دوره آزمایشی استخدام کارمندان دولت

قرار دادن یک دوره آزمایشی قبل از اینکه کارمند به استخدام رسمی و قطعی دولت در آید ، به این منظور پیش بینی شده است تا بتوان از شایستگی و توانایی اشخاص مذکور اطمینان یافت . به همین دلیل ، پس از طی این دوران و کسب امتیازات لازم ، می توان کارمند را از ابتدای دوره آزمایشی ، جزء کارمندان رسمی محسوب کرد .

علی الاصول کارمندانی که توسط دولت به خدمت رسمی پذیرفته می شوند ، پس از طی دوران نسبتا طولانی از فعالیت ، به خدمت آنها پایان داده می شود و دولت نمی تواند بدون هیچ گونه دلیل موجهی ، آنان را اخراج کرده و از کار بر کنار سازد .

همین موضوع ، سبب می شود تا در بدو ورود به خدمت دولت ، صلاحیت ها و شایستگی های داوطلبان به دقت مد نظر قرار گرفته و پس از اثبات آن ، کارمند به صورت رسمی و قطعی به خدمت دولت گمارده شود و به همین مناسبت ، مدت زمانی تحت عنوان دوران آزمایشی برای ورود به خدمت دولت یا استخدام ، مقرر گردیده است . به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی دوران آزمایشی استخدام پرداخته و مدت زمان آن را بازگو کنیم .

دوران آزمایشی استخدام کارمندان دولت

به موجب قوانین حاکم بر استخدام کارمندان دولتی ، کسانی که در امتحان یا مسابقه ورودی استخدام رسمی توسط دولت قبول شده اند ، قبل از ورود به خدمت رسمی دولت ، یک دوره آزمایشی را طی خواهند کرد که این دوران آزمایشی ، اصولا برای کسب اطمینان از لیاقت و شایستگی های کارمندان جذب شده به خدمت دولت می باشد .

بنابراین ، در صورتی که کارمندان در طول مدت دوران آزمایشی شایستگی های خود را به اثبات رسانند ، به صورت رسمی - قطعی تبدیل وضعیت خواهند داد و حقوق و مزایای دوران آزمایشی آنان ، همچون دوران رسمی قطعی به آنان تعلق خواهد گرفت .

مدت دوران آزمایشی استخدام چقدر است

سابقا طبق ماده 18 قانون استخدام کشوری ، مدت خدمت آزمایشی داوطلبان ورود به استخدام رسمی ، حداقل شش ماه و حداکثر دو سال بود . اما ماده 26 قانون مدیریت خدمات کشوری ، دوره آزمایشی را به طور یکسان برای کلیه کسانی که شرایط ورود به استخدام رسمی در دستگاه های اجرایی دولت را کسب کنند ، سه سال تعیین کرده است . طبق این قانون ، کسانی که دوره آزمایشی سه ساله استخدام را طی نموده باشند ، جهت رسمی شدن باید شرایط ذیل را احراز نمایند :

الف - حصول اطمینان از لیاقت علمی ، اعتقادی ، اخلاقی ، کاردانی ، علاقه به کار خلاقیت ، نوآوری ، روحیه خدمت به مردم و رعایت نظم و انظباط اداری از طریق کسب امتیاز لازم ؛ که این امر باید به تشخیص کمیته تخصصی تعیین صلاحیت کارمندان رسمی برسد ؛ چرا که آیین نامه اجرایی مصوب 13 / 10 / 88 تشخیص صلاحیت موضوع این بند را به یک کار گروه تخصصی واگذار کرده است .

ب - طی دوره های آموزشی و کسب امتیاز لازم ؛

ج - تایید گزینش .

در صورت احراز شرایط مذکور ، کارمندان آزمایشی از بدو خدمت جز ء کارمندان رسمی محسوب می شوند و حقوق دوره آزمایشی آنان ، برابر مقررات مربوط به استخدام رسمی محاسبه و پرداخت می شود .

نکته مهمی که این خصوص قابل طرح می باشد ، آن است که دستگاه اداری باید بعد از پایان دوره آزمایشی کارمندان ، تکلیف آنان را مشخص و به طور کتبی به ایشان ابلاغ کند . لذا تاییدیه گزینش یا عدم آن که در قانون جدید برای استخدام رسمی الزامی است ، باید به وی اعلام گردد . در غیر این صورت ، کارمندی که دوره آزمایشی ورود به خدمت را سپری کرده و اداره نسبت به وضعیت استخدامی وی تعیین تکلیف ننموده است ، باید سکوت اداره را حمل بر رضایت از عملکرد کارمند تلقی کرد .

لذا نمی توان پس از مدتی از پایان دوره آزمایشی کارمندان دولت و چندین ماه اشتغال او در اداره ، عدم رضایت و برکناری کارمند را به او اعلام نمود ؛ چون پس از پایان دوره آزمایشی و عدم رضایت و برکناری مستخدم ، باید وی را جزء کارمندان رسمی دولت محسوب کرده و با او همچون کارمندان رسمی قطعی ( نه آزمایشی ) رفتار کرد که این موضوع در آراء صادر شده توسط دیوان عدالت اداری به وضوح قابل مشاهده است .

عدم اثبات صلاحیت در دوران آزمایشی

همانگونه که در قسمت قبل اشاره گردید ، لحاظ نمودن دورانی تحت عنوان دوران آزمایشی برای کسب اطمینان از این موضوع است که کارمند صلاحیت های لازم برای عهده دار شدن پست ثابت سازمانی برای مدت زمان نسبتا طولانی را دارد . با این حال ، گاهی شخصی که در دوران آزمایشی به کار مشغول است ، نمی تواند رضایت دولت را در این زمینه کسب کند .

طبق قانون مدیریت خدمات کشوری ، در صورتی که در ضمن یا پایان دوره آزمایشی ، کارمند شرایط ادامه خدمت یا تبدیل به استخدام رسمی را کسب ننماید ، به یکی از صورت های ذیل با وی رفتار خواهد شد.

الف - اعطای مهلت دوساله دیگر برای احراز شرایط لازم ؛

ب - تبدیل وضع به استخدام پیمانی ؛

ج - لغو حکم استخدامی کارمند .

همچنین ، طبق قانون استخدام کشوری ، افرادی که در پایان دوره آزمایشی صالح برای ماندن در خدمت مورد نظر تشخیص داده نشوند ، بدون هیچ گونه تعهد ، حکم برکناری آنان از طرف وزارتخانه یا موسسه استخدام کننده صادر شده و این امر به سازمان امور اداری و استخدامی کشور اطلاع داده  می شود . به افرادی که حکم استخدامی آنها لغو شده است ، حقوق مرخصی های استحقاقی استفاد نشده باید پرداخت شود .

لازم به ذکر است که بر اساس ماده 20 قانون استخدام کشوری ، افرادی که بدین صورت به استخدام رسمی پذیرفته نمی شوند ، تا یک سال از تاریخ برکناری حق شرکت مجدد در مسابقات ورودی استخدام رسمی برای همان شغل را نخواهند داشت که قانون مدیریت خدمات کشوری در این مورد حکمی را مقرر نداشته است .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مدت دوره آزمایشی استخدام کارمندان دولت​ در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مدت دوره آزمایشی استخدام کارمندان دولت پاسخ دهند .