آزمون کارشناسان رسمی دادگستری و قوه قضاییه

کسانی که می خواهند کارشناس رسمی دادگستری یا قوه قضاییه شوند باید موفق به قبولی در آزمون کارشناسان رسمی و کسب مجوز اخذ پروانه کارشناسی کانون مورد نظر شوند. آزمون کارشناسان توسط دو نهاد کانون کارشناسان دادگستری و مرکز کارشناسان قوه قضائیه اجرا می شود. با وجود تفاوت در شرایط این آزمون، اما هر کارشناس رسمی دادگستری و قوه قضاییه از مزایای یکسانی برخوردار هستند.

همانطور که آگاه هستید داوری و قضاوت در امورد اختلافی مختلف کار بسیار پرمسئولیت و دشواری است. قاضی موظف است با در نظر گرفتن جمیع شرایط مربوط به پرونده حکم عادلانه صادر کند. وی ممکن است در جریان بررسی پرونده با مواردی مواجه شود که برای واکاوی آن ها تخصص و تجربه لازم را نداشته باشد. در این شرایط چه راه حلی باید اتخاذ شود؟

مسلما قانون راه حل منطقی برای حل این مسئله در نظر گرفته است. در نظام حقوقی ما اشخاصی با نام کارشناسان رسمی وجود دارند که در هنگام بروز چنین مشکلی قاضی پرونده را برای اظهار نظر تخصصی به آن ها ارجاع می دهد. این کارشناسان در حیطه تحصیلی خود دارای علم و تجربه کافی بوده و می توانند با بررسی های جزئی و کلی برای حل مشکل پرونده اظهار نظر تخصصی داشته باشند.

دو مرجعی که می توانند صلاحیت کارشناسان رسمی را با برگزاری آزمون تایید کنند، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و مرکز کارشناسنان رسمی قوه قضاییه هستند. اما سوالی که ممکن است برای شما هم مطرح شده باشد این است که آزمون این دو نهاد چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند. در ادامه به مقایسه این آزمون می پردازیم.

کانون کارشناسان رسمی دادگستری و مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه

در قانون محاکمات جزایی در سال 1290 برای اولین بار اصطلاح اهل خبره به کار برده شد و در سال 1317 با به تصویب رسیدن قانونی تحت عنوان قانون کارشناسان رسمی اداره امور کارشناسان زیر نظر اداره فنی دادگستری قرار گرفت. این موضوع پله اول بنیان گذاری کانون کارشناسان رسمی دادگستری می باشد.

از آنجایی که از همان ابتدا کارشناسان رسمی خواهان تشکیل یک سازمان مستقل بودند، در سال 1358 مقرراتی تحت عنوان «لایحه قانون مربوط به استقلال کانون کارشناسان رسمی دادگستری» به تصویب شورای انقلاب اسلامی رسید. در این زمان کانون مستقلا شروع به کار کرد و از اداره فنی دادگستری جدا شد. در حال حاضر تقریبا 28 استان در کشور دارای کانون های مستقل هستند.

مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه بر مبنای ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1380 تاسیس شد، یعنی تقریبا 20 سال از تاسیس آن می گذرد. این مرکز به علت تسهیل دسترسی مردم به خدمات قضایی و حفظ حقوق آن ها ایجاد شد.

با اعطای این مجوز قانونی قوه قضاییه توانست تا نسبت به تایید صلاحیت کارشناسان رسمی قوه قضاییه اقدام کند. با توجه به آنکه ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه محدوده زمانی مشخصی را برای اجرای این قانون تعیین نکرده بود قوه قضاییه همچنان اقدام به جذب کارشناس رسمی می کند.

در ابتدا تنها کانون کارشناسان رسمی دادگستری اقدام به جذب کارشناس می کرد. از سال 1380 مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه هم برای برگزاری این آزمون به موجب قانون صالح شناخته شد. درست است که این آزمون ها توسط دو نهاد مجزا برگزار می شود اما ماهیت کار این کارشناسان به یک صورت می باشد. از نظر حقوق کارشناس رسمی دادگستری و حقوق کارشناس رسمی قوه قضاییه تفاوتی وجود ندارد و عنوان پروانه ای (پروانه کارشناس رسمی دادگستری) که نهایتا برای آن ها صادر می شود یکسان است.

