زن برای جدایی و طلاق علاوه بر انجام تشریفات خاص طلاق مثل ثبت نام در سامانه طلاق ، رفتن به جلسات مشاوره قبل از طلاق ، تنظیم و ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی بایستی دلایلی مثل عسر و حرج ، غیبت شوهر به مدت چهار سال ، انجام شروط دوازدگانه طلاق توسط مرد یا حق طلاق را داشته باشد زیرا این ها راه ها و روش های طلاق از طرف زن هستند .

   

عناوین اصلی این مقاله

• راه و روش طلاق از طرف زن
• راه درخواست طلاق زن با عسر و حرج
• راه درخواست طلاق زن با شروط دوازدگانه طلاق
سوالات متداول

زندگی مشترک زوجین با عقد نکاح آغاز می شود و با خواندن صیغه طلاق به پایان می رسد . زن و شوهر یا یکی از آن ها زمانی که دیگر نمی خواهد در کنار دیگری زندگی کند تصمیم به طلاق و جدایی می گیرد . دلایلی که موجب طلاق و جدایی بسیار زیاد است و بسته نوع و روش زندگی و فرهنگ افراد مختلف جامعه این دلایل برای درخواست طلاق متفاوت است . در قانون مدنی ایران گفته شده است که مرد هر موقع بخواهد می تواند زنش را با رعایت تشریفات خاص طلاق و بدون نیاز به داشتن دلیل طلاق دهد .

مطابق با مواد ۱۱۱۹، ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی زن نیز مانند مرد می تواند درخواست طلاق بدهد اما نه بدون داشتن دلیل بلکه زن نیاز به دلیل برای جدایی دارد پس باید برای ارائه دادخواست طلاق راه و روشی را انتخاب کند که قادر به اثبات دلیل ارائه شده در نزد قاضی دادگاه خانواده باشد . پس نتیجه این شد که زن هم به عنوان خواهان طلاق مانند مرد می تواند درخواست طلاق بدهد اما با راه روش خاصی که در قانون بیان شده است . در این مقاله راه و روش درخواست طلاق از طرف زن و جزئیات هر راه به طور کامل بیان شده است .

راه و روش طلاق از طرف زن

گفته شد که زن نیز اگر از زندگی مشترک با شوهر خسته شود می تواند از دادگاه خانواده درخواست طلاق و جدایی کند اما زن برای جدایی و طلاق نیاز به داشتن دلیل دارد و نمی تواند مانند مرد هر موقع که خواست و بدون داشتن دلیل درخواست طلاق را به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه کند . از جمله راه ها و روش هایی که زن می تواند در ضمن دادخواست طلاق به عنوان دلیل جدایی و راهی برای طلاق گرفتن به آن استناد کند عبارت اند از :

 استناد به عسر و حرج به عنوان دلیل طلاق برای درخواست طلاق و جدایی از طرف زن .

 استناد به شروط دوازدگانه طلاق برای جدایی به عنوان دلیل برای درخواست طلاق و جدایی از طرف زن .

 استناد به شروط ضمن عقد نکاح که زن برای مرد گذاشته و مرد آن را انجام داده است برای درخواست طلاق و جدایی از طرف زن .

استناد به غیبت طولانی مدت شوهر به عنوان دلیل طلاق برای درخواست طلاق از طرف زن .

 استناد به عدم پرداخت نفقه یا عجز شوهر از پرداخت نفقه به عنوان دلیل برای درخواست طلاق و جدایی از طرف زن .

راه درخواست طلاق زن با عسر و حرج

زن برای جدایی و طلاق بایستی حتما در ضمن دادخواست طلاق ارائه شده به دفتر خدمات الکترونیک قضایی دلیل بیاورد که چرا و به علت می خواهد از شوهرش طلاق بگیرد همچنین زن باید قدرت اثبات دلیل ارائه شده ضمن دادخواست طلاق را داشته باشد . زن تا دلیلی که برای جدایی ارائه کرده را اثبات نکند موفق به جدایی و طلاق نخواهد شد .

یکی از راه و روش هایی که زن به واسطه اثبات آن نزد دادگاه و آوردن آن در دادخواست طلاق می تواند از شوهرش طلاق بگیرد اثبات عسر و حرج در زندگی است . عسر حرج به معنای سختی و مشقت فراوان در زندگی است که ادامه زندگی برای زن را غیر ممکن کرده است .

