آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه

داوطلبانی که علاقه مند هستند در شغل وکالت مشغول به کار شوند می بایست در یکی از آزمون های وکالت کانون وکلای دادگستری و یا مرکز وکلا قوه قضاییه که هر ساله برگزار می شود، ثبت نام نمایند. ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه ۱۴۰۳ به صورت جداگانه انجام می شود. ثبت نام آزمون وکالت مرکز وکلا آغاز شده و از 3 الی 12 مهرماه ادامه خواهد داشت. 

رشته حقوق یکی از رشته های پرطرفدار حوزه علوم انسانی است. بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته دانشگاهی علاقه مند هستند در محبوب ترین حوزه فعالیت این رشته که "وکالت" می باشد، مشغول به کار شوند. لازم به ذکر است که متقاضیان برای کسب پروانه و مجوز برای فعالیت در حوزه وکالت باید در آزمونی به نام آزمون وکالت که هم از طرف قوه قضائیه و هم از طرف کانون وکلا دادگستری برگزار می شود، پذیرفته شوند.

در این میان سوالی که ممکن است برای متقاضیان شرکت در آزمون وکالت کانون وکلا و آزمون وکالت قوه قضاییه ۱۴۰۳ مطرح شده باشد این است که آزمون این دو نهاد چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟ با توجه به اهمیت اطلاعاتی در خصوص تفاوت آزمون وکالت دادگستری و قوه قضاییه​، در این مقاله به معرفی آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و قوه قضاییه 1403 پرداخته شده و در ادامه ضمن معرفی این دو نهاد در خصوص زمان و شرایط ثبت نام، منابع و نحوه پذیرش و کارآموزی این دو آزمون به توضیحات جامعی پرداخته شده است.

معرفی کانون وکلا دادگستری و مرکز وکلا قوه قضائیه

کانون وکلا دادگستری یکی از قدیمی ترین سازمان های مردم نهاد ایران است. این سازمان در سال 1331 به عنوان یک نهاد مستقل شناخته شده است. البته اولین بار در سال 1300 مجمع وکلا رسمی تشکیل شد و با صبر و تلاش وکلا در سال 1333 لایحه استقلال کانون وکلا تصویب شد.

در حال حاضر، در ایران 25 کانون مستقل وکلا وجود دارد که کانون وکلا مرکزی در تهران واقع است و سایر کانون ها در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، آذربایجان غربی، قزوین، بوشهر، کردستان، مازندران، خراسان، اصفهان، فارس، کهکیلویه و بویر احمد و... قرار دارند.

این کانون ها اتحادیه ای تحت عنوان، اتحادیه سراسری کانون های وکلا دادگستری ایران دارند که در اصطلاح به عنوان "اسکودا" شناخته می شود. هزاران وکیل و کارآموز وکالت کانون های مختلف دادگستری سراسر کشور ایران زیر نظر این کانون های استانی و تجمیعی فعالیت می کنند.

مرکز وکلا قوه قضائیه مطابق ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1380 تاسیس شد، یعنی کمتر از 20 سال از تاسیس آن می گذرد. در زمان تاسیس این مرکز تعداد وکلا کم بوده و این تعداد وکیل پاسخگوی نیازهای حقوقی جامعه در آن زمان نبوده اند. در این اوضاع و احوال قوه قضائیه با مجوزی که قانون به او اعطا کرد توانست تا نسبت به تایید صلاحیت فارغ التحصیلان رشته حقوق و ایجاد موسسات حقوقی اقدام کند.

با توجه به آنکه ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه محدودیت زمانی قائل نشده بود قوه قضائیه همچنان اقدام به برگزاری آزمون وکالت قوه قضاییه و جذب وکیل می کند. البته این موضوع گاها با اعتراضات بالای وکلا و فارغ التحصیلان حقوق رو به رو شده است. عمده اختلاف آن ها بحث استقلال کانون وکلا دادگستری است.

تا اینجا به چگونگی تاسیس و قدمت این دو نهاد پرداخته شد و حال تفاوت های اختیارات و امتیازات این دو نهاد بررسی شده است. 

در مقام بیان تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه می توان به تفاوت در تعرفه حقوق دیون وکلا دادگستری به بیان ساده تر تمبری که وکیل باید برای جواز شرکت در پرونده باطل کند، اشاره نمود. وکلا کانون دادگستری صندوق بیمه تعاون بازنشستگی، کمیسیون های رفاهی، علمی، ورزشی و... دارند. ولی وکلا مرکز وکلا قوه قضائیه فقط بیمه تکمیلی کمیسیون آموزش دارند. وکلا کانون دادگستری حق رای گیری سمینار دارند اما وکلا مرکز وکلا قوه قضاییه فقط اسمی حق رای دارند و خود وکلا شرکت کننده نیستند.

