شرایط طلاق از طرف مرد

مطابق با قانون مدنی ایران مرد می تواند زنش را هر موقع بخواهد طلاق دهد و این امر تنها با اراده مرد و بدون پرداخت حق و حقوق مالی زن انجام نخواهد شد، برای این کار لازم است مرد شرایطی را رعایت کند مثل پرداخت مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله و تمام حقوق مالی زن را بپردازد.

با توجه به قانون مدنی و شرع مقدس اسلام، مرد می تواند هر موقع بخواهد همسرش را طلاق دهد این حق را قانون برای مرد قائل شده است. مطابق با ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بکند.

 اما با توجه به این ماده منظور این نیست که مرد برای طلاق زنش باید حتما شرایط و دلایل خاصی نزد دادگاه ارائه کند منظور از این جمله در ماده این است که انجام طلاق نیاز به رعایت تشریفات و شرایط خاصی مانند ارائه دادخواست طلاق و پرداخت حقوق مالی به زن دارد که برای وقوع طلاق مرد باید به این شرایط عمل کند نه این که مرد برای طلاق دادن زن نیاز به دلایل محکمه پسند داشته باشد.

در این مقاله ضمن تعریف طلاق به در خواست مرد و شرایطی را که مرد برای طلاق دادن همسرش باید رعایت کند به همراه نکات مهم آن بیان شده است. در آخر نیز توضیحاتی در خصوص حقوق زن در طلاق از طرف مرد ارائه شده است. برای آشنایی بیشتر با شرایط طلاق از طرف مرد با دلایل محکمه پسند با ما همراه باشید.

طلاق به درخواست مرد

درخواست طلاق به سه روش امکان دارد طلاق به درخواست زن، طلاق به درخواست مرد و طلاق توافقی در روش طلاق به درخواست مرد، مرد می تواند بدون دلایل محکمه پسند و تنها با پرداخت تمام حق و حقوق مالی به زن او را طلاق دهد و اعتراض زن در این مورد هم مانع از جدایی و طلاق از جانب مرد نخواهد شد اما مرد نمی تواند بدون پرداخت حقوق مالی به زن هر موقع خواست او را طلاق دهد.

اما نکته مهم این است که اگر مرد برای طلاق همسرش دلیل یا دلایل محکمه پسند مانند عدم تمکین، سوءرفتار زن، اعتیاد زن، حبس طولانی مدت زن و مواردی که مورد قبول دادگاه برای طلاق زن از طرف مرد است داشته باشد، دیگر لازم نخواهد بود که برای طلاق جز مهریه زن دیگر حقوق مالی مثل نفقه، اجرت المثل و نحله را هم پرداخت کند.

شرایط دادخواست طلاق از جانب مرد تفاوت چندانی با بقیه انواع طلاق ندارد. مرد ابتدا در سامانه طلاق ثبت نام می کند و وقت مشاوره قبل از طلاق که برای انواع طلاق اجباری است می گیرد اما اگر در سامانه طلاق ثبت نام نکرد می تواند دادخواست طلاق را به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تقدیم کند؛ سپس باید تمبر باطل کند و کپی برابر با اصل شده سند ازدواج و تمامی مدارک را ضمیمه دادخواست طلاق، تقدیم دفتر خدمات الکترونیک قضایی که در آن دادخواست را ثبت کرده کند تا از آنجا به دادگاه خانواده برای رسیدگی ارسال شود.

در دادگاه کلیه مدارک بررسی می شود و دادگاه برای ایجاد صلح و سازش بین زوجین آن ها را به داوری دعوت می کند و از آن ها می خواهد یک نفر به عنوان داور معرفی کنند اگر این کار را نکردند خود دادگاه برای آن ها داور تعیین می کند البته نظریه داور برای دادگاه جنبه تشریفاتی دارد و تعیین کننده نیست.

اگر با ارجاع به داوری و مشاوره قبل از طلاق که اجباری است باز هم بین زن وشوهر سازش حاصل نشود و شوهر در تصمیم خود برای طلاق زن مصمم باشد، دادگاه با توجه و بررسی شروط ضمن عقد ازدواج و مندرجات سند ازدواج برای مواردی مانند جهیزیه، مهریه، اجرت المثل زوجه، نفقه زوجه و فرزند یا فرزندان تصمیم گیری وتعیین تکلیف می کند.

همچنین دادگاه در مورد حضانت و نگهداری فرزند یا فرزندان و نحوه پرداخت هزینه های حضانت، تصمیم گیری می کند و تصمیمات در خصوص این موارد را ضمن رای مربوط به طلاق اعلام می کند. رای صادره از دادگاه در خصوص درخواست طلاق از طرف مرد، گواهی عدم امکان سازش نامیده می شود.

شرایط طلاق از طرف مرد

ضمن تعریفی که برای طلاق از طرف مرد ارائه کردیم و گفتیم که چگونه مرد باید دادخواست طلاق بدهد و دادگاه در ضمن رای طلاق در مورد چه مسائلی تصمیم می گیرد این را نیز باید دانست که مرد برای طلاق همسرش بدون دلیل باید شرایط زیر را رعایت کند. شرایط طلاق از طرف مرد عبارت است از:

1پرداخت مهریه زن، اگر مرد استطاعت مالی برای پرداخت مهریه نداشت درخواست اعسار از پرداخت را به دادگاه خانواده رسیدگی کننده به این دعوا می دهد و اگر دادگاه قبول کند پرداخت مهریه اقساطی خواهد شد.