زمان و شرایط ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی

ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی دادگستری  و قوه قضاییه تنها به صورت اینترنتی و غیر حضوری انجام می شود. داوطلبان متقاضی ثبت نام در آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه و آزمون کارشناسان رسمی دادگستری باید به سایت سازمان سنجش به نشانی sanjesh.org مراجعه کرده و مراحل ثبت نام خود را بصورت دقیق کامل کنند.

آزمون کارشناسان رسمی دادگستری معمولا سالانه یکبار برگزار می شود بنابراین زمان دقیقی برای برگزاری این آزمون نمی توان پیش بینی کرد. همچنین در دوره جاری اطلاعیه ای از سوی شورای‌ عالی کارشناسان رسمی دادگستری در خصوص زمان ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی دادگستری منتشر شده که زمان ثبت نام از 24 الی 30 مهرماه خواهد بود. 

در خصوص زمان ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه می توان اشاره نمود، ثبت نام این آزمون از 11 شهریورماه آغاز شده  تا 17 شهریور ادامه داشت. 

لازم به ذکر است که به محض اعلام شدن زمان برگزاری آزمون کارشناسان رسمی دادگستری و قوه قضاییه سال جاری در کانال تلگرام آزمون های حقوقی دینا اطلاع رسانی خواهد شد. داوطلبان می توانند برای اطلاع از جزئیات زمان برگزاری آزمون کارشناسان رسمی دادگستری مقاله زیر را مطالعه کنند.

برای ثبت نام در آزمون کارشناسان رسمی دادگستری شرایط خاصی وجود دارد. کسانی که علاقه مند به شرکت در این آزمون هستند بهتر است ابتدا از این شرایط مطلع شوند :

تابعیت ایرانی

سوء شهرت نداشته باشد و تجاهر به فسق و فجور نکند.

نباید کارشناس رسمی در همان رشته یا رشته دیگری باشد. به طور مثال کسی که در حال حاضر کارشناس رسمی قوه قضاییه است نمی تواند به عنوان کارشناس رسمی دادگستری فعالیت کند مگر آنکه پیش از ادای سوگند و دریافت پروانه کارشناسی پروانه قبلی را باطل کند.

متقاضیان باید تا آخرین روز ثبت نام حداقل 25 سال سن داشته باشند.

حداقل مدرک کارشناسی از دانشگاه های معتبر داخلی یا خارجی داشته باشد. متقاضی صرفا می تواند در همان رشته ای که تحصیل کرده و مدرک کارشناسی او مربوط به آن رشته است تقاضای ثبت نام کند مگر در شرایط استثنایی که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم.

عدم اعتیاد به مواد مخدر

نداشتن سابقه کیفری موثر

ارائه کارت پایان خدمت یا گواهی معافیت موقت یا دائم در زمان اخذ پروانه کارشناسی رسمی

تعهد به اصل نظام و قانون اساسی

باید از زمان دریافت مدرک لیسانسِ متقاضی ثبت نام تا زمان ثبت نام در آزمون، پنج سال گذشته باشد و همچنین باید پنج سال سابقه کار مرتبط با رشته خود داشته باشد.

متقاضی باید بومی همان استانی باشد که می خواهد در آزمون شرکت کند.

عدم محکومیت به انفصال دائم از شغل کارشناسی

متقاضی ثبت نام باید به دین اسلام یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی پایبند باشد.

وفادار به نظام جمهوری اسلامی

در گروه های هواداری غیرقانونی یا مخالف اسلام وابستگی، عضویت یا سابقه فعالیت نداشته باشد.

داشتن سلامت جسمانی با تایید پزشک مورد اعتماد کانون

داوطلبان متقاضی ثبت نام و شرکت در آزمون کارشناسان رسمی دادگستری سال جاری برای اطلاع هر چه بیشتر از شرایط عمومی و اختصاصی و شرایط بومی و سهمیه های این آزمون می توانند نخست مقاله زیر را مطالعه کرده و سپس در صورت دارا بودن تمام شرایط برای ثبت نام خود اقدام کنند.

