عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق

حضور زن و شوهر در فرآیند انجام مشاوره طلاق توافقی الزامی است و باید شخصا در مراکز مشاوره طلاق حاضر شوند؛ لذا عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق امکان پذیر نیست. تبعات حاضر نشدن زن و مرد برای مشاوره طلاق آن است که این مراکز می توانند مشاوره را تنها با شخصی که حاضر شده انجام دهند و در نهایت گواهی عدم انصراف از طلاق را به وی ارائه نمایند.

لزوم حفظ کانون خانواده و رابطه زوجیت میان زن و شوهر سبب شده است که در قانون ترتیباتی برای مشاوره زوجین هنگام طلاق پیش بینی شود و چه بسا انجام مشاوره قبل از طلاق سبب شود که زن یا شوهر از طلاق منصرف شوند. انجام مشاوره های قبل از طلاق فارغ از اثر بخشی آن به عنوان یک الزام و تکلیف در قانون حمایت خانواده مطرح شده است.

با این وجود گاهی زن، شوهر یا هر دوی آنها قصد حضور در جلسات مشاوره طلاق را ندارند و یا اینکه یکی از آنها تمایلی به حضور در مشاوره طلاق نداشته و در جلسات حاضر نمی شود. به همین خاطر این سوال مطرح می شود که شرکت نکردن در مشاوره طلاق چه حکمی دارد و تبعات حاضر نشدن زن و مرد در جلسات مشاوره چیست؟

برای پاسخ دادن به سوال فوق، به این سوالات پاسخ می دهیم که آیا عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق امکان پذیر است؟ عدم حضور زوج در مشاوره طلاق چه پیامدها و تبعاتی دارد؟ عدم حضور زوجه در مشاوره طلاق چه آثار و تبعاتی دارد؟ و در نهایت به این سوال می پردازیم که استثنائات عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق چیست؟

آیا عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق امکان پذیر است؟

سابقا زن و شوهر با مراجعه به دادگاه می توانستند با طی تشریفات قانونی و حقوقی مربوطه از هم جدا شوند؛ اما در حال حاضر انجام مشاوره های خانوادگی قبل از طلاق موضوع بسیار مهمی است که در دستور کار دادگاه ها قرار گرفته است و با این موضوع تلاش شده تا حد الامکان از تبعات طلاق های عجولانه جلوگیری شود و کانون خانواده حفظ شود. این موضوع در ماده 25 قانون حمایت خانواده به این ترتیب مورد پیش بینی قرار گرفت:

"در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد، طرفین می‌ توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند. در صورت عـدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق، جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می‌کند ".

مشاوره طلاق ابتدائا فقط در خصوص طلاق توافقی پیش بینی شده بود، اما در حال حاضر هر یک از زن و شوهر که قصد طلاق توافقی یا سایر انواع طلاق اعم از طلاق به درخواست زن و طلاق به درخواست مرد داشته باشند می توانند پس از ثبت نام در سامانه تصمیم، به مراکز مشاوره مربوطه مراجعه نموده و در صورت عدم سازش و منصرف نشدن از طلاق، از این مراکز گواهی تحت عنوان "گواهی عدم انصراف از طلاق

" را دریافت نمایند که حاضر نشدن زن و شوهر برای مشاوره تبعاتی دارد.

سپس گواهی دریافت شده را به همراه دادخواست طلاق به دادگاه ارائه نمایند و دادگاه با توجه به این گواهی که عدم تفاهم زوجین را نشان می دهد، می تواند گواهی عدم سازش و اجازه طلاق را صادر کند. اما طبق قانون جدید طلاق، دریافت این گواهی برای طلاق های توافقی اجباری و الزامی شده است و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تنها زمانی می توانند دادخواست طلاق توافقی را ثبت کنند که زوجین گواهی عدم انصراف از طلاق را ارائه نموده باشند که این گواهی ضمیمه دادخواست طلاق می شود.

بنابراین انجام مشاوره طلاق فقط در خصوص تمام انواع طلاق همچون طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد الزامی می باشد؛ اما در پاسخ به این سوال که آیا عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق امکان پذیر است؟ باید گفت حضور زوجین اعم از زن و مرد در مشاوره طلاق توافقی اجباری و الزامی است.

