بیمه تامین اجتماعی

سازمان تامین اجتماعی در جهت حمایت از کارگران و ارائه خدمات در زمینه بازنشستگی، بیمه بیکاری، درمان و مواردی از این دست در سال 1331 به عنوان یک سازمان بیمه گر ایجاد شده است. امروزه بیمه تامین اجتماعی جمعیتی در حدود 42 میلیون نفر را در قالب بیمه اجباری و یا بیمه خویش فرما تحت شمول خود قرار می دهد. هر یک از افراد جهت اینکه تحت پوشش این بیمه قرار گیرند می بایست شرایط و قوانین سازمان تامین اجتماعی را رعایت کنند.

همزمان با احداث راه آهن اولین قوانین در خصوص کار و حمایت از کارگران شکل گرفت و در سال 1301 با تصویب قانون استخدام کشوری مفهوم بازنشستگی در کشور ما برای نخستین بار بیان شد. مدتی بعد از آن با تصویب رسیدن اولین قانون کار اجمالی و ایجاد صندوق بهداشت و تعاون کارفرمایان مکلف به رعایت قوانین بیمه کارگران شدند.

این قوانین در گذر زمان بیشتر مورد پذیرش قرار گرفته و تکامل یافته تر شدند تا آنجا که در سال 1331 اعلامیه تاسیس سازمان بیمه تامین اجتماعی صادر شده و در سال 1358 سازمان تامین اجتماعی با تشکیلاتی که امروز شاهد آن هستیم، احیا شده و آغاز به کار کرد.

به طور کلی امروزه سازمان بیمه تامین اجتماعی جمع کثیری از اقشار جامعه را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار داده و این بیمه به منظور ایجاد امنیت شغلی و حمایت از کارگران مطابق با استاندارد های سازمان بین المللی کار ایجاد شده است. در ادامه به توضیحات کاملی در خصوص بیمه و سازمان تامین اجتماعی ، وظایف و شرایط مشمولین بیمه تامین اجتماعی می پردازیم.

سازمان و بیمه تامین اجتماعی

بر اساس ماده 1 قانون تامین اجتماعی : به منظور اجرا و تعمیم و گسترش انواع بیمه هاى اجتماعى و استقرار نظـام هماهنگ و متناسب با برنامـه هـاى تـأمین اجتمـاعى، همچنـین تمرکـز وجـوه و درآمدهاى موضوع قانون تامین اجتماعى و سرمایه گذارى و بهـره بـردارى از محـل وجوه و ذخائر، سازمان مستقلى به نام سازمان تامین اجتماعى  وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در این قانون سازمان نامیده می شـود، تشـکیل می گردد. سازمان داراى شخصیت حقوقى و استقلال مالى و ادارى است و امور آن منحصرا طبق اساسنامه هایی که به تصویب هیئت وزیران می رسد، اداره خواهد شد. 

براساس این ماده باید گفت که وظیفه اصلی سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک سازمان بیمه گر، تحت پوشش گرفتن کارگران و حقوق بگیران می باشد. این سازمان جمعیتی بیش از 40 میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده و منابع مالی آن از حق بیمه های دریافتی تامین می شود.

با توجه به این توصیفات با وجودی که اصول و مبانی این سازمان به نحوی تدوین شده که با نظام اقتصادی کشور در یک مسیر و همسو باشد اما قابل ادغام با هیچ سازمان یا موسسه دولتی یا غیر دولتی نیست. این سازمان تعهداتی را در قبال بیمه شدگان برعهده دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم.

شرایط بیمه تامین اجتماعی

افراد برای اینکه بتوانند تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند می بایست شرایطی را پیش از اقدام به درخواست خود به سازمان تامین اجتماعی داشته باشند. در ادامه به برخی از این شرایط برای افرادی که می خواهند تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند آمده است.

آقایان برای تحت پوشش قرار گرفتن بیمه تامین اجتماعی می بایست کارت پایان خدمت داشته باشید.

می بایست سابقه پرداخت حداقل 30 روز حق بیمه را داشته باشید.

پس از ثبت ‌نام به شما کدی به نام شماره بیمه تعلق می‌گیرد. این کد هویت شما در سازمان تامین اجتماعی است.

حداکثر سن پذیرش برای بیمه شدن 50 سال می باشد.

اگر از قبل سابقه پرداخت 10 سال حق بیمه را در سازمان تامین اجتماعی داشته باشید و سن‌ تان هم از 50 سال بیشتر باشد، می‌توانید بدون شرط سنی تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرید.

