ایجاد صلح و سازش رسیدگی می کند ، پیامد حاضر نشدن در وقت رسیدگی شورای حل اختلاف صرفا این است که پرونده به دادگاه ارسال می شود و فرصت صلح و سازش در شورا از طرفین سلب می شود . چرا که طبق قانون ، در صورتی که شورا به درخواست یکی از طرفین برای ایجاد سازش تلاش می کند و طرف دیگر تا پایان جلسه اول شورای حل اختلاف عدم تمایل خود را برای رسیدگی شورا اعلام کند ، شورای حل اختلاف درخواست را بایگانی کرده و طرفین را به مرجع دادگستری راهنمایی می کند .

دلایل موجه عدم حضور در جلسه شورای حل اختلاف

بر اساس قانون ، شورای حل اختلاف به منظور حل اختلاف و صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی و جلوگیری از تراکم پرونده ها در قوه قضاییه ایجاد شده است که موارد صلاحیت آن نیز در قانون به صورت مشخص تعریف شده است . صلاحیت شورای حل اختلاف را می توان به دو نوع تقسیم بندی و مورد بررسی قرار داد .

نخست اینکه شورای حل اختلاف بر اساس قانون صلاحیت رسیدگی و صدور حکم در دعاوی زیر را دارد و موارد صدور رای در شورای حل اختلاف از قرار زیر است :

۱دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون در دادگستری مطرح می باشند ؛

۲تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه ؛

۳دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد ؛

۴صدور گواهی حصر وراثت ، تحریر ترکه ، مهر و موم ترکه و رفع آن ؛

۵ادعای اعسار از پرداخت محکومُ به ، در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد ؛

۶دعاوی خانواده راجع به جهیزیه ، مهریه ، نفقه تا نصاب مقرر در بند الف ( بیست میلیون تومان ) ، در صورتی که مشمول ماده 29 قانون حمایت خانواده نباشند ؛

۷تامین دلیل ؛

۸جرایم تعزیری که صرفا مستوجب مجازات نقدی درجه هشت باشد .

علاوه بر موارد ذکر شده که شورای حل اختلاف باید اقدام به صدور رای نماید ، در مواردی شورا صرفا به ایجاد صلح و سازش میان طرفین مبادرت می کند و اگر سازش برقرار نشد ، پرونده به دادگاه فرستاده می شود . بر اساس قانون شورای حل اختلاف در موارد زیر شوراها به دستور دادگاه و یا با تراضی طرفین برای ایجاد صلح و سازش اقدام می نمایند :

۱کلیه امور مدنی و حقوقی ؛

۲کلیه جرایم قابل گذشت ؛

۳جنبه خصوصی جرایم غیر قابل گذشت .

زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت برقراری صلح و سازش میان طرفین را دارد ، نمی تواند رای یا دادنامه صادر کند ؛ بلکه صرفا اگر سازش موثر واقع شود ، گزارش اصلاحی صادر می کند که این گزارش اصلاحی قطعی بوده و قابل اعتراض نیست .

بنابراین در پاسخ به این سوال که عدم حضور در جلسه اول شورای حل اختلاف چه حکمی دارد ، باید قایل به تفکیک شد . اصولا زمانی که شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی و صدور حکم دارد و پس از رسیدگی به دعوا حکم یا رأی صادر می کند ، عدم حضور در وقت رسیدگی مانع رسیدگی شورا نیست و ممکن است شورای حل اختلاف ، حکم غیابی صادر کند .

اما اگر شورا بر مبنای ایجاد صلح و سازش رسیدگی می کند ، پیامد حاضر نشدن در وقت رسیدگی شورای حل اختلاف صرفا این است که پرونده به دادگاه ارسال می شود و فرصت صلح و سازش در شورا از طرفین سلب می شود . چرا که طبق قانون ، در صورتی که شورا به درخواست یکی از طرفین برای ایجاد سازش تلاش می کند و طرف دیگر تا پایان جلسه اول شورای حل اختلاف عدم تمایل خود را برای رسیدگی شورا اعلام کند ، شورای حل اختلاف درخواست را بایگانی کرده و طرفین را به مرجع دادگستری راهنمایی می کند .