پس تا زمانی که مراکز مشاوره طلاق با زوجین مشاوره نکرده و گواهی عدم انصراف از طلاق توافقی را به ایشان ارائه نکنند، امکان طی تشریفات قانونی برای طلاق توافقی در دادگاه نیز وجود ندارد و دادگاه حکم به طلاق صادر نمی کند که در ادامه آثار و تبعات عدم حضور زوجین و شرکت نکردن در مشاوره طلاق را بررسی خواهیم کرد.

لازم به ذکر است که زن و مرد که قصد طلاق توافقی دارند پس از ثبت نام در سامانه تصمیم طلاق، نوبت مشاوره دریافت می نمایند و پس از اینکه کد رهگیری و زمان مشاوره آنها تعیین شد، با در دست داشتن مدارک شناسایی باید به مراکز مشاوره طلاق مراجعه نمایند که در ادامه تبعات حاضر نشدن زوجین در مشاوره طلاق را توضیح خواهیم داد.

عدم حضور زوج در مشاوره طلاق چه تبعاتی دارد؟

همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد، عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق توافقی امکان پذیر نمی باشد و هر دوی زن و مرد باید در مراکز مشاوره حضور یابند. بنابراین حضور وکیل نیز به جای زن و شوهر در جلسات مشاوره طلاق نیز امکان پذیر نمی باشد.

در پاسخ به این سوال که عدم حضور زوج در مشاوره طلاق چه تبعاتی دارد؟ باید گفت از آن جهت که انجام مشاوره های طلاق توافقی شرط لازم جهت ثبت دادخواست طلاق توافقی است، اگر مرد در جلسات مشاوره طلاق توافقی حاضر نشود، می تواند به این معنا باشد که مرد راضی به طلاق توافقی نیست. اگر شرکت نکردن مرد به دلیل عدم رضایت مرد برای طلاق دادن باشد، طبیعتا زمانی که مرد راضی به طلاق نباشد، نمی شود برای طلاق توافقی اقدام کرد. چرا که در طلاق توافقی فرض بر این است که زوجین در خصوص طلاق به توافق و تفاهم رسیده اند.

پس آثار و تبعات شرکت نکردن مرد در مراکز مشاوره طلاق این است که گرفتن طلاق توافقی دشوار می شود؛ چون زن نمی تواند گواهی انصراف از طلاق را از مرکز مشاوره دریافت کند، دادخواست طلاق توافقی هم نمی تواند بدهد و در صورت وجود شرایط قانونی لازم باید از روش طلاق از طرف زن اقدام نماید.

البته مراکز مشاوره در صورت حاضر نشدن یکی از طرفین اعم از مرد یا زن برای انجام مشاوره می توانند با وی تماس گرفته، جلسه مشاوره طلاق را تمدید کنند. اگر باز هم در جلسه حاضر نشد، مرکز این عدم حضور را در برگه گزارش قید کرده و تنها با شخصی که حاضر شده است مشاوره طلاق انجام دهند. در نهایت نیز گواهی عدم انصراف از طلاق را به ایشان ارائه نمایند. (ممکن است در برخی شهرها سخت گیری ها کمتر یا بیشتر باشد).

با این حال باید به این نکته توجه داشت که حتی اگر این گواهی نیز توسط مراکز مشاوره طلاق صادر شود، چون در طی روند رسیدگی به دادخواست طلاق توافقی در دادگاه، مرد باید راضی به طلاق دادن باشد، اگر مرد در دادگاه خانواده هم حاضر نشده و وکیل هم نفرستاده باشد و توافقنامه طلاق را امضا نکرده باشد، امکان طلاق توافقی وجود نخواهد داشت و دادگاه دادخواست طلاق را رد می کند که به عنوان تبعات حاضر نشدن زوجین برای مشاوره طلاق باید به این مطلب توجه داشت.

عدم حضور زوجه در مشاوره طلاق چه تبعاتی دارد؟

مطابق آنچه که در قسمت قبل ذکر شد، حضور زوجه نیز در مراکز مشاوره طلاق الزامی است و زن نیز نمی تواند با گرفتن وکیل، تشریفات مشاوره طلاق در مراکز مشاوره را طی کند و به شخصه باید در فرایند مشاوره حاضر شود. مراکز مشاوره معمولا از یک تا چهار جلسه مشاوره قبل از طلاق توافقی تعیین می کنند که این پروسه حدودا 45 روز به طول می انجامد و سپس گواهی عدم انصراف از طلاق جهت ارائه به دادگاه خانواده صادر می شود.