در صورتی که سن شخص متقاضی در زمان تقاضا بیش از 55 سال باشد می بایست معادل مدت مازاد سنی،سابقه حق بیمه را پرداخت کند. (برای مثال، اگر متقاضی بیمه اختیاری 56 ساله باشد باید هنگام درخواست یک سال سابقه پرداخت حق بیمه را بپردازد و اگر 59 ساله باشد داشتن چهار سال سابقه الزامی است.)

متقاضیانی که بیش از 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه را داشته باشند از شرط سنی معاف می شوند.

اگر شخصی یکبار با سازمان قرارداد بیمه اختیاری منعقد کرده باشد تا سه ‌بار حق انعقاد قرارداد بیمه اختیاری را بدون شرط سنی خواهد داشت.

وظایف و تعهدات سازمان تامین اجتماعی

سازمان بیمه تامین اجتماعی استاندارد های سازمان بین المللی کار را تحت پوشش قرار داده و سازوکار های این سازمان توسط قانون تامین اجتماعی تعیین می شود . براساس این قانون ، تعهدات سازمان تامین اجتماعی موارد ذیل را شامل می شوند :

حمایت در برابر حوادث، بیماری‌ها و بارداری

مستمری بازنشستگی

مستمری از کارافتادگی

مقرری بیمه بیکاری

غرامت دستمزد ایام بیماری

پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی

کمک هزینه ازدواج

مستمری بازماندگان

پرداخت عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی

بیمه شدگان تامین اجتماعی می توانند با ثبت نام در سامانه تامین اجتماعی، به منظور مشاهده سوابق بیمه ای خود و اطمینان از واریز حق بیمه توسط کارفرما از طریق این سامانه و بدون نیاز به مراجعه حضوری اقدام نمایند. به منظور اطلاع از نحوه مشاهده سوابق بیمه ای می توانید مقاله ذیل را مطالعه نمایید.

قوانین بیمه سازمان تامین اجتماعی

از آنجایی که سازمان بیمه تامین اجتماعی پیرو استاندارد های سازمان بین المللی کار می باشد و تمامی تعهدات این سازمان برای توسط قانون تامین اجتماعی تعیین می شود بیمه شدگان پیش از اینکه تحت پوشش این سازمان قرار گیرند می توانند قوانین تامین اجتماعی را در فایل زیر مطالعه کنند.

مشمولین بیمه تامین اجتماعی

بیمه تامین اجتماعی یک راهکار برای تضمین امنیت شغلی و آسودگی خیال کارگران و کارمندانی است که همواره دغدغه دوران بازنشستگی و مخارج درمان یا دوره بیکاری خود را دارند. بیمه شدگان با توجه به خدماتی که سازمان تامین اجتماعی در اختیار آن ها قرار می دهد می توانند مستمری دوران بازنشستگی، حقوق بیکاری و مواردی از این دست را دارا شوند. به طور کلی مشمولین بیمه تامین اجتماعی به دو دسته ذیل تقسیم می شوند :

۱بیمه اجباری :

تمام کسانی که تحت شمول و مخاطب قانون کار قرار می گیرند یعنی کارگران و کارفرمایان در این دسته جای می گیرند. آن طور که در ماده چهار قانون تامین اجتماعی آورده شده است. مشمولین این قانون عبارتند از :

‌الف ) افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می ‌کنند.
ج ) دریافت‌کنندگان مستمری های بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت.

۲بیمه خویش فرما یا غیر اجباری :

کسانی که تحت بیمه اجباری قرار نمی گیرند و به هر علتی کارفرما ندارند می توانند خود را بیمه اختیاری یا خویش فرما کنند. به غیر از آن اگر در گذشته کارفرما داشته و بیمه اجباری داشتید اما به هر علتی قطع همکاری کرده اید می توانید از طریق بیمه خویش فرما و به صورت پرداخت منظم حق بیمه، همچنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرید.

مشمولان بیمه تامین اجتماعی که سابقه پرداخت حداقل شش ماه حق بیمه را داشته و بدون میل و اراده خودشان بیکار شده باشند، می توانند بیمه بیکاری دریافت کنند . برای دریافت بیمه بیکاری لازم است حداقل ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری این موضوع به واحد کار و امور اجتماعی اطلاع داده شده و در سامانه جامع روابط کار یا سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری ثبت نام به عمل آید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بیمه تامین اجتماعی​ به کانال تلگرام موضوعات حقوقی مراجعه کنید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بیمه تامین اجتماعی پاسخ دهند.