شباهت و تفاوت های ازدواج دائم و موقت

ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت، اشتراک در موانع نکاح، ممنوعیت خواستگاری از زن شوهردار، حقوق قانونی فرزندان، لزوم نگه داشتن عده و محرمیت با خویشاوندان، از جمله شباهت های ازدواج دائم و موقت بوده و لزوم تعیین مدت و مهریه، در صیغه، بر خلاف عقد دائم، از مهم ترین تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت می باشد.

در قوانین و مقررات کشور ما، دو نوع ازدواج، به رسمیت شناخته شده که شامل ازدواج دائم و ازدواج موقت می باشد. منظور از عقد دایم، ازدواجی است که میان زن و مرد، بدون محدودیت زمانی، منعقد شده و ازدواج موقت یا صیغه، ازدواجی است که در آن، تعیین مدت عقد، شرط صحت آن می باشد.

اگر چه این دو نوع ازدواج، شباهت هایی، همچون ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت میان زوجین، با یکدیگر دارند ، در مواردی نیز تفاوت هایی با یکدیگر داشته که شناسایی این نوع شباهت ها و تفاوت ها، به جهت آشنایی زوجین با حقوق و تکالیف شرعی و قانونی آنها، بسیار مهم خواهد بود .

با توجه به توضیحات فوق، در این مقاله، ابتدا به تعریف عقد دائم و صیغه پرداخته؛ سپس، به این سوال پاسخ می دهیم که شباهت های ازدواج دائم و موقت چیست و در پایان، نیز تفاوت های این دو نوع از عقد ازدواج را، مطابق مقررات قانون مدنی و شرع اسلام ، مورد بررسی قرار خواهیم داد.

شباهت های ازدواج دائم و موقت چیست

هر چند، عقد دائم و موقت، در تعریف و برخی شرایط مثل تعیین مدت، با یکدیگر، دارای تفاوت بوده و شرط (مدت معین) در تعریف اردواج موقت، موجب تمایز صیغه از عقد دائم می گردد، اما علی رغم این تفاوت در تعریف، هنوز شباهت های بسیاری، میان عقد ازدواج دائم و موقت(صیغه)، وجود داشته که این شباهت ها، شامل موارد زیر می باشد:

شرایط ازدواج موقت و ازدواج دائم، یکسان است . به این معنا که شرایطی که با وجود آن ها، می توان برای انعقاد ازدواج دایم، اقدام کرد، در ازدواج موقت یا صیغه نیز ضروری است. این شرایط که همان شرایط صحت قرارداد بوده، عبارتند از: قصد و رضای طرفین، اهلیت آن ها، موضع معین عقد و جهت مشروع آن.

ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت، میان زوجین، از دیگر شباهت های عقد ازدواج دائم و موقت(صیغه) می باشد.

از جمله شباهت های ازدواج دائم و موقت، این مساله بوده که فرزندان متولد از صیغه، همچون فرزندان متولد از عقد دائم، از حقوقی یکسان برخوردار بوده و پدر و مادر آنها مکلف به تامین حقوق قانونی آنها هستند . حق دریافت نفقه، از مهم ترین این حقوق می باشد.

مسلمان، با مرد یا زن غیر مسلمان، از جمله این موانع و شباهت های ازدواج دائم و موقت می باشد.

موانع ازدواج در عقد دائم و عقد موقت، مانند هم بوده که ممنوعیت ازدواج با زن شوهردار و ممنوعیت ازدواج زن یا مرد.

نگه داشتن عده توسط زوجه، در صورت جدایی زوجین در ازدواج دائم و ازدواج موقت، لازم و ضروری است.

خواستگاری از زنی که در ازدواج موقت دیگری است، همچون زنی که در عقد دایم است، ممنوع می باشد.

در عقد موقت، مانند عقد دائم ، ازدواج همزمان با دو خواهر حرام و ممنوع است.

از دیگر شباهت های ازدواج دائم و موقت، آن است که احکام حرمت خویشاوندان هریک از زوجین، نسبت به طرف دیگر، در عقد دائم و صیغه یکسان است . به عنوان مثال، در عقد دائم و عقد موقت، مادر زن به مرد، محرم می شود و پدر مرد نیز به زن محرم خواهد شد .

تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت چیست

هرچند، ازدواج دائم و ازدواج موقت، هر دو سبب ایجاد رابطه زوجیت شده و دارای شباهت های متعددی می باشند، اما این دو نوع از عقد ازدواج، دارای تفاوت های زیادی بوده که لازم است در هنگام انعقاد، مورد توجه قرار گیرند. لذا، در این قسمت به توضیح تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت خواهیم پرداخت.

یکی از تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت، این مساله است که تعیین مدت در عقد موقت، لازم و ضروری و از شرایط صحت این عقد می باشد؛ به نحوی که در صورت عدم تعیین مدت در صیغه، عقد موقت، باطل خواهد بود؛ اما ازدواج دایم، عقد نکاحی است که مدت آن، نامحدود بوده و بنابراین، در آن، مدت تعیین نمی شود.

علاوه بر تعیین مدت، لزوم تعیین مهریه در صیغه، نیز از شرایط اساسی صحت صیغه و از دیگر تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت می باشد؛ در حالی که در عقد دایم، زوجین می توانند بعد از ازدواج، نسبت به تعیین مهریه توافق کنند و در صورتی که مهریه تعیین نشده باشد ، زن از دیگر انواع مهریه برخوردار می شود.

در ازدواج موقت، بر خلاف عقد دایم، مرد، موظف به پرداخت نفقه زن خود نیست؛ مگر اینکه پرداخت آن شرط شده باشد یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد. اما در عقد دائم، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر خود است؛ در غیر این صورت، علاوه بر اینکه زن می تواند دادخواست حقوقی مطالبه نفقه بدهد، می تواند شکایت کیفری ترک انفاق زا نیز مطرح نماید.

از دیگر تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت، آن است که جدایی زن و شوهر، در ازدواج موقت نمی تواند از طریق طلاق انجام شود؛ چرا که طلاق، مختص عقد دائم است. جدایی زن و مرد در ازدواج موقت، از طریق انقضاء مدت، بذل مدت و یا فسخ نکاح صورت می پذیرد.

مدت عده در عقد دائم با مدت عده در عقد موقت، متفاوت است؛ با این توضیح که مدت عده، در ازدواج دائم، سه طهر و در ازدواج موقت، دو طهر می باشد. ( طهر به معنای پاک شدن از عادت ماهیانه است )

در ازدواج موقت و صیغه، بر خلاف ازدواج دایم، زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی برند و این مورد نیز از تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت، می باشد.

احکام تعیین مدت، تعیین مهریه، نفقه زن، جدایی زوجین، عده زن و ارث زوجین، در ازدواج دائمی و صیغه یکسان نمی باشد. تعیین مدت و مهریه، از شرایط صحت عقد صیغه بوده و چنین شرایطی در عقد دائم وجود ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه مطالعه مقاله زیر توصیه می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شباهت و تفاوت های ازدواج دائم و موقت در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شباهت و تفاوت های ازدواج دائم و موقت پاسخ دهند.