ثبت نام در آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه هم مانند ثبت نام در هر آزمونی دیگری شرایطی دارد . داوطلب شرکت در این آزمون باید این شرایط را داشته باشد :

تابعیت ایرانی

سوء شهرت نداشته باشد و تجاهر به فسق و فجور نکند.

نباید وکیل یا کارشناس رسمی در همان رشته یا رشته دیگری باشد. به طور مثال کسی که در حال حاضر کارشناس رسمی دادگستری است نمی تواند در آزمون کارشناس رسمی قوه قضائیه شرکت کند.

متقاضیان باید حداقل 25 سال تمام شمسی تا زمان صدور پروانه کارشناسی داشته باشند.

حداقل مدرک کارشناسی از دانشگاه های معتبر داخلی یا خارجی داشته باشد. متقاضی صرفا می تواند در همان رشته ای که تحصیل کرده و مدرک کارشناسی او مربوط به آن رشته است تقاضای ثبت نام کند.

عدم اعتیاد به مواد مخدر و سکر آور با تایید پزشکی قانونی.

نداشتن سابقه کیفری موثر و محرومیت از حقوق اجتماعی.

ارائه کارت پایان خدمت یا گواهی معافیت موقت یا دائم در زمان اخذ پروانه کارشناسی رسمی.

تعهد به اصل نظام و قانون اساسی.

باید از زمان دریافت مدرک لیسانس متقاضی ثبت نام تا زمان ثبت نام در آزمون پنج سال گذشته باشد و همچنین باید 5 سال سابقه کار مرتبط با رشته خود داشته باشد.

متقاضی باید بومی همان استانی باشد که می خواهد در آزمون شرکت کند.

عدم محکومیت به انفصال دائم از شغل کارشناسی.

معتقد به دین اسلام یا یکی از اقلیت های پذیرفته شده در قانون اساسی.

نکته بسیار مهمی که در مورد شرایط شرکت در آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه نباید از نظر دور بماند این است که متقاضیان باید دارای حداقل پنج سال سابقه کار در رشته خود باشند. البته این به این معنا نیست که حتما در این پنج سال بیمه شده باشند و صرف داشتن سابقه کار مرتبط کفایت می کند.

داوطلبان متقاضی ثبت نام و شرکت در آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه سال ۱۴۰۳ برای اطلاع هر چه بیشتر از شرایط عمومی و اختصاصی و شرایط بومی و سهمیه های این آزمون می توانند نخست مقاله زیر را مطالعه کرده و سپس در صورت دارا بودن تمام شرایط برای ثبت نام خود اقدام کنند.

زیر گروه های تخصصصی آزمون کارشناسان رسمی

زیر گروه های تخصصی آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه به 17 دسته مجزا تقسیم بندی می شوند که هر کدام رشته های متفاوتی را شامل می شوند. همچنین داشتن پنج سال سابقه کار مرتبط نیز ضروری است. این زیر گروه ها به شرح ذیل هستند:

آتش سوزی و آتش نشانی: دارای مدرک لیسانس در رشته شیمی یا 10 سال کار مرتبط در این رشته 

امور بانکی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) امور بانکی و بانکداری، ب) حسابداری و حسابرسی، ج) مدیریت بانکی و مالی، د) اقتصاد و یا 10 سال سابقه کار در بانک

امور ثبتی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) امور ثبتی، ب) حقوق قضایی، ج) نقشه برداری یا 10 سال سابقه کاری در اداره ثبت اسناد و املاک

امور گمرکی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) امور گمرکی، ب) مدیریت بازرگانی و مدیریت مالی، ج) حقوق، د) کارکنان گمرک به شرطی که لیسانس داشته باشند یا 10 سال سابقه کار در پست های فنی گمرک

اسلحه شناسی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) علوم و فنون نظامی، ب) مدیریت نظامی و امور انتظامی

بررسی اصالت خط، امضا و اثر انگشت: دارای مدرک لیسانس از الف) دانشگاه علوم انتظامی، ب) گرافیک، با آموزش در آموزشگاه اسناد مجعول و مشکوک مرکز تشخیص هویت ناجا و یا 10 سال سابقه کار در اداره تشخیص هویت

