اعدام در ماه حرام

اجرای حکم اعدام در ماه های حرام سال ( شامل رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم ) مانند بقیه ماه های عادی سال قابل اجرا بوده اما با این تفاوت که هزینه دیه پرداختی برای اجرای حکم قصاص توسط خانواده مقتول به مقدار یک سوم دیه اعدام در ماه های عادی سال افزایش می یابد . 

قبل از پرداختن به جزئیات مبحث اعدام در ماه حرام با توجه به اینکه در ماه های حرام که شامل چهار ماه از 12 ماه قمری در سال است و در این ماه ها کتاب مقدس قرآن مسلمانان را از ستم بر یکدیگر و قتال و جنگ باز می دارد.

برخی افراد این پرسش را مطرح می کنند که آیا اجرای حکم قصاص قتل در ماه های حرام نیز منع شده یا اشکالی بر آن وارد نیست و قابل اجرا می باشد؟ اعدام در ماه حرام چه شرایطی دارد؟ و برخی پرسش های مشابه این چنین. یادآور می شویم که ماه های حرام شامل ماه های رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم هستند. 

با توجه به پرسش های متعددی که در این رابطه وجود دارد لذا در ادامه مقاله به ارائه مطالبی در رابطه با اجرا شدن یا نشدن حکم اعدام در ماه حرام و شرایط اجرای حکم قصاص قتل در ماه های حرام پرداخته شده است.

تفاوت اجرای اعدام در ماه های عادی و حرام

حکم اعدام در ماه محرم و سه ماه حرام دیگر نیز همچون ماه های عادی قابل اجرا است، با این تفاوت که اعدام در ماه حرام با پرداخت وجه یا هزینه ای با عنوان تفاضل دیه انجام می شود. قبل از ذکر چگونگی محاسبه هزینه اجرای حکم قصاص قتل در ماه های حرام، برای روشن شدن بیشتر موضوع مبحث تفاضل دیه را با ذکر دو مثال شرح می دهیم.

به عنوان مثال اول در نظر داشته باشید که در مورد قتل زن توسط شوهر برای قصاص قاتل بایستی تفاضل دیه توسط خانواده مقتول پرداخت شود. تفاضل دیه در این مورد از آنجایی نشأت می گیرد که دیه مرد دو برابر زن یا به عبارتی دیه زن نصف دیه مرد است. در این حالت خانواده زن برای قصاص شوهر قاتل او مبلغ نصف دیه یک مرد را مطابق با قانون می پردازند و حکم قصاص در مورد او اجرا می شود.

به عنوان مثالی دیگر وقتی دو نفر با میزان تقصیر یکسان (که توسط مراجع قضایی مشخص و مورد تایید قرار می گیرد) اقدام به قتل یک نفر می کنند و حکم صادر شده برای آنها قصاص است در این صورت اولیای دم مقتول بایستی تفاضل دیه برای قصاص دو نفر در مقابل قتل یک نفر را پرداخت کنند تا اجرای حکم قصاص  آن دو صورت پذیرد. با توجه به این مطالب حال پرسش این است که تفاضل دیه برای مسئله اعدام در ماه حرام چگونه در نظر گرفته می شود.

هزینه اعدام در ماه های حرام

هزینه اعدام در ماه حرام چقدر است؟ چرا وقتی قصاص قتل نفس برای اولیای دم مقتول مسئله ای اصولا بر حق شناخته می شود اما برای آن هزینه ای در نظر می گیرند؟ برای درک مبحث تفاضل دیه در مورد اعدام در ماه حرام نکته قابل توجه، نرخ دیه تعیین شده در ماه های حرام از سوی رئیس قوه قضائیه است.

به عبارتی هر سال از سوی رئیس قوه قضائیه نرخ مشخصی برای مقدار دیه افراد در ماه های عادی و ماه های حرام در نظر گرفته می شود. این نهاد مقدار دیه در چهار ماه حرام مذکور، رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم را به میزان یک سوم نرخ دیه در ماه های عادی افزایش می دهد؛ یعنی مثلا وقتی مبلغ دیه در طول مدت سال و در ماه های غیرحرام 300 میلیون تومان در نظر گرفته می شود، این مبلغ در 4 ماه حرام برابر با 300 میلیون بعلاوه ثلث این مقدار (100 میلیون تومان) یعنی در مجموع 400 میلیون تومان می شود.

در این حالت خانواده مقتول برای قصاص قتل یا اعدام در ماه حرام بایستی مبلغ تفاضل دیه که برابر با ثلث مبلغ دیه فرد در ماه های عادی سال است بپردازند تا حکم قصاص اجرا شود. این مبلغ همان هزینه اعدام در ماه های حرام می باشد.

شرایط ساقط شدن و لغو جکم اعدام

یک سوال دیگر در مورد مبحث اعدام در ماه حرام شرایط ساقط شدن حکم است، یعنی در چه صورت مجازات قصاص فرد در ماه حرام از وی ساقط می شود؟ اعدام در ماه حرام نیز همچون ماه های عادی سال تنها در سه حالت است که ساقط می شود:

گذشت کردن اولیای دم مقتول

گذشت کردن خود مقتول (در پی یافتن وصیت نامه یا هر سند معتبر دیگری مبنی بر تایید این موضوع که قبل از جنایت تنظیم شده باشد) .

فوت قاتل

گذشت کردن اولیای دم مقتول در دو حالت انجام می شود، در حالت اول گذشت بدون دریافت دیه و در حالت دوم گذشت از قصاص با دریافت دیه مشخص شده انجام می شود. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اعدام در ماه حرام​ در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اعدام در ماه حرام​ پاسخ دهند .