2پرداخت نفقه زن که مقدار آن را دادگاه بر اساس شئونات اجتماعی و خانوادگی زن تعیین می کند، طلاقی که به درخواست مرد انجام می شود طلاق رجعی است یعنی مرد فرصت پشیمان شدن دارد و می تواند به زن در طول مدت عده که سه ماه است رجوع کند زن هم در این مدت سه ماهه عده در منزل شوهر سکونت می کند و پرداخت نفقه اش بر عهده شوهر است اما اگر زن حامله باشد پرداخت نفقه تا پایان مدت زمان وضع حمل بر عهده شوهر است.

3پرداخت اجرت المثل ، اگر زن تقاضای اجرت المثل ایام زوجیت کند سه مورد باید برای دادگاه محرز شود :

اولا ثابت شود زن به دستور شوهر کارهایی انجام داده که شرعا به عهده اش نبوده است.

دوما زن برای انجام کارهای خانه قصد تبرع و رایگان کارکردن را نداشته است.

سوما این که کارهای انجام شده عرفا دارای مزد باشد 

بعد از اینکه این سه مورد ثابت شد دادگاه سعی می کند بین زوجین برای مقدار اجرت المثل مصالحه انجام دهد اما اگر به توافق نرسیدند میزان آن را کارشناس رسمی دادگستری تعیین خواهد کرد و مرد باید آن را پرداخت کند .

4پرداخت نحله به زن، نحله زمانی به زن تعلق می گیرد که طلاق به درخواست مرد باشد و مرد دلیل محکمه پسندی مانند عدم تمکین، سورفتار زن و غیره نداشته باشد اما اگر اجرت المثل به دلیل نداشتن شرایط خاصش به زن تعلق نگیرد دادگاه مبلغی از باب بخشش یا همان نحله بابت سال های زندگی مشترک برای زن تعیین می کند.

5پرداخت نصف دارایی شوهر به زن که یکی از شروط دوازده گانه ضمن عقد ازدواج است البته اگر مرد آن را امضا کرده باشد و زن درخواست پرداخت آن را داشته باشد البته برای پرداخت آن طلاق باید به درخواست مرد باشد و مرد دلیل محکمه پسندی برای طلاق زن نداشته باشد در این صورت شوهر باید تا نصف دارایی موجود خودش را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را، به صورت بلاعوض به زن منتقل کند.

نکات مهم شرایط طلاق از طرف مرد

توضیح دادیم زمانی که مرد می خواهد همسرش را بدون دلایل محکمه پسند​ طلاق دهد باید حقوق مالی زن را به او پرداخت کند حقوق مالی زن بنا بر علت طلاق از سمت مرد متفاوت خواهد بود، به طور کلی حقوق مالی زن عبارت است: مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله. در این بین برای پرداخت حقوق زن نکاتی وجود دارد. نکات مهم شرایط طلاق از طرف مرد عبارت است از:

طلاق زمانی ثبت می شود که حقوق مالی زن به او پرداخت شده باشد.

اگر مرد برای پرداخت حقوق مالی زن مثل مهریه ، نفقه ، اجرت المثل و نحله درخواست اعسار بدهد و دادگاه درخواستش را قبول کند و اعسار را بپذیرد طلاق ثبت می شود و اگر دادگاه درخواست اعسار مرد را نپذیرد با رضایت زن طلاق ثبت خواهد شد اما زن می تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت حقوق مالی اش از طریق اجرای احکام دادگستری اقدام کند.

در طلاق به درخواست مرد که بدون دلایل محکمه پسند می خواهد همسرش را طلاق دهد پس از مشخص شدن امور مربوط به حقوق مالی زن، صیغه طلاق جاری می شود و در شناسنامه ثبت می شود.

حقوق زن در طلاق از طرف مرد

پیش از این در خصوص شرایط طلاق از طرف مرد و شرایط و نکات آن توضیحاتی ارائه شده است اکنون قصد داریم به بررسی حقوق زن در طلاق از طرف مرد بپردازیم. حقوق زن در طلاق اعم از حقوق مالی و حقوق غیر مالی می باشد. حقوق غیر مالی همچون حق ملاقات فرزند می باشد.

گفتیم که در صورتی که زوج درخواست طلاق خود را ثبت نماید باید حقوق مالی زن از جمله نحله، مهریه، نفقه و اجرت المثل را بپردازد؛ اما پرداخت هر یک از موارد مزبور شرایطی دارد. در خصوص دریافت مهریه باید گفت اگر چنانچه زوجه از همسرش تمکین خاص نکرده باشد تنها مستحق دریافت نیمی از مهریه می باشد، ولی در غیر این صورت مستحق دریافت کل مهریه می باشد. 

در خصوص نفقه نیز باید بگوییم در صورتی که طلاق از نوع رجعی باشد تا پایان مهلت عده طلاق، زوجه مستحق دریافت نفقه می باشد اما در طلاق بائن به زوجه نفقه تعلق نمی گیرد. اما اگر چنانچه زوج علی رغم تمکین همسرش در طول زندگی مشترک از پرداخت نفقه او خودداری نموده باشد زوجه می تواند دادخواست مطالبه نفقه معوقه خود را مطرح نماید.

اجرت المثل نیز زمانی به زوجه تعلق می گیرد که قصد خانم از انجام کارهای منزل رایگان و تبرعی نبوده باشد بلکه با قصد عدم تبرع و به دستور زوج انجام داده باشد. بنابراین نحوه دفاع زوجه در دادگاه اجرت المثل اهمیت به سزایی دارد. در صورت تمایل به اشنایی با نحوه مطالبه اجرت المثل در صورت طلاق از سمت زوجه مطالعه مقاله زیر توصیه می گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط طلاق از طرف مرد در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط طلاق از طرف مرد​ پاسخ دهند.