برق، الکترونیک و مخابرات: دارای مدرک لیسانس در رشته برق

برق، ماشین و تاسیسات کارخانجات: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی مکانیک، ب) مهندسی برق، ج) مهندسی صنایع

امور معادن: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی معدن، ب) زمین شناسی، ج) مهندسی نفت، د) مهندسی زمین شناسی

تاسیسات ساختمانی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی مکانیک، ب) مهندسی برق

لوازم خانگی و اداری: داشتن مدرک لیسانس در هر رشته ای پذیرفته است به شرط آنکه 10 سال سابقه کار مرتبط با این رشته داشته باشد.

کشاورزی و منابع طبیعی: دارای مدرک لیسانس در رشته ‌هاي جنگلداری، آبخيزداری، صنايع چوب، گياه پزشكی، خاکشناسی باغبانی، زراعت ،کشاورزی و منابع طبيعی، اقتصاد کشاورزی، زراعت و اصلاح نباتات، توليدات گياهی، اکولوژی کشاورزی، کشاورزی عمومی، مهندسی فضای سبز، فيزيولوژی گياهان زراعی و بيو تكنولوژی کشاورزی

حسابداری و حسابرسی: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) حسابداری، ب) مدیریت مالی، ج) بازرگانی

راه و ساختمان: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی عمران گرایش های سازه و راه، ب) مهندسی راه و ساختمان، ج) مهندسی معماری

کامپیوتر و فناوری اطلاعات: دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) کامپیوتر، ب) برق الکترونیک، ج) مخابرات و کنترل، د) هوش مصنوعی، ه) ریاضی، خ) مهندسی فناوری اطلاعات، چ) مهندسی سیستم های کامپیوتر

وسائط نقلیه موتوری زمینی و تصادفات: الف) مهندس مکانیک با گرایش جامدات، ب) مهندسی خودرو و یا 10 سال سابقه کاری در راهنمایی و رانندگی و ارائه مدرک

امور نفقه: دارای مدرک لیسانس در رشته حقوق

داوطلبان واجد شرایط و متقاضی اخذ پروانه کارشناسی سال جاری باید پس از انجام ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه سال جاری با اطلاع از زمان برگزاری آزمون برای شرکت در امتحان آماده شوند.

در مقابل زیر گروه های تخصصی آزمون کارشناسان رسمی دادگستری موارد ذیل را شامل می شوند. لازم به ذکر است که داوطلب علاوه بر داشتن مدرک لیسانس در این رشته ها باید پنج سال سابقه کار مرتبط نیز داشته باشد:

معادن : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی معدن ، ب) زمین شناسی ، ج) مهندسی زمین شناسی ، د) رشته های مجموعه مهندسی معدن

مهندسی آب : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی عمران آب ، ب) مهندسی کشاورزی آبیاری و زه کشی ، ج) مهندسی زمین شناسی ، چ) معدن ، ح) مهندسی عمران با گرایش سازه های آبی ، خ) مهندسی آبشناسی ، د) مهندسی آبهای زیر زمینی ، ذ) ژئوشیمی ، ر) مهندسی آب و فاضلاب ، ز) مهندسی منابع آب ، ه) مهندسی کشاورزی سازه های آبی

مواد ( فلزات ، سرامیک ، کامپوزیت ) : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی تکنولوژی متالوژی ، ب) ذوب فلزات ، ج) مهندسی فلزات ، چ) مهندسی مواد ، ح) مهندسی سرامیک ، خ) مهندسی ذوب آهن ، د) مهندسی پلیمر ، ذ) مهندسی شیمی گرایش پلیمر

مواد غذایی و مسمویت های ناشی از آن : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی صنایع غذایی ، ب) مهندسی شیمی ، ج) علوم تغذیه ، چ) کشاورزی با گرایش تغذیه ، ح) دکتری داروسازی ، خ) دکتری سم شناسی ، د) بهداشت مواد غذایی ، ذ) تکنولوژی صنایع غذایی