در تبصره ماده 1130 قانون مدنی این گونه بیان شده است که عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که‌ ادامه زندگی را برای زوجه با مشقّت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و موارد ذیل‌ درصورت احراز توسط دادگاه خانواده صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب می‌گردد :

 ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه‌متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه .

 اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلاء وی به مشروبات الکلی که به ‌اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی‌که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است . در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک ، مجدداً به مصرف‌ موارد مذکور روی آورد ، بنا به درخواست زوجه، طلاق انجام خواهد شد .

 محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر .

 ضرب و شتم یا هرگونه سوء‌رفتار مستمر زوج که عرفاً باتوجه به وضعیت زوجه ‌قابل تحمل نباشد .

 ابتلاء زوج به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب‌العلاج‌ دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید .

 ‌موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر وحرج‌ زن احراز می شود ، حکم طلاق صادر نماید . به این معنا که مصادیقی که از عسر و حرج در این ماده بیان شده است حصری نیست و هر چیزی که ادامه زندگی برای زن را غیر ممکن کند و زن بتواند آن را به قاضی ثابت کند از مصادیق عسر و حرج محسوب شده و می تواند به عنوان دلیل برای جدایی زن مورد قبول دادگاه خانواده قرار بگیرد .

راه درخواست طلاق زن با شروط دوازدگانه طلاق

گفتیم زنی که می خواهد از شوهرش طلاق بگیرد نیاز دارد از راهی و روشی به این کار اقدام کند که دادخواستش رد نشود . زمانی دادخواست طلاق زن رد نمی شود که دلیل برای جدایی داشته باشد و بتواند این دلیل را هم در دادگاه ثابت کند .

اولین راهی که زنان به عنوان دلیل برای طلاق و جدایی به ذهنشان می رسد اتفاق افتادن شروطی هست که مرد هنگام ازدواج در ضمن سند نکاحیه آن ها را امضا کرده است اما در حال حاضر آن چه را که تعهد کرده انجام ندهد ، انجام داده است .

طبق شرایط عقدنامه ، درصورتی‌که مرد در رابطه با شروط زیر به زن وكالت بلا عزل با حق توكیل غیر داده باشد ، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه و دریافت حكم از دادگاه خود را مطلقه نماید این شروط عبارت است از :

1 ) خودداری شوهر از پرداخت نفقه و سایر حقوق واجب زن به مدت شش ماه .

2 ) سوء رفتار یا سوء معاشرت مرد به حدی كه ادامه زندگی را برای زن غیرقابل‌تحمل نماید .

3 ) ابتلای مرد به امراض صعب‌العلاج به ‌نحوی‌که دوام زندگی مشترك برای زن مخاطره‌آمیز باشد .

 4 )دیوانه بودن مرد در زمانی كه از نظر شرعی امكان فسخ نباشد .

 5 ) توجه نكردن به دستور دادگاه در مورد منع اشتغال مرد به شغلی كه طبق نظر دادگاه مغایر با مصالح خانوادگی و حیثیت زن باشد .

 6 ) محكومیت شوهر به‌حکم قطعی به مجازات ۵ سال حبس یا بیشتر و یا به جزای نقدی كه به خاطر ناتوانی پرداخت منجر به ۵ سال بازداشت شود .

 7 ) ابتلای مرد به هرگونه مواد مضر و اعتیادآور كه به تشخیص دادگاه به زندگی خانوادگی ضرر بزند ، مانند اعتیادی كه منجر به بیكاری مرد ، فروش اثاثیه خانه و همچنین سلامتی جسمی و روحی زن و فرزند را تهدید كند .

8 ) مرد بدون دلیل موجه زندگی خانوادگی خود را رها كند و یا این‌که مرد شش ماه متوالی بدون عذر موجه ازنظر دادگاه غیبت نماید .

9 ) محكومیت قطعی مرد به خاطر ارتكاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر كه جرم آن مغایر باحیثیت خانوادگی و شئون زن باشد .

 10 ) باگذشت ۵ سال از ازدواج، زن از همسر خود به خاطر عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزندی نشود .

 11 ) غیبت طولانی مرد یعنی این‌که مرد مفقودالاثر شود و مدت ۶ ماه پس از مراجعه زن به دادگاه پیدا نشود .

12 ) مرد همسر دیگری بدون رضایت زن اختیار كند و یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود عدالت را اجرا نكند .

