عقد ضمان و آثار آن

یکی از عقودی که در قانون مطرح می باشد عقد ضمان می باشد ، عقد ضمان یعنی شخصی مالی را به ذمه دیگری است به عهده بگیرد به عبارت دیگر در واقع بین ضامن و طلبکار بسته می شود و اراده بدهکار نقشی ندارد . متعهد را ضامن طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند . به طور کلی می توان گفت که عقد ضمان عقدی است که بین ضامن و طلبکار بسته می شود و اراده بدهکار نقشی ندارد . 

افراد در روابط اجتماعی خود همواره نیاز به انعقاد قرارداد و عقود دارند که در واقع قانونگذار برای برقراری نظم و امنیت در جامعه قوانینی در  خصوص قرارداد و عقود وضع کرده است .
یکی از عقودی که در قانون مطرح می باشد عقد ضمان می باشد که این عقد بین طلبکار و ضامن منعقد می گردد و مدیون در آن نقشی ندارد و به عبارت دیگر ضامن عهده دار پرداخت طلب بدهکار می باشد . در واقع ضمان در لغت به معنای پیمان ، تعهد ، ذمه دار ، ضمانت ، عهد ، عهده گیر ، کفالت ، وعده  می باشد . که در واقع عقدی است متفاوت از سایر عقود مذکور در قانون مدنی که به همین دلیل در این مقاله به بررسی عقد ضمان یا ضمان عقدی و اوصاف عقد ضمان و انعقاد ضمان می پردازیم .   

عقد ضمان یا ضمان عقدی

در حقوق عقد ضمان عبارت است از التزام شخص ثالث به دادن بدهی مدیون به بستانکار با لحاظ التزام متقابل بین آن ثالث ضامن و مضمون له و این بین زندگان است : پس ضامن ، حق مطالبه دین را به بستانکار می دهد ( التزام ضامن ) و مضمون له حق مطالبه ای را که از مدیون خویش دارد ساقط می کند ( التزام ضامن ) به طوری که اگر پس از عقد ضمان به طوری که اگر پس از عقد ضمان ، ضامن بدون وراث و بدون ترکه بمیرد یا مفلس شود یا به مال های او دسترسی نباشد مضمون له می تواند به مدیون اصلی ، رجوع کند . این است ضمان نقل ضمه . 
به عبارت دیگر عقد ضمان یعنی شخصی مالی را به ذمه دیگری است به عهده بگیرد . متعهد را ضامن طرف دیگر را مضمون له و شخص ثالث را مضمون عنه یا مدیون اصلی می گویند .
به طور کلی می توان گفت که عقد ضمان عقدی است که بین ضامن و طلبکار بسته می شود و اراده بدهکار نقشی ندارد . ضمان عقدی یا عقد ضمان به دو صورت ضمان نقل ضمه و ضمان ذم ضمه می باشد که هر یک دارای خصایص و ویژگی های است . 

اوصاف عقد ضمان

عقد ضمان هم مانند سایر عقود دارای اوصافی است یا اوصاف عقد ضمان عبارتند از :
1 . ضمان عقد رضایی است و توافق ضامن و طلبکار باعث انتقال مستقیم دین به ذمه ضامن می شود و می توان گفت که عقد رضایی عقدی است که  دو نفر برای انعقاد عقدی راضی باشند ، تا بگوییم عقد بین آنها واقع شده است . این دسته از عقود ، عقد رضایی هستند .
2 . ضمان عقدی است معوض و تعهد ضامن و سقوط طلب مضمون له از ضامن در برابر یکدیگر باهم انجام می شود .
3 . عقد ضمان ، یا بهتر بگوییم ، تعهد ضامن تبعی است و مبنای آن دین مضمون عنه به طلبکار است .
4 . ضمان عقدی است لازم که در واقع به عقد و قراردادی که هیچ کدام از دو طرف معامله حق فسخ آن را نداشته باشد ، عقد لازم گفته می شود .

انعقاد ضمان

انعقاد ضمان یا برای منعقد کردن عقد ضمان باید طرفین شرایطی را داشته و رعایت نمایند :
یکی از شرایطی که طرفین باید داشته باشد تراضی و اهلیت است .
لزوم تراضی از دیگر شرایطی است که طرفین باید داشته باشند یعنی باید طرفین رضایت به انجام این عقد داشته باشند .
لزوم منجز بودن ضمان در واقع منظور از منجز بودن این است که عقد نباید معلق به چیزی باشد .
اهلیت ضامن و طلبکار یعنی طلبکار و ضامن باید اهلیت انعقاد عقد ضمان را داشته باشند . 

برای مطالعه بیشتر درباره عقد ضمان و آثار آن در کانال تلگرام حقوق قراردادها عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون عقد ضمان و آثار آن پاسخ دهند .