سامانه صیاد

سامانه صیاد، سامانه ای آنلاین و تحت نظارت بانک مرکزی بوده که دو امکان استعلام چک صیاد و ثبت چک صیاد را برای کاربران خود فراهم کرده است. در حال حاضر، صرفا استعلام چک صیادی از طریق سامانه صیاد موجود در سایت بانک مرکزی امکان پذیر بوده و برای ثبت چک صیادی باید از طریق سامانه صیاد موجود در اپلیکیشن های معتبر پرداخت موبایل و یا سایت خود بانک ( اینترنت بانک و همراه بانک ) استفاده نمود.

یکی از مشکلاتی که دولت و به طور اخص قوه قضاییه و سازمان زندان ها در سال های اخیر با آن مواجه بوده اند، حجم بالای پرونده های چک برگشتی و تعداد قابل توجه زندانیان آن می باشد. این مساله نه تنها هزینه های زیادی را به قوه قضاییه و سازمان زندان ها وارد نمود، بلکه اعتماد به چک را به عنوان مهم ترین وسیله پرداخت اعتباری به میزان قابل توجهی کاهش داده بود.

در جهت مقابله با مشکل، بانک مرکزی در سال 96 اقدام به راه اندازی سامانه ای با نام سامانه صیاد به منظور نظارت بر روند صدور دسته چک و  اعتبار سنجی متقاضیان دسته چک نمود. با تصویب قانون جدید صدور چک و سپس آیین نامه اجرایی آن، سامانه صیاد نیز به مرحله عملی شدن و تبدیل به یک سامانه الزامی با پشتوانه ضمانت اجراهای قانونی نزدیک گردید، تا اینکه نهایتا از 5 فروردین سال 1400 با اعلام رسمی بانک مرکزی، ثبت چک های صیادی در این سایت و ممنوعیت صدور چک حامل، صورت الزامی پیدا کرد.

با توجه به اینکه سامانه صیاد یکی از سامانه های پرکاربرد بوده و البته از نظر عملی، یک سامانه جدید به حساب می آید، تعداد زیادی از افراد جامعه که با چک سر و کار داشته، هنوز با نحوه استفاده از این سامانه آشنایی نداشته که این امر می تواند مشکلات متعددی را برای آن ها ایجاد نماید. به همین دلیل، در این مقاله، به توضیح سامانه صیاد می پردازیم؛ به این ترتیب که پس از معرفی این سامانه و صفحه اصلی سایت صیاد، درباره دانلود سامانه صیاد بانک مرکزی و کاربردهای آن یعنی استعلام و ثبت چک صیادی صحبت خواهیم نمود. 

سامانه صیاد چیست؟

سیاست حبس زدایی و کاهش جمعیت زندانیان در سال های اخیر همواره مورد توجه دولت بوده است. شاید به جرات بتوان گفت که بخش بزرگی از محکومین به مجازات حبس تعزیری و جمعیت زندانیان کشور را افرادی تشکیل می دهند که با ناآگاهی از مقررات چک، اقدام به گرفتن دسته چک و صدور چک نموده و پس از برگشت چک صادر شده، راهی زندان شده اند.

برای مقابله مشکل چک برگشتی و در راستای سیاست های حبس زدایی و کاهش جمعیت زندانیان، بانک مرکزی در سال 1396 با راه اندازی سامانه صیاد ( سامانه صدور یکپارچه دسته چک )، تلاش نمود تا با سخت گیری بیشتر در رابطه با صدور دسته چک و همچنین، افزایش نظارت بر دسته چک های صادر شده، از صدور چک های برگشتی و در نتیجه، صدور احکام محکومیت کیفری چک برگشتی جلوگیری نماید.

هر چند این اقدام بانک مرکزی، قابل ستایش بود، اما به دلیل اینکه از ضمانت اجرای قانونی لازم نیز برخوردار نبود، در عمل تغییر قابل ملاحظه ای را در رابطه با وضعیت چک ایجاد نکرد تا اینکه در سال 1397 قانون جدید صدور چک به تصویب رسید. با تصویب قانون جدید چک و بعد از آن، تصویب آیین نامه اجرایی این قانون، راه برای اجرای مقررات این قانون به ویژه الزامی کردن ثبت معاملات مربوط به چک در سامانه صیاد هموار گردید تا اینکه بالاخره طبق اعلام بانک مرکزی، از تاریخ 5 فروردین 1400 ثبت چک در سامانه صیاد الزامی شده و صدور چک در وجه حامل ممنوع گردید. 