وکلا کانون دادگستری 25 کانون مستقل در سراسر کشور دارند اما وکلا مرکز وکلا قوه قضائیه 4 کانون تازه تاسیس دارند. حق الوکاله وکلا مرکز وکلا قوه قضائیه حداکثر تا 60 درصد تعرفه وکلا پایه یک دادگستری است. متقاضیان آزمون های وکالت دادگستری و قوه قضاییه می توانند با مطالعه مقالات زیر از جزئیات بودجه بندی این آزمون ها مطلع شوند.

شرایط ثبت نام و زمان برگزاری آزمون وکالت ۱۴۰۳

ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری از طریق سایت سازمان سنجش کشور و آزمون وکالت قوه قضاییه (که گاه آزمون مشاوران حقوقی نیز نامیده می شود) از طریق سایت سنجش sanjesh.org انجام می شود.

در حال حاضر زمان ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری و قوه قضاییه ۱۴۰۳ مشخص نشده و داوطلبان می بایست با مراجعه به سایت ثبت نام آزمون وکالت که همان سامانه سازمان سنجش می باشد، در خصوص ثبت نام آزمون وکالت ۱۴۰۳ اطلاعاتی را کسب نمایند. به محض اعلام زمان ثبت نام، لینک ثبت نام آزمون ها در این بخش از مقاله ارائه می شود. 

داوطلبانی که در آزمون وکالت دادگستری ثبت نام کرده اند می توانند از طریق مطالعه مقاله زیر به دریافت اطلاعات لازم در خصوص زمان برگزاری این آزمون بپردازند.

ثبت نام در هر آزمونی شرایط و پیش نیازهایی دارد و آزمون وکالت هم از این قاعده مجزا نیست. شرایط این آزمون در دفترچه ثبت نام آزمون وکالت دادگستری درج می شود، اما با توجه به اینکه این دفترچه برای سال ۱۴۰۳ هنوز منتشر نشده است، در ادامه به بیان شرایط ثبت نام آزمون وکالت دادگستری سال گذشته می پردازیم.

تابعیت ایرانی

مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق، فقه و مبانی حقوقی و معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی با تایید مرجع صالح

داوطلبانی که مدرک کارشناسی ناپیوسته حقوق داشته باشند باید دروس دوره کارشناسی را در مقطع کاردانی گذرانده باشند.

در زمان ثبت نام سن آن ها از چهل سال تمام در حوزه قضایی استان تهران و از پنجاه سال تمام در سایر حوزها بیشتر نباشد.

برای شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه ۱۴۰۳ هم شرایطی لازم است که تا حدودی با شرایط کانون وکلا متفاوت است. متقاضیان شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه ضروری است که واجد شرایط ثبت نام آزمون وکالت قوه قضاییه باشند:

تابعیت ایرانی

سوء شهرت نداشته باشد و تجاهر به فسق و فجور نکند.

در هیچکدام از سازمان ها، نهادهای انقلابی، وزارتخانه ها، شهرداری ها و موسسات خدمات عمومی، ادارات و شرکت های دولتی مشغول به کار نباشد.

متقاضیان باید در موقع ثبت نام آزمون دارای حداقل 22 و حداکثر 63 سال سن باشند.

مدرک کارشناسی حقوق، فقه و حقوق، فقه و مبانی حقوقی و معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی که به تایید مرجع صالح رسیده باشد. کسانی که در حال تحصیل هستند می توانند در آزمون ثبت نام کنند مشروط بر آنکه مدرک تحصیلی خود را قبل از شروع دوره کارآموزی تحویل دهند.

عدم اعتیاد به مواد مخدر با تایید پزشکی قانونی

نداشتن سابقه کیفری موثر و محرومیت از حقوق اجتماعی

ارائه کارت پایان خدمت یا گواهی معافیت موقت یا دائم

تعهد به اصل نظام و قانون اساسی

به محض انتشار دفترچه ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و آزمون وکالت قوه قضاییه، شرایط ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری ۱۴۰۳ و آزمون وکالت قوه قضاییه 1403 اعلام خواهد شد. پیشنهاد می شود برای اطلاع از جزییات شرایط ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید.

مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت 1403

حالا که در مورد شرایط و نحوه ثبت نام آزمون وکالت دادگستری و قوه قضاییه سال ۱۴۰۳ توضیحاتی ارائه شد، بهتر است به بررسی مباحث و دروس امتحانی و ضرایب آزمون وکالت به طور جداگانه پرداخته شود. در ادامه مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری ۱۴۰۳ و مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت قوه قضاییه ارائه شده است.

طبق اطلاعیه های کانون های وکلای دادگستری و دفترچه ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلا و مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری سال گذشته، می توان پیش بینی کرد که مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلای 1403 نیز به شرح جدول زیر خواهد بود.

همانند کانون های وکلای دادگستری، قوه قضاییه نیز با انتشار اطلاعیه رسمی آزمون مشاوران حقوقی و با در نظر گرفتن مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت قوه قضاییه، مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضاییه ۱۴۰۳ را اعلام می کند. با توجه به عدم انتشار دفترچه ثبت نام این آزمون، در جدول زیر ضرایب دروس سال گذشته این آزمون ارائه شده است.

