عرضه اولیه چیست

معمولاً شرکت هایی که قصد وارد شدن به بازار بورس یا فرابورس را دارند ، شرکت هایی با عملکرد قابل قبول و بازدهی مثبت می باشند ، به همین دلیل سهام آنها در بازار سرمایه از اقبال خوبی برخودار است . این شرکت ها پس از کسب مجوز های لازم از سازمان بورس وارد این بازار شده و اقدام به عرضه سهام  خود در تعداد و قیمت مشخص می کنند ، این نوع سهام که برای اولین بار در بازار بورس و یا فرابورس عرضه می شود اصطلاحاً عرضه اولیه نام دارد .

طبق قوانین سازمان بورس تمامی شرکت هایی که قصد وارد شدن به بازار بورس را دارند ملزم به رعایت استاندارد های سازمان بورس و دریافت مجوز و تاییدیه از سوی این سازمان می باشند . این شرایط سبب شده تا وارد شدن به بازار بورس نسبت به سایر بازار های مالی تا حدودی دشوارتر باشد ، شرکت هایی که موفق به کسب مجوز های لازم می شوند قادر به فعالیت در این بازار می باشند .

اما در صورتی که موفق به کسب تاییدیه از سوی سازمان بورس نشوند دیگر مجاز به فعالیت در بازار بورس نیستند . در این شرایط این شرکت ها می توانند وارد بازار فرابورس شوند و بعد از رسیدن به شرایط مورد نظر سازمان بورس مجدداً اقدام به درخواست برای حضور در بازار بورس کنند و تا آن زمان می توانند به فعالیت در بازار فرابورس که از قوانین ساده تری برای ورود و فعالیت در آن نسبت به بازار بورس برخوردار است کنند .

معمولاً شرکت هایی که اقدام به عرضه سهام خود در بازار بورس می کنند ، شرکت هایی هستند که در طول فعالیت خود دارای عملکرد قابل قبولی بوده و بازدهی مثبتی را تجربه کرده اند . از این رو سهام آنها در بازار بورس از اقبال خوبی برخودار بوده و غالباً با استقبال خوبی در این بازار مواجه می شود . این شرکت ها پس از وارد شدن به بازار بورس اقدام به عرضه سهام خود تحت عنوان عرضه اولیه در این بازار می کنند .
در ادامه به توضیح عرضه اولیه سهام و نکات مرتبط با روش های خرید آن می پردازیم . همچنین جدولی ارائه می دهیم که در آن لیست جدیدترین شرکت هایی که دارای عرضه اولیه سهام در بازار بورس هستند ذکر شده است .

عرضه اولیه چیست

هنگامی که شرکتی پس از کسب مجوز های لازم از سازمان بورس و یا فرابورس برای اولین بار وارد بازار سرمایه می شود، اقدام به عرضه سهام خود در قیمت و تعداد مشخص می کند . به این نوع سهام ها که برای اولین بار در بازار بورس عرضه می شوند اصطلاحاً عرضه اولیه سهام آن شرکت گفته می شود . به عبارت دیگر ، به تعداد مشخصی از سهام یک شرکت که در قیمت مشخص برای اولین بار در بازار بورس عرضه می شود ، عرضه اولیه (IPO) گفته می شود.

IPO مخفف کلمه Initial Public Offering  می باشد و به معنی عرضه اولیه می باشد که در اکثر مواقع از اقبال خوبی در بازار بورس برخوردار هستند و تقاضای بالایی دارند .  به طور کلی عرضه اولیه به دو روش ثبت سفارش و بوک بیلدینگ ( Book Building ) ، خریداری می شود که در ادامه به شرح کامل این روش ها پرداخته شده است . 

علت علاقه مندی افراد به خرید عرضه اولیه سهام ها ؟

تجربه نشان داده است که عرضه اولیه سهام ها غالباً سود ده می باشند و این امر به این دلیل است که شرکت ها معمولاً سهام های خود را با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی سهام قیمت گذاری می کنند ، در نتیجه این امر ، غالباً این سهم ها با افزایش قیمت و به طبع آن افزایش سود دهی مواجه هستند .

از آنجایی که در طول زمان عرضه های اولیه بسیاری در بازار بورس و یا فرابورس ارائه شده و در اکثر این عرضه ها شاهد درصد سود بالای سهامداران این شرکت ها بوده ایم در نتیجه باعث شده است تا عرضه های اولیه درجه محبوبیت بالایی در بین افراد فعال در بازار بورس و یا فرابورس داشته باشند .

همانند عرضه اولیه سهام شرکت ها صندوق های سرمایه گذاری موجود در بازار بورس نیز از سود تقریباً تضمین شده ای برخوردار می باشند ، از جمله ی این صندوق ها می توان به صندوق دارا دوم اشار ه کرد که با توجه به شرایط موجود و همچنین نماد های تشکیل دهنده این صندوق می توان انتظار کسب سود بالا از این صندوق ها را داشت .