با راه اندازی سامانه صیاد، تغییرات مهمی در رابطه با صدور، انتقال و استعلام چک و همچنن ویرایش چک در سامانه صیاد ایجاد شده است که برخی از این تغییرات عبارتند از:

۱در سامانه صیاد، هر چک صیاد دارای یک شماره منحصر به فرد می باشد. براین اساس دریافت کننده چک می تواند با استعلام چک از طریق این شماره، از وضعیت اعتبار آن کسب اطمینان نماید.

۲ اطلاعات هویتی صاحب چک در سامانه صیاد ثبت می گردد، بنابراین دارنده چک می تواند با استعلام حساب صادر کننده چک، از وضعیت عملکرد او و تعداد چک برگشتی او مطلع گردد.

۳صدور دسته چک از اختیار شعب بانک ها خارج شده و صرفا با نظارت بانک مرکزی و پس از اعتبار سنجی در خواست کننده دسته چک و اطمینان از اعتبار وی انجام می گیرد. به این ترتیب، امکان صدور چک های برگشتی توسط افراد فاقد اعتبار مالی لازم، به میزان چشم گیری کاهش می یابد.

آدرس صفحه اصلی سامانه صیاد چیست

یکی از سوال هایی که در رابطه با سامانه صیاد یا همان سامانه پیچک بانک مرکزی، مکررا طرح می گردد آن است که آدرس صفحه اصلی سامانه صیاد چیست؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت که سامانه صیاد به طور کلی، دو امکان اصلی را برای کاربران خود فراهم کرده است: ثبت چک صیادی و استعلام وضعیت چک صیادی؛ و با توجه به هر یک از این دو امکان، صفحه اصلی سامانه صیاد متفاوت خواهد بود، که در ادامه به توضیح این مطلب می پردازیم.

صفحه اصلی سامانه صیاد در رابطه با ثبت چک صیادی

چنانچه فردی قصد ثبت چک صیادی در سامانه صیاد را داشته باشد، باید به این نکته توجه نماید که در حال حاضر، سامانه صیاد به عنوان سامانه ای مستقل که دارای سایت و صفحه اینترنتی اختصاصی باشد، وجود نداشته و بر اساس اعلام بانک مرکزی، اپلیکیشن های معتبر پرداخت موبایل که اسامی آن‌ها در سایت شرکت شبکه الکترونیک پرداخت کارت ( شاپرک ) قید گردیده مانند آپ و ۷۲۴ و همچنین، درگاه‌ های نوین بانک ‌ها و موسسات اعتباری ( اینترنت بانک و همراه بانک ) این خدمت را ارائه می نمایند.

صفحه اصلی سامانه صیاد در رابطه با استعلام چک صیادی

برخلاف ثبت چک صیادی، استعلام چک صیادی از طریق صفحه اصلی سامانه صیاد در سایت بانک مرکزی امکانپذیر می باشد. برای ورود به صفحه اصلی سامانه صیاد و استعلام وضعیت چک، عنوان بانک مرکزی را در مرورگر دستگاه خود سرچ کرده و پس از وارد شدن به سایت بانک مرکزی، از منوی نظام های پرداخت و زیرساخت، گزینه ( استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی ) را انتخاب نمایید.

لازم به ذکر است که برابر اعلام بانک مرکزی، استعلام چک صیاد از طریق پیامک نیز در حال حاضر ممکن بوده و همچنین، استعلام چک صیادی از طریق اپلیکیشن های معتبر پرداخت موبایل و همچنین، درگاه‌ های نوین بانک ‌ها و موسسات اعتباری ( اینترنت بانک و همراه بانک ) نیز امکان پذیر می باشد.  

