انواع قرار نظارت قضایی

قرار نظارت قضایی بر طبق قانون به دلیل دسترسی به متهم و حضور به موقع او و همچنین تضمین حقوق بزه دیده و جلوگیری از فرار متهم می باشد . قرار نظارت قضایی به چند نوع تقسیم می شود که بر طبق قانون تحت شرایط خاصی صادر می گردد که عبارتند از : قرارهای نظارت قضایی تکمیل کننده ، قرارهای مستقل نظارت قضایی .

زمانی که فردی متهم به جرمی می باشد ، مرجع قضایی برای دسترسی به متهم و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و همچنین حضور به موقع او ، دو قرار تامین و قرار نظارت قضایی را صادر می کند . قرار تامین به چند نوع تقسیم می شود ، که قرار شدیدتری نسبت به قرارهای نظارت قضایی است . قرار نظارت قضایی به چند نوع تقسیم می شود که بر طبق قانون تحت شرایط خاصی صادر می گردد .

زمانی که مقام قضایی تشخیص می دهد که یکی از قرارهای نظارت قضایی را برای حضور به موقع و جلوگیری از فرار متهم صادر کند ، باید قرار صادر شده متناسب با اهمیت جرم ، شدت مجازات و مشخصات و شرایط فردی متهم از قبیل سن ، جنس ، و شرایط جسمی و روحی او صادر شود .

اگر متهم نسبت به قرارهای صادر شده اعتراض داشته باشد ، می تواند در موعد تعیین شده در قانون اعتراض کند ، البته این قرارها دارای مدت موقت است و تحت شرایطی قابل لغو می باشد . به همین دلیل در این مقاله به بررسی قرار نظارت قضایی و انواع و زمان صدور قرار نظارت قضایی می پردازیم .

قرار نظارت قضایی

قرار نظارت قضایی قراری است که به منظور دسترسی بهتر و حضور به موقع متهم صادر می شود . این قرار همانطور که از نام آن مشخص است ، نظارت مرجع قضایی بر متهم است که نسبت به قرارهای تامین خفیف تر می باشد . به طوری که مقام قضایی می تواند در کنار قرارهای تامین ، قرارهای نظارت قضایی را صادر کند . 
صدور قرار نظارت قضایی بر طبق قانون ، به دلیل دسترسی به متهم و حضور به موقع او و همچنین تضمین حقوق بزه دیده و جلو گیری از فرار متهم می باشد . لازم به ذکر است که بازپرس علاوه بر صدور قرارهای تامین ، قرار وثیقه ، قرار کفالت و قرار وجه التزام می تواند قرار نظارت قضایی نیز صادر کند .

این قرار می تواند توام با قرارهای تامین باشد و یا در جرایم تعزیری درجه هفت و هشت ، در صورت ارائه تضمین لازم برای جبران خسارت وارده ، مقام قضایی می تواند ، فقط به صدور قرار نظارت قضایی اکتفا کند . 
دادسرا زمانی که پرونده ای را رسیدگی می کند ، در طول تحقیقات خود اگر مدارک و شواهد کافی داشته باشد که فردی را متهم به جرمی کند ، یکی از قرارهای مقتضی را صادر می کند . اگر مقام قضایی تشخیص دهد که فرد باید بازداشت شود می تواند یکی از قرارهای منتهی به بازداشت را صادر کند .

قرارهای تامین از جمله قرارهای منتهی به بازداشتی است که با صدور آن متهم به صورت موقت آزاد می شود . این قرارها باعث دسترسی آسان به متهم و جلوگیری از فرار متهم صادر می شود ، در کنار قرارهای تامین کیفری بازپرس می تواند ، از قرارهای نظارت قضایی نیز استفاده نماید .
قرارهای نظارت قضایی به موجب قانون باعث تحدید محدوده آزادی های متهم خواهد شد ، اما این محدودیت خفیف تر بوده و بیشتر جنبه بازدارندگی دارند و ناظر بر حضور و فعالیت های اجتماعی می باشند .
مرجع قضایی می تواند علاوه بر قرار تامین کیفری قرار نظارت قضایی را به صورت تکمیلی صادر نماید .
صدور قرار نظارت قضایی صرفا در جرائم تعزیری کم اهمیت که امکان صدور مستقل قرارهای نظارت قضایی وجود دارد ، میسر است . 

انواع قرار نظارت قضایی

قرار نظارت قضایی به چند نوع تقسیم می شود که بر طبق قانون تحت شرایط خاصی صادر می گردد که عبارتند از : 
 

 قرارهای نظارت قضایی تکمیل کننده :
 • معرفی نوبه‌ای خود به مراکز یا نهادهای تعیین‌ شده توسط بازپرس
•  منع رانندگی با وسایل نقلیه موتوری
 • منع اشتغال به فعالیت‌های مرتبط با جرم ارتکابی 
•  ممنوعیت از نگهداری سلاح دارای مجوز 
•  ممنوعیت خروج از کشور  
لازم به ذکر است که در جرایم تعیین شده در قانون و برای مدت محدود صادر می شود .

 قرارهای مستقل نظارت قضایی :
در درجات جرایم تعزیری 7 و 8 در صورت ارائه تضمین لازم برای جبران خسارت وارده مقام قضایی می تواند ( فقط ) به صدور قرار نظارت قضایی اکتفا کند . 
لازم به ذکر است که اگر قرارهای نظارت قضایی توسط بازپرس صادر شده باشند ظرف ده روز در دادگاه صالح قابل اعتراض می باشد و اگر این قرار توسط دادگاه صادر شده باشند ، ظرف ده روز در دادگاه تجدیدنظر استان قابل اعتراض می باشد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع قرار نظارت قضایی در کانال تلگرام موضوعات کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع قرار نظارت قضایی​ پاسخ دهند .