مسئول پرداخت هزینه دادرسی کیفری

بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مسئول پرداخت هزینه های شکایت کیفری شاکی است اما بسیاری از هزینه ها را قوه قضایی پرداخت خواهد کرد از جمله : هزینه انتشار آگهی ، ایاب و ذهاب گواهان ، حق‏ الزحمه کارشناسان ، مترجمان و پزشکان و سایر اشخاصی که به تشخیص مقام قضائی احضار می شوند مگر اینکه این اقدامات بنا به درخواست شاکی باشد که موظف به پرداخت این هزینه ها می باشد .

هر فردی برای اینکه در مراجع قضایی دعوی یا شکایتی را مطرح کند ، نیازمند پرداخت هزینه ای ، تحت عنوان هزینه های دادرسی می باشد . هزینه دادرسی مبلغی است که هر فرد بابت اقامه دعوی در مراجع قضایی و دادگستری ملزم به پرداخت آن است .
به طور کلی شاکی موظف به پرداخت هزینه های شکایت کیفری می باشد ولی قوه قضاییه هزینه انتشار آگهی ، ایاب و ذهاب گواهان ، حق‏ الزحمه کارشناسان ، مترجمان و پزشکان و سایر اشخاصی که به تشخیص مقام قضائی احضار می شوند را می پردازد .
جدول مربوط به نرخ هزینه دادرسی در ابتدای هر سال اعلام می شود و افراد می توانند با مراجعه به آن از تعرفه های قضایی مطلع شوند اما با این حال سامانه قضایی کشور تمهیداتی اندیشیده است تا افراد بتوانند به صورت آنلاین اقدام به محاسبه هزینه دادرسی خود نماید . 
به همین دلیل در این مقاله به بررسی مسئول پرداخت هزینه دادرسی و مواردی که شاکی مسئول پرداخت هزینه دادرسی می باشد و همچنین پرداخت هزینه ها از سوی قوه قضاییه می پردازیم . 

مسئول پرداخت هزینه دادرسی

در پاسخ به این سوال که مسئول پرداخت هزینه دادرسی کیست باید گفت بر اساس ماده 559 قانون آیین دادرسی کیفری شاکی باید هزینه شکایت کیفری را بر طبق قانون آماده کند بنابراین مسئول پرداخت هزینه های شکایت کیفری شاکی است . مدعی خصوصی هم که به تبع امر کیفری مطالبه ضرر و زیان می کند ، باید هزینه های دادرسی را مطابق مقررات مربوط به امور مدنی بپردازد . 
چنانچه شاکی توانایی پرداخت هزینه شکایت را نداشته باشد و در واقع معسر در پرداخت هزینه ها باشد ، به تشخیص دادستان یا دادگاهی که به موضوع رسیدگی می کند از پرداخت هزینه شکایت معاف می شود و هرگاه مدعی خصوصی توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد ، دادگاه می تواند او را از پرداخت هزینه دادرسی برای همان موضوعی که مورد ادعا است ، به طور موقت معاف نماید . 
در واقع قانونگذار علت این امر را رسیدگی فوری به موضوعات کیفری می داند بنابراین رسیدگی به امر کیفری را نمی توان به علت عدم تادیه هزینه دادرسی از سوی مدعی خصوصی به تاخیر انداخت .  

مواردی که شاکی مسئول پرداخت هزینه دادرسی است

مواردی که شاکی مسئول پرداخت هزینه دادرسی است شاکی باید علی الاصول هزینه های شکایت کیفری را بر اساس قانون پرداخت نماید اما اگر شاکی توانایی پرداخت هزینه های شکایت را نداشته باشد به تشخیص دادستان یا دادگاهی که به موضوع رسیدگی می کند از پرداخت هزینه شکایت معاف می شود . 
رسیدگی به امر کیفری را نمی توان به علت عدم تادیه هزینه دادرسی از سوی مدعی خصوصی به تاخیر انداخت . 
اما قانونگذار شرایط و نحوه دریافت هزینه دادرسی را در تبصره ماده 559 قانون آیین دادرسی کیفری بیان کرده است که قاضی اجرای احکام باید هزینه های دادرسی را پس از صدور حکم یا هنگام اجرای حکم از محل محکوم به استیفا کند .
به طور مثال : اگر فردی علیه دیگری به جرم سرقت شکایت نماید قاضی اجرای احکام باید هزینه دادرسی را بعد از صادر شدن حکم یا از مال مسروقه ای که دادگاه ضبط کرده که به فرد شاکی بازگرداند اتخاذ کند .
بنابراین دریافت هزینه دادرسی از فرد شاکی یا پس از صدور حکم  است و یا هنگام اجرای حکم می باشد . 

پرداخت هزینه ها از سوی قوه قضاییه

برای آگاهی از پرداخت هزینه های که از سوی قوه قضاییه پرداخت می شود ابتدا باید گفت که به طور کلی هزینه های دعاوی کیفری بسیار کمتر از دعاوی مدنی می باشد و بسیاری از هزینه ها را قوه قضایی پرداخت خواهد کرد از جمله : هزینه انتشار آگهی ، ایاب و ذهاب گواهان ، حق‏ الزحمه کارشناسان رسمی دادگستری ، مترجمان و پزشکان و سایر اشخاصی که به تشخیص مقام قضائی احضار می شوند مگر اینکه این اقدامات بنا به درخواست شاکی باشد که موظف به پرداخت این هزینه ها می باشد .
بنابراین با در صورت درخواست موارد فوق از سوی شاکی ترتیب پرداخت به صورت ذیل می باشد : 
- شاکی باید هزینه مقرر را مطابق و مقررات و تعرفه های مربوط در مهلت تعیین شده پرداخت کند .
- اگر شاکی از پرداخت ها امتناع کند هزینه مذکور از اعتبارات مربوط به قوه قضاییه پرداخت می شود و مراتب به اطلاع دادستان می رسدتا به دستوروی از طریق اجرای احکام مدنی با توقیف و فروش اموال شاکی با رعایت مستثنیات دین معادل هزینه پرداخت شده اخذ و به حساب مربوطه در خزانه داری کل وازیر شود . 
- اگر به تشخیص مقام قضایی شاکی قادر به پرداخت نباشد هزینه های فوق از اعتبارات قوه قضاییه پرداخت می شود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مسئولان پرداخت هزینه دادرسی کیفری ، به کانال تلگرام حقوق کیفری مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مسئولان پرداخت هزینه دادرسی کیفری پاسخ دهند .