همانطور که ملاحظه می کنید در مورد بعضی از درس ها و تعداد سوالات آزمون وکالت هر درس تفاوت وجود دارد. تعداد کل سوالات آزمون وکالت کانون وکلا 120 سوال و مدت آزمون 135 دقیقه می باشد و تعداد کل سوالات آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه 120 سوال و مدت آزمون 140 دقیقه است.

به محض انتشار اطلاعیه رسمی ثبت نام آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری و آزمون وکالت قوه قضاییه، مباحث و دروس امتحانی آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری ۱۴۰۳ و وکالت قوه قضاییه اعلام گردیده و مقاله به روز رسانی می گردد.

پذیرش و کارآموزی آزمون وکالت ۱۴۰۳ 

یکی از تفاوت های آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری 1403 و آزمون مرکز وکلا قوه قضائیه ، نحوه برگزاری دوره کارآموزی این کانون ها است. داوطلبان پذیرفته شده در هر کی از این آزمون ها باید دقت داشته باشند که معمولا شیوه برگزاری دوره کارآموزی این دو کانون تفاوت هایی را داشته و در طول دوره و پذیرش متفاوت هستند.

پذیرفته شدگان آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری 1403 بعد از طی مراحل اداری و تحویل مدارک و معرفی وکیل سرپرست باید 18 ماه کارآموزی سپری کنند. در طول مدت کارآموزی می توانند پرونده های حقوقی مختلفی را با شرایطی دریافت کنند و از این طریق کسب درآمد کنند.

بعد از اتمام دوران کارآموزی، آزمونی تحت عنوان اختبار به صورت شفاهی از آن ها گرفته می شود که دریافت پروانه وکالت منوط به قبولی در این آزمون است و اگر کارآموزی موفق به قبولی در آزمون اختبار نشود برای 3 نوبت از او آزمون گرفته می شود و در صورت عدم قبولی در اختبار سوم پذیرش آن ها باطل می شود.

وظایف کارآموزان کانون وکلا دادگستری

حضور در سخنرانی ها

شرکت در جلسات دادرسی مدنی و کیفری حداقل چهار مرتبه در ماه

کار کردن نزد یکی از وکلا با سابقه دادگستری

تهیه گزارش از چند پرونده

فعالیت در کانون اعم از دادگاه یا دادسرا یا شعبه معاضدت قضایی یا راهنمایی یا سایر کارهای اداری و دفتری

انجام امور معاضدت قضایی محول شده توسط شعبه معاضدت قضایی یا ریاست کانون

قبول شدگان آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه ابتدا باید در مصاحبه حضوری شرکت کرده و بعد از گذشتن از مرحله تحقیقات و پذیرفته شدن در مصاحبه وارد مرحله کارآموزی شوند. تا قبل از سال 98 آن ها در دوران کارآموزی حق وکالت نداشتند، اما از سال 98 می توانند در دوران کارآموزی، کار وکالت را هم انجام دهند. در ادامه به بیان وظایف کارآموزان در دوره کارآموزی پرداخته شده است.

وظایف کارآموزان مرکز وکلا قوه قضائیه

کارآموزی و وکالت زیر نظر وکیل سرپرست

تهیه گزارش از پرونده های حقوقی یا کیفری به تعداد بیست فقره

حضور در دوره های آموزشی کاربردی به مدت دو ماه

شرکت در جلسات دادگاه های کیفری و حقوقی، چهار جلسه در هر ماه (به مدت 18 ماه) با معرفی مرکز

ارائه مقاله و کارهای تحقیقی درباره موضوعات حقوقی (مدنی یا کیفری) تعیین شده از سوی مرکز

حضور در سخنرانی ها و همایش های علمی برگزار شده توسط مرکز یا هیات مدیره های استانی

در نهایت باید اشاره شود که برخلاف آنچه در نزد عموم رایج است معیار عالم بودن یا نبودن یک وکیل را نمی توان براساس آنکه در کدام یک از این دو آزمون پذیرفته می شوند در نظر گرفت. با توجه به مطالبی که گفته شد و برخلاف فرق ازمون وکالت کانون وکلا و قوه قضاییه در مرحله آزمون و پذیرش و کارآموزی، هم وکیل کانون وکلا دادگستری و هم وکیل مرکز وکلا قوه قضائیه می توانند وکالت کنند. در این حرفه صرفا پذیرش در آزمون وکالت ملاک نیست، بلکه فن بیان و قدرت استدلال یک وکیل به مراتب از اهمیت بیشتری برخوردار است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مقایسه آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری و آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضائیه 1403، به کانال تلگرام آزمون های حقوقی مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مقایسه آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری و قوه قضاییه ​پاسخ دهند.