امور سرمایه گذاری ، پولی و اعتباری : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) اقتصاد ، ب) مدیریت بازرگانی ، ج) علوم بانکی ، چ) مدیریت مالی ، ح) مهندسی مالی ، خ) حسابداری ، د) مدیریت دولتی با گرایش مالی

امور بازرگانی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مدیریت بازرگانی ، ب) اقتصاد

بیمه : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) بیمه ، ب) آمار بیمه ، ج) مدیریت بیمه ، د) اکو

تعیین نفقه : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) حقوق قضائی ، ب) مددکاری اجتماعی ، ج) فقه و مبانی حقوق اسلامی ، ح) مددکاری ، خ) علوم قضایی ، د) کارشناسی فقه ، ه) مطالعات فقه

امور گمرکی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) امور گمرکی ، ب) مدیریت بازرگانی ، ج) بازرگانی ، چ) اقتصاد بازرگانی ح) مدیریت امور گمرکی

حسابداری و حسابرسی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) حسابداری ، ب) مدیریت مالی ، ج) علوم بانکی ، چ) مدیریت صنعتی با گرایش مالی ، ح) مدیریت دولتی با گرایش مالی ، خ) حسابرسی

امور حمل ونقل : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مدیریت بازرگانی ، ب) بازرگانی ، ج) حقوق ، چ) اقتصاد ، ح) حمل ونقل ، خ) مدیریت بازرگانی دولتی

امور وسایط نقلیه دریایی و غواصی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی کشتی ، ب) مهندسی کشتی سازی ، ج) مهندسی دریایی گرایش مدیر ماشین ، چ) مکانیک دریایی ، برق ، الکترونیک و مخابرات دریایی ، ح) معماری و سازه های دریایی ، خ) ناوبری و فرماندهی کشتی گرایش علوم دریایی و مهندسی عرشه ، د) مدیریت و کمیسر دریایی ، ذ) ماشین آلات دریایی

امور وسایل نقلیه ریلی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی مکانیک گرایش جامدات ، ب) مهندسی راه آهن گرایش ماشین های ریلی ، خط و سازه های ریلی و راه آهن برقی

امور وسایط نقلیه موتوری زمینی ویژه افسران : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) راهنمایی رانندگی ، ب) علوم انتظامی ، ج) علوم پلیسی ، چ) داشتن ابلاغ کارشناسی عالی تصادفات یا کاردان فنی سابق و ارائه گواهی مبنی بر داشتن 5 سال سابقه در رسیدگی به تصادفات بعد از دریافت ابلاغ مذکور

امور وسایط نقلیه موتوری ویژه مهندسین : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی مکانیک ، ب) مهندسی خودرو و داشتن گواهینامه پایه یک

ابنیه و آثار باستانی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) باستان شناسی ، ب) مرمت آثار تاریخی ، ج) مرمت و احیای بناهای تاریخی

امور ثبتی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) علوم ثبتی با پنج سال تجربه ، فارغ التحصیلان آموزشگاه های اختصاصی ثبت بر اساس قانون مصوب 1337 با 10 سال تجربه یا دارندگان 15 سال تجربه در امور ثبتی، نقشه برداري ثبتی با هر رشته کارشناسی یا بالاتر

برنامه ریزی شهری : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی معماری ، ب) مهندسی شهرسازی ، ج) مدیریت شهری ، چ) برنامه ریزی شهری ، ح) طراحی شهری ، خ) برنامه ریزی شهری و منطقه ای ، د) جغرافیا گرایش برنامه ریزی شهری ، ذ) طراحی محیط زیست

معماری داخلی و تزئینات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) معماری داخلی ، ب) معماری ، ج) دکوراسیون

راه و ساختمان : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی معماری ، ب) مهندسی عمران ، ج) عمران ، چ) راه و ساختمان

همچنین داوطلبان می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری، به لینک زیر مراجعه کرده و مقاله مربوطه را مطالعه نمایند.