دانلود سامانه صیاد بانک مرکزی و نصب آن

اگرچه چند سالی از راه اندازی سامانه صیاد می گذرد، اما به دلیل اینکه به پشتوانه قانون جدید صدور چک، استفاده از  این سامانه از تاریخ 5 فروردین 1400 اجباری شده و بنابراین سامانه ای جدید محسوب می گردد، سوالات و ابهامات بسیاری در رابطه با آن برای افراد جامعه وجود دارد.

یکی از این سوالات آن است که دانلود سامانه صیاد بانک مرکزی و نصب آن به چه صورت امکان پذیر می باشد؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت که همانطور که در بخش قبل توضیح داده شد، در حال حاضر دو امکان اصلی سامانه صیاد عبارتند از: ثبت چک صیادی و استعلام چک صیادی. 

از آنجا که در شرایط فعلی، امکان ثبت چک از طریق سامانه صیاد بانک مرکزی وجود نداشته و این خدمت، صرفا توسط اپلیکیشن های معتبر پرداخت موبایل و  درگاه‌ های نوین بانک ‌ها و موسسات اعتباری ( اینترنت بانک و همراه بانک ) انجام می گیرد و همچنین، این اپلیکیشن ها امکان استعلام چک صیادی را نیز فراهم کرده اند، برای دانلود برنامه پیچک یا همان سامانه صیاد بانک مرکزی و نصب آن، باید اقدام به نصب و دانلود یکی از این اپلیکیشن ها نمود. 

با توجه به اینکه نحوه دانلود و نصب این اپلیکشن ها و همچنین کاربرد های آن ها نیز تفاوتی چندانی با یکدیگر نداشته، در ادامه به توضیح نحوه دانلود و نصب یکی از این اپلیکشن ها به منظور دانلود سامانه صیاد بانک مرکزی و نصب آن می پردازیم:

۱مطابق تصویر زیر، عبارت ( دانلود اپلیکشن آپ ) را در مرورگر دستگاه خود جست و جو نمایید.

۲ در صفحه جدید، بر روی اولین لینک که در تصویر دیده می شود، کلیک کرده تا وارد سایت اصلی آپ شوید.

۳ در این صفحه به دو روش می توانید اپلیکیشن آپ را دانلود کرده تا ضمن آن، سامانه صیاد بانک مرکزی را نیز دانلود و نصب نمایید :

اول- دریافت لینک دانلود. در کادرهای مربوطه، شماره موبایل خود و کد امنیتی تصویر را وارد کرده و دکمه ارسال را بزنید. در این صورت، لینک دانلود به گوشی موبایل شما ارسال گردیده و با کلیک بر روی این لینک، برنامه بر روی موبایل شما نصب می شود. دوم- دانلود مستقیم اپلیکیشن آپ از سایت های پیشنهاد شده مانند مایکت، گوگل پلی ( برای اندروید ) و سیب اپ (برای آی او اس) که به این ترتیب، دانلود سامانه صیاد بانک مرکزی و نصب آن نیز ضمن اپلیکیشن آپ برای شما ممکن خواهد بود.

علاوه بر اپلیکیشن های پرداخت، استعلام چک صیاد از طریق سامانه صیاد بانک مرکزی و سامانه ثبت چک صیادی بانک صادرات نیز امکان پذیر می باشد.

سامانه صیاد آنلاین

نکته مهمی که در رابطه با سامانه صیاد لازم است مورد توجه قرار گیرد آن است که سامانه صیاد چه برای استعلام وضعیت چک و از طریق سامانه صیاد بانک مرکزی مورد استفاده قرار گیرد و چه از طریق اپلیکیشن های موبایلی و برای ثبت چک صیادی، یک سامانه آنلاین بوده و بدون اینترنت امکان دسترسی به این سامانه برای افراد وجود ندارد.

برای دسترسی به سامانه استعلام اینترنتی چک صياد، وارد سایت بانک مرکزی شده و از قسمت ( استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی ) وارد سامانه صیاد آنلاین شوید. همچنین، برای ثبت چک صیادی، پس از متصل کردن دستگاه خود به اینترنت، با باز کردن اپلیکیشن مربوطه و از قسمت چک صیادی، می توانید وارد سامانه صیاد آنلاین شوید.

