گاهی در جامعه جرمی اتفاق می افتد که مرتکب آن افراد بزرگسال نمی باشند و متاسفانه ممکن است کودکان یا نوجوانان مرتکب جرمی شوند از همین روی قانونگذار دادگاه های خاصی با عنوان دادگاه اطفال پیش بینی کرده است که علت تفکیک این دادگاه در واقع به جهت تربیت و اصلاح آنان و بررسی دقیق رفتار کودکان و شخصیت آن ها برای بهبود و آماده سازی برای برگشتن به جامعه است .

کلیه پروسه رسیدگی از تحقیق و تعقیب متهم تا صدور حکم محکومیت و نگهداری مجرم با دادگاه بزرگسالان متفاوت است . اما گاهی یک جرم توسط افراد بزرگسال با اطفال توامان به صورت مشارکتی یا با معاونت اطفال صورت می گیرد که در این صورت نحوه رسیدگی و بحث صلاحیت دادگاه ها پیش می آید که آیا دادگاه اطفال صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارد یا دادگاه بزرگسالان . به همین دلیل در این مقاله به بررسی نحوه رسیدگی به جرائم بزرگسال و اطفال و مشارکت یا معاونت اطفال و بزرگسالان می پردازیم .

صلاحیت دادگاه اطفال و بزرگسالان

صلاحیت دادگاه اطفال در واقع جرایم و موضوعاتی است که دادگاه اطفال صلاحیت رسیدگی به آن را دارد . همانطور که از نام آن مشخص است صلاحیت این دادگاه مربوط به جرایم اطفال می باشد منظور از طفل کسی است که به حد بلوغ شرعی نرسیده باشد به کلیه جرائم اشخاص بالغ کمتر از 18 سال تمام نیز در دادگاه اطفال طبق مقررات عمومی رسیدگی می‌شود .

دادگاه اطفال از ابتدای مرحله دادرسی که تعقیب است تا مرحله صدور حکم را برعهده دارند . قاضی دادگاه های اطفال براساس قانون با توجه به شرایط سنی و شخصیت و نوع جرمی که فرد مرتکب آن شده است می تواند احکام متفاوتی را صادر نماید .
منظور از دادگاه بزرگسالان دادگاه های کیفری 1 و دادگاه کیفری 2 و دادگاه انقلاب و . . . می باشد که به جرایم بزرگسالان رسیدگی می کند و براساس قانون مراحل دادرسی انجام می گردد و حکم مقتضی صادر می گردد .   

 

بیشتر بخوانید: دادگاه اطفال و آیین دادرسی آن

مشارکت یا معاونت اطفال و بزرگسالان

مشارکت یا معاونت اطفال و بزرگسالان بدین معناست که گاهی برخی از جرایم را فقط یک فرد انجام نمی دهد و چند نفر در ارتکاب جرم شرکت دارند ، اما اگر این افراد برخی اطفال و نوجوانان باشند و برخی بزرگسالان به این جرم باید براساس قانون رسیدگی گردد .
در واقع مسئله اساسی در این جرایم این است که آیا در جرم مشارکتی اطفال با بزرگسالان ، به جرم اطفال و بزرگسالان در دادگاه اطفال رسیدگی می شود یا به جرم بزرگسالان در دادگاه های کیفری حسب مورد و به جرم اطفال در دادگاه اطفال رسیدگی می شود .
برای پاسخ به اینگونه موارد قانونگذار در قانون اینگونه پیش بینی کرده است که در صورتی که یک یا چند طفل با مشارکت یا معاونت اشخاص دیگر مرتکب جرم شده باشند به جرائم اطفال در دادگاه رسیدگی کننده ‌به جرائم اطفال رسیدگی خواهد شد . 
همچنین هرگاه یک یا چند طفل یا نوجوان با مشارکت یا معاونت اشخاص بزرگسال مرتکب جرم شوند و یا در ارتکاب جرم با افراد بزرگسال معاونت نمایند فقط به جرایم اطفال و نوجوانان در دادگاه اطفال رسیدگی می شود . بر همین اساس اصل بر این است که دادگاه اطفال صلاحیت رسیدگی به جرایم اطفال را دارد .
اما در برخی موارد قانونگذار استثنائاتی قائل شده است که به عنوان مثال می توان ماده ذیل را بیان کرد : 
در جرایمی که تحقق آن منوط به فعل دو یا چند نفر است ، در صورتی که رسیدگی به اتهام یکی از متهمان در صلاحیت دادگاه اطفال و نوجوانان باشد رسیدگی به اتهام کلیه متهمان در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید . در این صورت اصول حاکم بر رسیدگی به جرایم اشخاص بالاتر از هجده سال تابع قواعد عمومی است . 
لازم به ذکر است که اگر به کلیه جرائم اطفال و افراد کمتر از هجده سال تمام شمسی در دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی می شود . در هر صورت محکومان بالای سن هجده سال تمام موضوع این ماده ، در بخش نگهداری جوانان که در کانون اصلاح و تربیت ایجاد می شود ، نگهداری می شوند .
هرگاه در حین رسیدگی سن متهم از هجده سال تمام تجاوز نماید ، رسیدگی به اتهام وی مطابق قانون در دادگاه اطفال و نوجوانان ادامه می یابد و چنانچه قبل از شروع به رسیدگی سن متهم از هجده سال تمام تجاوز کند ، رسیدگی به اتهام وی حسب مورد در دادگاه کیفری صالح صورت می گیرد . در این صورت متهم از کلیه امتیازاتی که در دادگاه اطفال و نوجوانان اعمال می شود ، بهره مند می گردد .
پس بنابر مطالب فوق و با توجه به اینکه دادگاه اطفال و نوجوانان صلاحیت رسیدگی به جرایم افراد زیر 18 سال سن را دارند اگر فردی متهم به جرمی باشد و سن وی کمتر از 18 سال تمام باشد اما در حین تحقیق و رسیدگی و تا صدور حکم سن وی 18 سال تمام شود باز هم به جرم وی در دادگاه اطفال ادامه می یابد . 

در ادامه بخوانید: احکام صادره از دادگاه اطفال

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه رسیدگی به جرائم بزرگسال و اطفال در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه رسیدگی به جرائم بزرگسال و اطفال پاسخ دهند .

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ اگر یک یا چند طفل با مشارکت یا معاونت بزرگسالان مرتکب جرم شوند به جرایم آنان در دادگاه اطفال رسیدگی می شود ؟

2- ✔️ هرگاه در حین رسیدگی سن متهم از هجده سال تمام تجاوز نماید رسیدگی در چه دادگاهی ادامه می یابد ؟

3- ✔️ در صورتی که قبل از شروع به رسیدگی سن متهم از هجده سال تمام تجاوز کند رسیدگی به اتهام وی در کدام دادگاه انجام می شود ؟

---

نظرات کاربران