بنابراین در پاسخ به عدم حضور زوجه در مشاوره طلاق چه تبعاتی دارد؟ باید بگوییم شرکت نکردن زوجه در جلسه مشاوره باعث می شود طلاق توافقی منتفی شود؛ چرا که اصل بر وجود تفاهم دو طرف در خصوص طلاق است و قبل از اقدام به طلاق، زن و شوهر باید حتی در مورد شرایط طلاق توافقی از جمله مهریه زن، نفقه معوقه، حضانت فرزندان و مسائلی از این قبیل نیز به تفاهم رسیده و توافقنامه طلاق توافقی را امضا کرده باشند.

پس اگر زن در جلسات طلاق توافقی حاضر نشده باشد، این اثر و پیامد را دارد که درخواست طلاق توافقی با دشواری مواجه می شود؛ چون به این معناست که احتمالا زن راضی به طلاق توافقی نیست و اگر مرد در چنین شرایطی باز هم قصد داشته باشد زن را طلاق بدهد، باید از طریق تشریفاتی که برای طلاق از طرف مرد مقرر شده است اقدامات قانونی لازم را انجام دهد؛ نه طلاق توافقی. اگر هم مراکز مشاوره گواهی عدم انصراف از طلاق را صادر کردند، ممکن است شرکت نکردن زن در دادگاه طلاق مسئله ساز شود.

لازم به ذکر است که اگر زن حق طلاق را ضمن عقد نکاح از شوهر خود گرفته باشد، باز هم باید جلسات مشاوره قبل از طلاق را انجام داده و این مشاوره برای زنی که حق طلاق دارد نیز الزامی است و تفاوتی با طلاق توافقی ندارد و مرد نیز حتی اگر حق طلاق را به زوجه داده باشد، باید در مراکز مشاوره طلاق حاضر شود.

البته اگر زن حق طلاق داشته باشد و مرد در جلسات مشاوره حاضر نشود، این عدم حضور مرد مانع از ادامه جلسات مشاوره نیست و این تبعات را دارد که مرکز مشاوره گواهی عدم انصراف از طلاق را صادر می کنند. منتها در این روش ، درخواست طلاق به واسطه حق طلاق زن، در دادگاه خانواده مورد رسیدگی قرار می گیرد و حتی اگر مرد هم راضی نباشد دادگاه می تواند حکم طلاق زن را صادر کند.

استثنائات عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق کدامند؟

در پاسخ به این سوالات که عدم حضور زوج و زوجه در مشاوره طلاق چه آثار و تبعاتی دارد، گفتیم که اگر طلاق از نوع طلاق توافقی باشد، اصولا حاضر شدن زن و مرد در جلسات مشاوره الزامی است و اگر یکی از زوجین در این جلسات حضور نداشته باشند، این تبعات را دارد که نمی توان به راحتی برای طلاق توافقی اقدام کرد؛ چون بر فرض صدور گواهی عدم انصراف از طلاق توسط مرکز مشاوره، ممکن است در دادگاه خانواده نیز شخص یا وکیلش برای طلاق حاضر نشوند و دادخواست طلاق رد شود.

با این وجود در شرایطی ممکن است که عدم حضور زوجین برای انجام مشاوره الزامی نبوده و بتوان بدون حاضر شدن زن و یا مرد، گواهی عدم انصراف از طلاق را دریافت کرد. بنابراین در این قسمت قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که استثنائات عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق کدامند؟

اولین استثنای عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق این است که اگر با ارائه مدارکی ثابت شود که حضور یکی از زوجین در جلسات مشاوره طلاق امکان پذیر نیست، مراکز مشاوره می توانند حتی بدون حاضر شدن یکی از زن و مرد، با شخصی که حاضر شده است جلسه مشاوره را ادامه داده و پس از طرح پرسش در خصوص چرایی طلاق و ارائه مشاوره های لازم، گواهی عدم انصراف از طلاق را برای طی مراحل طلاق توافقی صادر نمایند.

دومین استثنای عدم حضور زن و شوهر در مراکز مشاوره آن است که زن و شوهر و یا یکی از آنها در خارج از کشور اقامت داشته باشد و به واسطه همین عدم حضور در ایران، مراکز مشاوره می توانند صرفا با وجود وکیل، گواهی عدم انصراف از طلاق را صادر نمایند تا موضوع طلاق به دادگاه خانواده ارجاع شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون عدم حضور زوجین در مشاوره طلاق پاسخ دهند.