 علاوه بر این موارد دوازدگانه زن هر شرط دیگری را هم می تواند ضمن عقد نکاح به عنوان شرط طلاق قرار دهد که هر موقع مرد انجام داد زن وکیل مرد در مطلقه کردن خودش می شود .

راه درخواست طلاق با غیبت یا ترک زندگی مشترک از جانب شوهر

در موارد عسر و حرج که در ماده 1130 قانون مدنی به آن اشاره کردیم اگر شوهر زندگی مشترک را برای مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب در یک سال بدون عذر موجه اقدام به ترک منزل مشترک نماید، زن می تواند به واسطه عسر و حرج اقدام به مطلقه نمودن خود از طریق دادگاه نماید در این ماده مدت غیبت شوهر برای طلاق بیان شده است .

اگر مرد در یک سال غیبتی به اندازه شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب نداشت و این غیبت ها کوتاه تر اما بیشتر بود مثلا در سال دو ماه غیبت داشت سپس برگشت و دوباره سه ماه غیبت داشت و جمعا غبیت او 5 ماه بود به معنای این نیست که زن نمی تواند با استناد به غیبت شوهر طلاق بگیرد بلکه اگر بتواند ثابت کند که در مشقت و سختی است جزء عسر و حرج محسوب می شود .

 نکته ای که در مورد غیبت شوهر وجود دارد این است که اگر مرد به مدت طولانی غایب مفقود الاثر باشد زن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند که این مورد ذیل عنوان شروط دوازدگانه طلاق آورده شده است . پس غایب بودن شوهر هم می تواند از مصادیق عسر حرج باشد هم شروط دوازدگانه طلاق ، همچنین در ماده 1029 قانون مدنی آمده است که هرگاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد ، زن او می تواند تقاضای طلاق کند و در این صورت با رعایت ماده 1023 حاکم او را طلاق می دهد .

 شرایط طلاق مطلابق ماده 1023 قانون مدنی این است که در یکی از جرائد محل و یکی ‌از روزنامه های کثیرالانتشار تهران اعلانی در سه دفعه متوالی هر کدام به فاصله ۱ ماه منتشر کرده و اشخاصی را که ممکن است از غایب خبری داشته‌ باشند دعوت نماید که اگر خبر دارند به اطلاع محکمه برسانند هر گاه یک سال از تاریخ اولین اعلان بگذرد و حیات غایب ثابت نشود حکم موت‌ فرضی او داده می شود .

 عده طلاق زنی که بواسطه غیبت شوهر طلاق غیابی گرفته است بر اساس ماده 1156 قانون مدنی ، از تاریخ طلاق عده وفات است .

راه درخواست طلاق زن با عدم پرداخت نفقه توسط مرد

مطابق با ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه زن عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن ، مثل مسکن ، پوشاک ، غذا ، اثاثیه منزل و هزینه های درمان و حتی خادم البته در صورتی که زن عادت به داشتن خادم داشته باشد و یا به واسطه مریضی نیاز به آن داشته باشد . در قانون مدنی ماده قانونی خاص داریم که اگر شوهر نفقه زن را پرداخت نکند زن به واسطه این دلیل می تواند از دادگاه درخواست طلاق کند .

 در ماده 1129 قانون مدنی آورده شده است که در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه زن می‌ تواند برای طلاق به حاکم ‌رجوع کند و حاکم شوهر او را اجبار به طلاق می نماید ‌همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه .

 علاوه بر این ماده در ضمن شروط دوازدگانه طلاق هم آمده است که اگر شوهر نفقه زن را به مدت شش ماه نپردازد زن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند . پس زن به واسطه ماده 1129 قانون مدنی یا شروط دوازدگانه طلاق یا اینکه عدم پرداخت نفقه موجب عسر و حرج او شده است می تواند درخواست طلاق را در دادگاه مطرح کند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد راه های طلاق از طرف زن ؛ مدارک و مراحل آن به کانال تلگرام حقوق خانواده مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون راه های طلاق از طرف زن ؛ مدارک و مراحل آن پاسخ دهند .

سوالات متداول

1- ✔️ زن از چه راه هایی می تواند درخواست طلاق کند ؟

2- ✔️ آیا عسر و حرج منحصر به مصادیقی است که در ماده 1130 قانون مدنی آمده است ؟ 

3- ✔️ آیا هر شرطی را می تواند ذیل شروط دوازدگانه طلاق آورد ؟