روش های خرید عرضه اولیه

روش های متعددی برای خرید عرضه اولیه سهام ها وجود دارد اما دو روشی که نسبت به سایر روش ها رایج تر هستند عبارتند از ثبت سفارش و بوک بیلدینگ که روش دوم نسبت که روش ثبت سفارش جدیدتر بوده و بیشتر استفاده می شود . هر کدام از این روش های خرید سهام ویژگی های متفاوت و مختص خود را دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت .

 روش اول ، ثبت سفارش :

در این روش خرید سهام به این صورت می باشد که شرکت ها تعداد سهام منتشر شده ، حداکثر تعداد سهمی که هر فرد می تواند خریداری کند و قیمت هر سهم خود را برای عرضه اولیه در بازار بورس اعلام می کنند . افراد با توجه به این اطلاعات می توانند اقدام به ثبت سفارش برای خرید سهام شرکت مورد نظر کنند .

نکته ای که در این نوع روش خرید وجود دارد این است که با توجه به اینکه عرضه اولیه ها معمولاً با تقاضای بالایی مواجه بوده و همچنین با توجه به محدودیتی که در مقدار سهام عرضه شده وجود دارد ، امکان اینکه تعداد سهام کمتر از مقدار تقاضا شده باشد بالا می رود که این باعث شده تا در این روش بحث اولویت زمانی مطرح شود بدین معنا که حق تقدم با افرادی است که زودتر اقدام به ثبت سفارش کرده و در اولویت برای خرید سهام قرار دارند.

 روش دوم ، بوک بیلدینگ :

این روش نسبت به روش قبلی جدیدتر بوده و به تازگی معرفی شده است  . تفاوت این روش با روش ثبت سفارش در این است که در روش بوک بیلدینگ دیگر اولویت زمانی مد نظر نمی باشد بلکه اولویت قیمتی مد نظر است .  روش خرید در این حالت به این صورت می باشد که تعداد مشخصی از سهام شرکت در بازه قیمتی مشخصی ارائه می شود و خریدار مختار است تا قیمت مورد نظر خود را در بازه قیمتی تعیین شده انتخاب کند ، اما در آخر اولویت با کسانی است که بیشترین قیمت را پیشنهاد داده اند و سهام شرکت به تعداد مساوی بین این افراد تقسیم می شود .
به طور مثال اگر شرکتی عرضه اولیه سهام خود را یک میلیون سهم و بازه قیمتی هر سهم را هزار ( 1000 ) تا دو هزار ( 2000 ) ریال تعیین کند ، در این صورت این تعداد سهام در بین افرادی که بیشترین قیمت را پیشنهاد داده اند به صورت مساوی تقسیم می شود .
 

آیا عرضه اولیه سهام ها همیشه سود ده می باشد؟

علی رغم باور عمومی که وجود دارد مبنی بر اینکه عرضه اولیه سهام ها همیشه سود ده می باشد ، باید گفت که گاهی عکس این باور اتفاق می افتد و این نوع سهام ها تنها بازدهی مثبت ندارند بلکه شخص خریدار متحمل ضرر نیز می شود.
در نتیجه وجود این باور که عرضه اولیه سهام ها سود ده می باشد نباید باعث شود تا از بررسی دقیق و رعایت احتیاط در هنگام خرید این نوع سهم ها چشم پوشی کنیم.
دلایل متعددی برای بروز این مشکل می تواند وجود داشته باشد ، که از جمله آنها می توان به نزدیک بودن قیمت تعیین شده برای عرضه اولیه سهم ها به ارزش واقعی آنها و همچنین اقدام شرکت به عرضه اولیه سهام خود در هنگامی که بازار به طور کلی در شرایط خوبی به سر نمی برد اشاره کرد . 

زمان خرید عرضه های اولیه جدید

بر طبق قانون سازمان بورس هر شرکت موظف می باشد تا حداقل 48 ساعت قبل از عرضه اولیه سهام خود خبر ورود سهام جدید را در بخش اطلاعیه های سایت بورس یا فرابورس اعلام کند . سهامداران با مراجعه به این بخش در سایت سازمان بورس و یا فرابورس می توانید از فهرست شرکت های با عرضه اولیه در این بازار مطلع شوند .
همچنین در ادامه جدولی ارائه شده است که در آن لیست جدیدترین شرکت هایی که دارای عرضه اولیه در بازار بورس و یا فرابورس هستند ذکر شده است .

برای اطلاع از جدیدترین عرضه اولیه بورس و فرابورس می توانید در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید . همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون عرضه اولیه پاسخ دهند .