مهندسی ترافیک : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی عمران ، ب) ترافیک ، ج) راه و ساختمان

مهندسی محیط زیست : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی محیط زیست ، ب) مهندسی عمران ، ج) مهندسی مکانیک و سیالات ، چ) مهندسی آب و فاضلاب ، ح) مهندسی آب ، خ) مهندسی راه و ساختمان ، د) مهندسی بهداشت ، ذ) مهندسی بهسازی ، ر) بهداشت عمومی ، ز) بهداشت محیط ، س) علوم و مهندسی آب ، ه) مهندسی آبیاری ، ی) مهندسی شیمی

نقشه برداری و اطلاعات مکانی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی نقشه برداری ، ب) ژئودزی ، ج) سنجش از دور ، د) سیستم اطلاعات جغرافیایی

نساجی و رنگرزی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی نساجی ، ب) مهندسی پلیمر ، ج) تکنولوژی علوم رنگ ، د) مهندسی شیمی نساجی

الکتروشیمی و پتروشیمی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی پتروشیمی ، ب) مهندسی پلیمر ، ج) مهندسی شیمی ، چ) مهندسی برق ، ح) مهندسی نفت ، خ) مهندسی پالایش

امور انرژی هسته ای : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) فیزیک ، ب) شیمی ، ج) مهندسی هسته ای ، چ) مهندسی مکانیک ، ح) مهندسی مواد ، خ) مهندسی برق ، د) مهندسی راکتور ، ذ) مهندسی شیمی

برق ، الکترونیک و مخابرات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی تکنولوژی الکترونیک ، ب) مهندسی تکنولوژی برق قدرت ، ج) مهندسی تکنولوژی مخابرات ، چ) مهندسی تکنولوژی کنترل و ابزار دقیق ، ح) مهندسی الکترو مکانیک

برق ، ماشین و تاسیسات کارخانجات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی مکانیک ، ب) مهندسی برق و الکترونیک ، ج) مهندسی برق ، چ) مهندسی تاسیسات ، ح) مهندسی صنایع تولیدی ، خ) تکنولوژی صنعتی ، د) مهندسی الکترومکانیک ، ذ) مهندسی ماشین ابزار

تاسیسات ساختمانی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی الکترومکانیک ، ب) مهندسی مکانیک ، ج) مهندسی برق ، چ) مهندسی تاسیسات ، ح) مهندسی تهویه و تبرید

کامپیوتر و فناوری اطلاعات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی کامپیوتر گرایش های نرم افزار ، معماری سامانه های رایانه ای ، رایانش امن و فناوری اطلاعات ، ب) علوم کامپیوتر ، ج) مهندسی برق گرایش الکترونیک و مخابرات ، چ) مهندسی صنایع گرایش تجزیه و تحلیل سیستم ها ، ح) ریاضی گرایش کاربرد کامپیوتر

صنایع گاز و گاز رسانی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی گاز ، ب) مهندسی پتروشیمی ، ج) مهندسی مکانیک ، چ) مهندسی شیمی ، ح) مهندسی نفت و گاز

صنایع نفت : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی نفت گرایش مهندسی اکتشاف ، ب) مهندسی حفاری ، ج) مهندسی مخازن ، چ) مهندسی بهره برداری ، ح) مهندسی شیمی گرایش نفت ، گرایش پالایش خ) مهندسی نفت

مهندسی پزشکی ، لوازم و تجهیزات پزشکی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی پزشکی ، ب) مهندسی برق ، ج) مهندسی الکترونیک ، چ) مهندسی مکانیک

صنایع هوایی و فضائی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی هواپیما ، ب) مهندسی مراقبت پرواز ، ج) مهندسی الکترونیک ، چ) برق مخابرات ، ح) برق قدرت ، خ) مهندسی هوافضا ، د) کارشناسی خلبانی ، ذ) مهندسی مکانیک ، ر) علوم و فنون هوانوردی ، ز) مهندسی تعمیر و نگهداری

امور ورزشی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) تربیت بدنی ، ب) علوم ورزشی ، ج) فیزیولوژی ورزشی ، چ) بیومکانیک ورزشی ، ح) رفتار حرکتی ، خ) آسیب شناسی و حرکات اصلاحی ، د) مدیریت ورزشی ، ذ) روان شناسی ورزشی

