طلاق زن حامله

طلاق زن حامله تفاوتی در احکام و شرایط با طلاق زن غیر حامله ندارد و طلاق در زمان بارداری ممکن است. من جمله شرایط جدا شدن از همسر باردار این است که عده طلاق زن حامله با زایمان به پایان می رسد و نفقه او تا آن زمان بر عهده مرد است همچنین حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر و پس از آن تا زمان بلوغ با پدر است. 

ممکن است زن و شوهر دیگر امکان و یا تمایل به زندگی مشترک نداشته باشند و بخواهند با طلاق گرفتن به این فصل از زندگی خود پایان بدهند. برای این کار آن ها باید به دادگاه خانواده مراجعه کنند و پس از آن، دادگاه علل اختلاف آن ها را بررسی می کند و با توجه به آن، حکم مناسب را صادر می کند.  

در زمان بارداری هم هرچند کم، ممکن است مواردی پیش بیاید که زن و شوهر دیگر قادر به زندگی با یکدیگر نباشند و بخواهند طلاق بگیرند. نظام حقوق خانواده ایران با نظر به فقه اسلامی در بسیاری از موارد، من جمله نفقه و حضانت فرزندان در طلاق زن باردار احکام به خصوصی را دارد که لازم است در موارد طلاق زن حامله مورد توجه قرار بگیرد.

در این مقاله به این سوالات پاسخ داده خواهد شد که آیا طلاق زن حامله صحیح است و در صورت مثبت بودن این سوال، شرایط جدا شدن از همسر باردار چیست و پس از طلاق زن باردار، تکلیف نفقه و حضانت فرزندان چه خواهد شد.  

آیا زن حامله را می توان طلاق داد؟

طلاق یک نوع ایقاع است یعنی یک عمل حقوقی یک طرفه، که معمولا از طرف مرد انجام می پذیرد که منجر به پایان ازدواج و انحلال عقد نکاح بین زن و شوهر می شود. برای طلاق زن حامله، مانع شرعی یا قانونی وجود ندارد و شوهر، یا زن در شرایطی، یا هر دو به صورت توافقی می توانند در صورت باردار بودن زن هم به دادگاه مراجعه کنند و حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش دریافت کنند.

در احکام، چگونگی و شرایط جدا شدن از همسر باردار تفاوتی با طلاق در زمان دیگر وجود ندارد و تنها تفاوت آن در مدت زمان نگهداری عده است به این معنا اگر زن بخواهد ازدواج مجدد داشته باشد، باید یک مدت زمانی از طلاق او بگذرد و این مدت زمان در صورت بارداری وی با زمانی که باردار نیست متفاوت است و در ادامه به تفضیل به آن پرداخته شده است.

درخواست طلاق از طرف زن حامله

حق طلاق در نظام حقوقی ایران با مرد است، با این حال در شرایطی پیش بینی شده است که زن هم می تواند درخواست طلاق از دادگاه کند. شرایط طلاق از طرف زن شامل داشتن وکالت در طلاق ، عدم پرداخت نفقه از سوی شوهر، عسر و حرج زوجه ، غیبت شوهر بیش از چهار سال است که در صورتی که او بتواند صحت این مسائل را به دادگاه ثابت کند، دادگاه حکم طلاق را صادر می کند و به استناد آن می تواند از شوهرش طلاق بگیرد. 

در این میان، تفاوتی میان در خواست طلاق زن حامله و غیر حامله وجود ندارد و در صورتی که شرایط ذکر شده محقق، و به دادگاه اثبات شود، وی می تواند از دادگاه در خواست طلاق کند. 

طلاق توافقی در دوران بارداری

زوجین می توانند به هر دلیلی که تمایل داشته باشند، با توافق از یکدیگر جدا شوند و این توافق ها می تواند در زمینه های مهریه، حضانت و نفقه باشد و از این طریق به دادگاه برای گواهی عدم سازش مراجعه می کنند و دادگاه هم این توافق را محترم و مورد تایید می داند. در تنظیم دادخواست طلاق توافقی تفاوتی میان شرایط جدا شدن از همسر باردار از زمانی که زن باردار نیست وجود ندارد با این حال در صورت حامله بودن زن، زوجین باید در مورد موارد هزینه های زایمان، نفقه زن و حضانت فرزند به توافق برسند.

طلاق از طرف شوهر در زمان بارداری زن

طبق قانون ایران، مرد هر زمان که اراده کند می تواند از دادگاه چه به دلایل موجه وچه غیر موجه، در خواست صدور گواهی عدم امکان سازش و طلاق کند، حتی اگر زن مخالفت کند.و همانطور که گفته شد تفاوتی میان احکام طلاق در زمان حاملگی و غیر حاملگی وجود ندارد و بنابراین مرد می تواند به شرط پرداخت حقوق مالی زن باردار، وی را طلاق بدهد.

