شرایط قانونی فرزند خواندگی

قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست شرایط قانونی خاصی را برای اعطای سرپرستی و پذیرش فرزند خواندگی در نظر گرفته است . زن و شوهرهایی که بعد از ازدواج و گذشت پنج سال از زندگی مشترک نتوانند صاحب فرزند شوند و یا دختران و زنان مجرد بالای سی سال که شرایط لازم را داشته باشند می توانند نسبت به اخذ سرپرستی کودکان بی سرپرست اقدام کنند .

یکی از اهداف ازدواج برای بسیاری از زوجین ، فرزند آوری می باشد ، اما در بعضی مواقع اتفاق می افتد که به هر دلیلی امکان داشتن فرزند برای آن ها وجود ندارد . در این حالت بعضی از این زن و شوهر ها تصمیم می گیرند ، که کودک غریبه ای را به عنوان فرزند خوانده خود بپذیرند .

حتی در مواردی شاهد آن هستیم که زن و شوهر هایی که دارای فرزند هستند ، نیز به سراغ گرفتن فرزند خواندگی کودکان بی سرپرست می روند . از آنجا که این روزها به علت طلاق ، فقر و یا فوت والدین تعداد کودکان بی سرپرست رو به افزایش است ، حتی زنان و دختران بی شوهر که شرایط خاصی داشته باشند نیز می توانند ، تقاضای سرپرستی کودکان بی سرپرست را داشته باشند .

در خصوص اعطای سرپرستی کودکان قوانین خاصی وجود دارد ، تا برای مسئولان اطمینان نسبی به وجود آید که بعد از اعطای فرزند خواندگی ، کودکان بی سرپرست نزد خانواده هایی معقول و با شرایط خوبی رشد و نمو پیدا می کنند . در ادامه به توضیحات کاملی در خصوص شرایط قانونی پذیرش فرزند خواندگی می پردازیم .

چه کسانی می توانند تقاضای فرزند خواندگی کنند

براساس تعریفی که سازمان بهزیستی کشور ارائه داده است ، " فرزند خواندگی عبارت است از اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست شناخته شده تحت سرپرستی سازمان بهزیستی به ‏خانواده های متقاضی که واجد شرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی سرپرست باشند . "

سوالی که در اینجا مطرح می شود آن است که ، چه کسانی می توانند برای ثبت نام فرزند خواندگی، اقدام کنند ؟ بر اساس ماده 5 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست : " افراد زیر میتوانند سرپرستی کودکان و نوجوانان مشمول این قانون را از سازمان درخواست نمایند .

الف ) زن و شوهری که پنج ‌سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند ، مشروط به اینکه حداقل یکی ‌از آنان بیش از سی ‌سال سن داشته باشد .

ب ) زن و شوهر دارای فرزند مشروط بر اینکه حداقل یکی از آنان بیش از سی ‌سال سن داشته باشد .

ج ) دختران و زنان بدون شوهر ، درصورتی‌که حداقل سی‌سال سن داشته باشند، منحصرا حق سرپرستی اناث را خواهند داشت . "

 البته اگر پزشکی قانونی تشخیص دهد که امکان بچه دار شدن برای زوجی وجود ندارد ، شرط پنج سال اعمال نخواهد شد .

 مواردی که در بالا ذکر کردیم برای اخذ فرزند خواندگی بر یکدیگر اولویت دارند ، به این معنا که زن و شوهری که بچه دار نمی شوند ، بر زن و شوهر دارای فرزند و زن و شوهر دارای فرزند ، بر زنان و دختران بدون شوهر ، برای دریافت فرزند خوانده ارجحیت دارند .

 همچنین در شرایط مساوی ، زن و شوهر کمتر از پنجاه سال بر زن و شوهر بالای پنجاه سال برای پذیرش سرپرستی اولویت دارند .

 زن و شوهر باید همزمان درخواست دهند و برای اخذ سرپرستی رضایت کامل هر دو آن ها شرط است .

کودکانی که می توانند تحت سرپرستی قرار گیرند

حالا که در مورد کسانی که می توانند تقاضای فرزند خواندگی کنند ، اطلاعات لازم را کسب کردیم بهتر است در خصوص کودکانی که می توانند تحت سرپرستی قرار گیرند را بر شمریم . بر اساس ماده 7 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست : " سپردن سرپرستی افراد موضوع این قانون در صورتی مجاز است که دارای یکی از شرایط ذیل باشند :

الف ) امکان شناخت هیچ یک از پدر ، مادر و جد پدری آنان وجود نداشته باشد .

ب ) پدر ، مادر ، جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی ‌قهری‌ آنان در قید حیات نباشند .

ج ) افرادی که سرپرستی آنان به موجب حکم مراجع صلاحیت دار به سازمان سپرده گردیده و تا زمان دو سال از تاریخ سپردن آنان به سازمان ، پدر یا مادر و یا جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی قهری برای سرپرستی آنان مراجعه ننموده باشند .

د ) هیچ یک از پدر ، مادر و جد پدری آنان و وصی منصوب از سوی ولی قهری صلاحیت سرپرستی را نداشته باشند و به تشخیص دادگاه صالح این امر حتی با ضم امین یا ناظر نیز حاصل نشود . "

بنابراین به طور خلاصه کودکانی که والدین و پدربزرگ آن ها شناخته شده نیستند و یا در قید حیات نیستند ، همچنین کودکانی که بیش از دو سال از سپردن آن ها به بهزیستی گذشته باشد و کسی برای بردن آن ها مراجعه نکرده باشد ، می توانند تحت سرپرستی قرار بگیرند .

شرایط قانونی پذیرش فرزند خواندگی

قطعا خانواده ها و کسانی که می خواهند عهده دار سرپرستی کودکی شوند ، باید شرایط خاص اخذ فرزند خواندگی را دارا باشند . در واقع چه به لحاظ سلامت جسمی و روحی و چه به لحاظ تمکن مالی ، باید در وضعیت قابل قبولی قرار داشته باشند . در ادامه شرایطی را که برای اخذ سرپرستی و فرزند خواندگی ضروری است بیان می کنیم :

1- زن و شوهر باید تابعیت ایرانی داشته باشند و در صورتی که در خارج از ایران سکونت دارند ، می توانند درخواست اخذ سرپرستی خود را از طریق سفارتخانه به سازمان بهزیستی ارسال کنند .

2- اعتقاد به یکی از ادیانی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شده است .

3- مبتلا نبودن به بیماری های واگیردار یا صعب العلاج

4- توانایی لازم برای تربیت و نگهداری از کودکان و نوجوانان

5- نداشتن محکومت جزایی موثر

6- تمکن مالی قابل قبول

7- انجام واجبات و ترک محرمات

8- صلاحیت اخلاقی

9- عدم اعتیاد به الکل ، مواد مخدر و یا روان گردان

10 - مهجور نبودن

11- یکی از زوجین حداقل سی سال سن داشته باشد .

 یکی از نکات مهمی که در خصوص سرپرستی وجود دارد آن است که ، اگر کسی کودکی را پیدا کند و تمایل به سرپرستی او داشته باشد ، در صورتی که شرایط سرپرستی در او احراز شود ، برای اخذ فرزند خواندگی او بر دیگران اولویت دارد .

 باید گفت که زنان و دختران مجرد تنها می توانند سرپرستی دختران را برعهده بگیرند .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط قانونی پذیرش فرزند خواندگی​ در کانال تلگرام آزمون های حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط قانونی پذیرش فرزند خواندگی پاسخ دهند .