هنرهای نمایشی ، امور سینمایی و عکاسی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) تئاتر ، ب) سینما ، ج) هنرهای نمایشی و هنر ، چ) تولید سیما ، ح) سینماتوگرافی ، خ) عکاسی ، د) فیلم و عکاسی ، ذ) طراحی صحنه

طراحی و گرافیک : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) هنر ، ب) نقاشی ، ج) گرافیک ، چ) طراحی صنعتی ، ح) طراحی

آبزیان و شیلات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی آبزیان و شیلات ، ب) دکتری دامپزشکی ، ج) مهندسی منابع طبیعی و شیلات ، چ) مهندسی فناوری شیلات – تکثیر و پرورش آبزیان

دامپروری و دامپزشکی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) دامپروری و علوم دامی ، ب) دکتری دامپزشکی ، ج) علوم آزمایشگاهی دامپزشکی

صنایع چوب : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) صنایع چوب ، ب) چوب شناسی ، ج) مهندسی جنگل ، چ) علوم صنایع چوب و کاغذ ، ح) سازه های چوبی

کشاورزی و منابع طبیعی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) کشاورزی و منابع طبیعی ، ب) گیاه پزشکی (باستثناء مهندسی محیط زیست، دامپروری و صنایع چوب)

محصولات دامی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) دامپروری و علوم دامی ، ب) چرم و پوست ، ج) دکتری دامپزشکی

محیط زیست طبیعی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مهندسی محیط زیست ، ب) مهندسی کشاورزی کلیه گرایش ها ، ج) مهندسی فضای سبز

امور خبرنگاری و روزنامه نگاری : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) روزنامه نگاری ، ب) خبرنگاری ، ج) علوم ارتباطات

ایران گردی و جهان گردی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) جهانگردی ، ب) توریسم ، ج) هتلداری ، چ) علوم اجتماعی گرایش برنامه ریزی گردشگری ، ح) گردشگری مذهبی ، خ) علوم جغرافیایی گرایش جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری

زبان های خارجی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) آلمانی ، ب) انگلیسی ، ج) فرانسه ، د) عربی

کتاب و کتابداری : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) کتابداری ، ب) علوم کتاب

امور اسلحه و مهمات : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) نظامی و انتظامی گرایش پلیس جنایی ، ب) فیزیک

البته لازم به ذکر است که کانون کارشناس رسمی دادگستری تنها نهادی نیست که عهده دار برگزاری آزمون کارشناس رسمی است. مرکز کارشناس رسمی قوه قضاییه نیز هر ساله این آزمون را برگزار می کند و سال جاری از لحاظ زمان ثبت نام با آزمون کارشناس رسمی دادگستری احتمالا مشترک باشد.

در این زیرگروه ها علاقه مندان با داشتن مدرک کارشناسی در هر رشته ای و داشتن 15 سال سابقه کار تجربی در آن رشته می توانند در آزمون ثبت نام کنند:

آثار هنری و اشیاء نفیسه

اشیاء عتیقه و احجار کریمه و کتب خطی

لوازم خانگی و اداری

تالیفات

امور اداری و استخدامی

مواد محترقه و منفجره

در این زیرگروه ها علاقه مندان با داشتن دانشنامه کارشناسی یا بالاتر و پنج سال تمام سابقه تجربی با داشتن پانزده سال تجربه در هر رشته کارشناسی می توانند در آزمون ثبت نام کنند:

فرش : دارای مدرک لیسانس در رشته طراحی فرش دستبافت

صنایع دستی : دارای مدرک لیسانس در رشته صنایع دستی

ساعت و جواهرات : دارای مدرک لیسانس در رشته طلا و جواهرات

ثبت شرکت ها و علائم تجاری و اختراعات : دارای مدرک لیسانس در رشته حقوق

امور آتش نشانی و آتش سوزی : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) مدیریت حریق و حوادث ، ب) آتش نشانی

چاپ و چاپخانه : دارای مدرک لیسانس در رشته مدیریت و طراحی چاپ

تشخیص اصالت خط ، امضا و اثر انگشت : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) کامپیوتر نرم افزار ، ب) گرافیک ، ج) کشف علمی جرم