کاربردهای سامانه صیاد

کاربرد اول سامانه صیاد: استعلام چک صیاد

یکی از کاربردهای مهم سامانه صیاد، امکان استعلام وضعیت چک صیادی می باشد. به این منظور مراحل زیر باید طی گردد: 

۱ عبارت ( بانک مرکزی ) را در مرورگر دستگاه خود جست و جو کرده تا لینک مربوطه مطابق تصویر زیر به شما نشان داده شود. بر روی لینک سایت بانک مرکزی که در تصویر مشخص شده کلیک کرده تا وارد صفحه اصلی بانک مرکزی شوید.

۲ در صفحه اصلی بانک مرکزی، از منوی ( نظام های پرداخت و زیرساخت ) گزینه ( استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی ) را انتخاب نمایید تا وارد صفحه اصلی سامانه صیاد شوید.

۳ در صفحه اصلی سامانه صیاد که در تصویر زیر مشاهده می نمایید، در کادر مربوطه، شناسه صیادی چک صیادی را وارد کرده و پس از پاسخ گویی به سوال ریاضی ساده در رابطه با حاصل جمع دو عدد، دکمه استعلام چک صیادی را بزنید.

کاربرد دوم سامانه صیاد: ثبت چک صیاد

همانطور که پیش از این گفتیم در حال حاضر ثبت چک صیاد در سامانه صیاد بانک مرکزی امکان پذیر نبوده و این امر صرفا ز طریق سامانه صیاد موجود در اپلیکیشن های موبایل مانند ثبت چک صیاد در برنامه 724 امکان پذیر می باشد. در ادامه به توضیح نحوه ثبت چک صیاد در برنامه آپ می پردازیم:

۱اپلیکیشن آپ را اجرا کرده و بر روی گزینه چک صیادی کلیک نمایید.

۲ در صفحه جدید بر روی دکمه بعدی کلیک کرده تا وارد سامانه صیاد شوید.

۳ بر روی گزینه ثبت چک صیادی کلیک نمایید.

۴ اطلاعات مربوط به نام بانک صادر کننده چک و شناسه 16 رقمی صیادی درج شده بر روی دسته چک را در کادرهای مربوطه وارد کرده و دکمه مرحله بعد را بزنید.

۵جهت احراز هویت، اطلاعات کارت بانکی خود را در کادرهای مشخص شده وارد کرده و در نهایت دکمه استعلام را بزنید.

۶در مرحله آخر، پیغام ثبت موفقیت آمیز چک در سامانه صیاد، مطابق تصویر زیر به شما نشان داده می شود.

متقاضیان صدور چک با خودپرداز، می توانند، جهت کسب اطلاعات بیشتر، به مطالعه مقاله نحوه صدور چک با خودپرداز بپردازند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سامانه صیاد در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سامانه صیاد پاسخ دهند.

بر اساس اعلام مدیرعامل بانک ملت، خودپردازهای این بانک به سامانه صیاد متصل شده است و امکان ثبت چک از طریق این دستگاه ها برای متقاضیان فراهم می باشد.

با توجه به اعلام بانک مرکزی، در حال حاضر، تنها استعلام چک صیادی، با استفاده از دو امکان شناسه صیادی و اقلام اطلاعاتی چک، از طریق سامانه صیاد بانک مرکزی امکان پذیر می باشد.

بر اساس اعلام رییس کل بانک مرکزی، اتصال سامانه صیاد به دستگاه‌ های خودپرداز، در آذر ماه آغاز شده و تکمیل آن، تا پایان سال انجام می گیرد.

بر اساس اعلام سخنگوی قانون جدید صدور چک، افراد از پذیرش چک هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده اند، خودداری نمایند؛ چرا که وجه این چک ها از سوی سیستم بانکی کشور، به دارنده آن، پرداخت نمی گردد. 

بر اساس اعلام رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس شورای اسلامی ، به دلیل تاخیر بانک ها در اتصال خودپردازها به سامانه صیاد، این کمیسیون تخلف سیستم بانکی کشور را پیگیری می نماید.