شرایط طلاق زن حامله

روند رسیدگی به طلاق با دادن دادخواست طلاق  توافقی و یا از طرف مرد و یا صدور گواهی عدم امکان سازش از طرف یکی از زوجین یا هر دوی آن ها به دادگاه خانواده آغاز می شود. دادگاه با بررسی وضعیت زوجین، آن ها را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع می دهد و آن ها را به سازش دعوت می کند. پس از مشاوره، در صورتی که زن و شوهر از تصمیم خود باز نگشته باشند، دادگاه در این مورد تصمیم می گیرد. طلاق زن حامله هم از این مورد مستثنا نیست و همان روندی را طی می کند که او حامله نباشد.

تنها تفاوت در شرایط جدا شدن از همسر باردار این است که در صورتی که زن و شوهر درخواست طلاق توافقی داشته باشند، باید در مورد حضانت فرزند، هزینه های زایمان و نفقه زن تصمیم گیری و تعیین تکلیف کنند.

طلاق زن حامله کدام نوع طلاق است؟

"طلاق بر دو قسم است. بائن و رجعی." قانون مدنی ماده 1143 طلاق را از نظر امکان بازگشتن به زندگی مشترک، به دو دسته تقسیم می کند و در مواد بعد هم به تعریف آن می پردازد: "در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست." و در طلاق رجعی، شوهر می تواند در طول مدت عده که در ادامه به تعریف آن می پردازیم به زن رجوع کند و بدون اینکه نیاز باشد مجددا ازدواج کنند، زندگی مشترکشان را از سر بگیرند.

طلاق بائن موجب از بین رفتن رابطه زوجیت می شود و دیگر با عمل رجوع، که می تواند شامل هر کلام یا رفتاری باشد، نمی توان به زندگی مشترک بازگشت. مصادیق طلاق بائن در قانون مدنی ماده 1145منحصر شده است و جز در موارد زیر امکان پذیر نیست:

1۱) طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود

2طلاق یائسه

3طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.

4سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید

همانطور که گفته شد  مصادیق طلاق بائن در قانون به انحصار ذکر شده است که شامل طلاق زن حامله نیست، اکثر طلاق ها از نوع رجعی است و زن و شوهر در صورت پشیمانی می توانند به زندگی مشترک بازگردند و با این حال در صورتی که زن وکالت در طلاق نداشته باشد و درخواست حکم طلاق از دادگاه داشته باشد، طلاقی که از آن حاصل می شود، بائن است. 

طلاق زن حامله، طلاق رجعی است ولی اگر زن بدون داشتن حق طلاق در خواست طلاق  داده و دادگاه، حکم به طلاق بدهد، طلاق زن حامله، بائن خواهد بود.

آثار طلاق زن حامله

ماده31 قانون حمایت از خانواده به جهت آثاری که بارداری زن در زمان طلاق بر اتفاقات بعد از آن دارد، دفاتر ثبت ازدواج و طلاق را ملزم می کند تا گواهی مبنی بر باردار بودن یا نبودن، زن ارائه بدهند : "ارائه گواهی پزشک ذی ‌ صلاح درمورد وجود جنین یا عدم آن برای ثبت طلاق الزامی است." از جمله تاثیراتی که حاملگی بر زندگی بعد از طلاق دارد، می توان به تفاوت در عده، نفقه و حضانت فرزندان اشاره کرد.

عده طلاق زن حامله

عده، مهلتی است که زن پس از طلاق باید صبر کند تا بتواند دوباره ازدواج کند.  قانون مدنی در تعریف آن می گوید:" عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند." فلسفه وجود عده از اینجا نشات می گیرد که اگر زن بلافاصله ازدواج کند و سپس حامله بشود، در نسب و اینکه چه کسی پدر آن فرزند است شبهه بوجود می آید. عده زن باردار، تا زمان به دنیا آمدن فررند او طول می کشد و پس از آن مانعی برای ازدواج مجدد ندارد. 

نفقه زن حامله بعد از طلاق

نفقه عبارت است از همه نیاز های متعارف زن برای زندگی من جمله خوراک، مسکن و پوشاک و این قبیل، که بر عهده شوهر است که بر اساس ویژگی های زن با توجه به عرف جامعه تعیین می شود. با قطع رابطه زوجیت و پس از طلاق، وظیفه پرداخت نفقه هم از دوش مرد برداشته می شود این در حالی است که  نفقه زن حامله حتی بعد از پایان ازدواج آنها تا زمان زایمان بر مرد واجب است و پس از وضع حمل، پرداخت نفقه فرزند، وظیفه پدر اوست. 

حضانت فرزند بعد از طلاق زن حامله

حضانت فرزند تا هفت سالگی برای مادر است مگر اینکه طی وکالتنامه ای بین والدین توافق دیگری شود، مادر حضانت فرزند را نپذیرد و یا اینکه یکی از شرایط سلب حضانت از مادر مانند اعتیاد او وجود داشته باشد. و پس از هفت سالگی، حضانت فرزندان تا بلوغ شرعی فرزندان( دختران در 9 سالگی و پسران در 15 سالگی ) با پدر خواهد بود و پس از بلوغ انتخاب اینکه با کدام والد زندگی کنند با فرزند خواهد بود.