حوادث ناشی از کار : دارای مدرک لیسانس در رشته های الف) بهداشت صنعتی ، ب) بهداشت حرفه ای ، ج) فیزیک ، چ) شیمی ، ح) حفاظت و بهداشت کار ، خ) طب کار ، د) ایمنی صنعتی

در این زیرگروه ها علاقه مندان با داشتن دانشنامه کارشناسی ارشد یا بالاتر و پنج سال تمام سابقه تجربی می توانند در آزمون ثبت نام کنند:

داروسازی و سم شناسی : الف) دکتری داروسازی ، ب) دکتری سم شناسی

بیوتکنولوژی : دارای مدرک کارشناسی ارشد یا بالاتر در رشته های الف) زیست شناسی سلولی مولکولی با گرایش بیوتکنولوژی ، ب) میکروبیولوژی با گرایش بیوتکنولوژی ، ج) میکروب شناسی صنعتی با گرایش بیوتکنولوژی ، چ) بیوتکنولوژی ، ح) ژنتیک مولکولی ، و یا دارای مدرک دکتری در رشته های الف) بیوتکنولوژی پزشکی ، ب) فرآورده های بیولوژیک ، ج) ایمنی شناسی با گرایش مولکولی ، چ) داروسازی با گرایش بیوتکنولوژی ، ح) دکتری بیوشیمی

همچنین داوطلبان می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ثبت نام آزمون کارشناسان رسمی دادگستری، به لینک زیر مراجعه کرده و مقاله مربوطه را مطالعه نمایند.

مباحث و دروس امتحانی

در مورد دروس و مواد آزمونی که در آزمون کارشناسان رسمی مورد سوال واقع می شوند، باید گفت که سبک طراحی سوالات در آزمون کارشناسان رسمی دادگستری و آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه بسیار به هم شباهت دارند و از این نظر تفاوت زیادی بین این آزمون نمی توان قائل شد.

هر چند منابع آزمون کارشناسان رسمی هیچ گاه از سوی مراجع برگزارکننده آزمون اعلام نمی گردد، اما لازم به ذکر است که منابع هر دو این آزمون ها یکسان هستند و به دو دسته تقسیم می شوند: 1- قوانین و مقررات مربوط به کارشناسی 2- دروس تخصصی مربوط به رشته تحصیلی در مقطع لیسانس

پذیرش و کارآموزی

شرکت کنندگان این آزمون بعد از قبولی در آزمون کتبی باید در مرحله مصاحبه شفاهی هم پذیرفته شوند اما در مورد دوره کارآموزی تفاوت هایی بین پذیرفته شدگان این آزمون وجود دارد.

کارآموزی آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه: پذیرفته شدگان آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه بعد از آنکه از مرحله آزمون کتبی و مصاحبه شفاهی با موفقیت عبور کردند باید به مدت 6 ماه نزد یک کارشناس رسمی که سابقه 5 سال کار کارشناسی داشته باشد در رشته مربوطه کارآموزی نمایند.

کارآموزی آزمون کارشناسان رسمی دادگستری: کسانی که از مرحله آزمون کتبی و مصاحبه حضوری آزمون کارشناسان  رسمی دادگستری را با موفقیت گذر می کنند باید به مدت یک سال نزد یکی از کارشناسان رسمی در رشته مربوطه کارآموزی کنند.

یکی دیگر از آزمون هایی که قوه قضاییه مجوز برگزاری آن را دارد، آزمون اخذ پروانه مشاوره خانواده است. کسانی که دارای مدرک کارشناسی در رشته های مطالعات خانواده، مشاوره گرایش خانواده، روان پزشکی، روان شناسی گرایش های عمومی، اجتماعی و تربیتی، مددکاری اجتماعی گرایش خانواده، خدمات اجتماعی، حقوق، فقه و مبانی حقوق اسلامی و سطح دو حوزه علمیه و بالاتر باشند می توانند در این آزمون شرکت کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ثبت نام این آزمون می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آزمون کارشناسان کانون کارشناسان رسمی دادگستری و مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه در کانال تلگرام آزمون های حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون آزمون کارشناسان کانون کارشناسان رسمی دادگستری و مرکز کارشناسان رسمی قوه قضاییه پاسخ دهند.