ارکان انجمن های صنفی کارگری و کارفرمایی

انجمن های صنفی کارگران و کارفرمایان که در قانون کار ایجاد و تاسیس آنها مجاز شمرده شده است ، مانند سایر انجمن های قانونی ، از ارکان سه گانه مجمع عمومی ، هیات مدیره و بازرسان تشکیل و ترکیب یافته اند که هر یک از ارکان مذکور ، طبق قانون به وظایف مقرر پرداخته تا دفاع از منافع شغلی اعضا به آسانی میسر گردد .

انجمن های صنفی ، همانند سایر اشخاص حقوقی خصوصی ، دارای سه رکن اساسی تصمیم گیرنده ( مجمع عمومی ) ، رکن اجرایی ( هیات مدیره ) و رکن نظارتی ( بازرسان ) می باشند . قانون گذار در قانون کار هیچ گونه اشاره ای به ارکان انجمن های صنفی کارگری و کارفرمایی ننموده است و نحوه سازماندهی این انجمن ها را معین نکرده است .

با این حال ، ماده 8 آیین نامه انجمن های صنفی ، ضمن اشاره به ارکان مذکور برای انجمن های صنفی ، در تبصره خود ، چگونگی تشکیل مجمع عمومی و حدود وظایف و اختیارات هیأت مدیره و بازرسان را به اساسنامه انجمن محول کرده است . به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی مهم ترین ارکان انجمن های صنفی کارگری و کارفرمایی پرداخته و این ارکان را بر اساس اساسنامه نمونه تدوین شده توسط وزارت کار و امور اجتماعی مورد بررسی قرار می دهیم .

مجمع عمومی انجمن های صنفی

مجمع عمومی عالی ترین رکن انجمن صنفی کارگری و کارفرمایی است که از اجتماع اعضای حقیقی انجمن تشکیل می شود و دارای دو نوع اجلاس عادی و اجلاس فوق العاده است . مجمع عمومی عادی ، بنا به دعوت هیأت مدیره و یا بازرسان و در صورت خودداری آنان ، به پیشنهاد یک سوم اعضا تشکیل می شود و جلسات آن نیز با حضور نصف بعلاوه یک اعضا رسمیت می یابد . در صورتی که این حد نصاب حاصل نشود ، در مرحله دوم به فاصله 15 روز با حضور حداقل یک سوم اعضا ، مجمع عمومی رسمیت می یابد .

لازم به ذکر است که تصمیمات مجمع عمومی انجمن های صنفی با آراء حداقل نصف به علاوه یک افراد حاضر معتبر است . وظایف مجمع عمومی عادی شامل تصویب اساسنامه ، استماع گزارش هیأت مدیره و بازرسان ، تصویب تراز مالی انجمن ، انتخاب اعضاء هیأت مدیره و بازرسان ، تعیین خط مشی انجمن ، تصمیم گیری در مورد همکاری و ائتلاف با سایر تشکل ها و به طور کلی شور و اخذ تصمیم نسبت دستور جلسات می باشد .

مجمع عمومی فوق العاده انجمن صنفی ، بنا به دعوت هیأت مدیره یا بازرسان و به تقاضای کتبی یک سوم اعضا تشکیل می شود و جلسات آن با حضور حداقل دو سوم از اعضاء رسمیت می یابد . در صورتی که این حد نصاب برای بار اول حاصل  نشد ، بار دوم به فاصله 15 روز با آراء حداقل نصف بعلاوه یک اعضا رسمیت می یابد . تصمیمات این مجمع با حداقل سه چهارم آراء حاضرین معتبر است . این مجمع دارای اختیاراتی بدین شرح است :

1- تغییر و اصلاح اساسنامه ؛

2 - عزل انفرادی و اجتماعی اعضای هیأت مدیره و بازرسان ؛

3 - تغییر و تصویب میزان ورودیه و حق عضویت ماهانه اعضاء ؛

4 - تعیین محل مرکز اصلی و تصویب تغییر آن ؛

5 - تصویب الحاق به کانون و یا پایان دادن به همکاری با کانون و یا انجمن های دیگر ؛

6 - انحلال انجمن صنفی و انتخاب هیأت مدیره تصفیه .

علاوه بر مجامع عمومی عادی و فوق العاده ، هیات مدیره و بازرسان می توانند در مواقع ضروری ، مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده را دعوت نمایند که صلاحیت این مجمع همانند مجمع عمومی عادی است . 

هیأت مدیره انجمن های صنفی

هیأت مدیره به عنوان رکن اجرایی انجمن های صنفی ، مسئول اداره امور انجمن صنفی کارگری و یا کارفرمایی و حفظ حقوق و منافع مشروع قانونی اعضاء آن می باشد . اعضای هیأت مدیره که با رأی مخفی اکثریت حاضران انتخاب می شوند ، باید شرایط عمومی همچون تابعیت ایران ، تدین به یکی از ادیان رسمی کشور ، شاغل بودن در کارگاه و صنعت یا حرفه مربوطه ، عضویت انجمن ، عدم محکومیت کیفری موثر ، حداقل سابقه کار و حداقل تحصیلات لازم برای انجام مدیریت را داشته باشد .

هیأت مدیره ، بلافاصله پس از انتخاب از بین اعضای خود یک رئیس ، یک نایب رئیس و یک خزانه دار انتخاب می نماید . اعضای هیأت مدیره انجمن های صنفی کارگری ، به خاطر نقش مهمی که در اداره و رهبری انجمن دارند و در نتیجه فعالیت آنهاست که امتیازاتی به نفع کارگران کسب می شود ، ممکن است تحت فشار قرار گیرند و اخراج شوند . برای مقابله با این امر احتمالی ، ماده 28 قانون کار نمایندگان قانونی کارگران را مورد حمایت قرار داده و مقرر می دارد که آنان ، قبل از هر گونه اعلام نظر هیأت های تشخیص و حل اختلاف ، کماکان به کار خود ادامه دهند .

بازرسان انجمن های صنفی

گروه بازرسان سومین رکن انجمن صنفی کارگری و یا کارفرمایی می باشد که توسط مجمع عمومی انجمن های صنفی انتخاب می شوند و وظیفه آنها نظارت بر کلیه اقدامات و عملیات هیأت مدیره می باشد . به لحاظ قانونی ، بازرسان موظفند نتیجه اقدامات خود را هر سال به مجمع عمومی از انجمن صنفی گزارش کنند . لذا بازرسان به عنوان یکی از مهم ترین ارکان انجمن های صنفی ، نقش قابل ملاحظه ای در سلامت عملکرد این انجمن ها خواهند داشت .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ارکان انجمن های صنفی کارگری و کارفرمایی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ارکان انجمن های صنفی کارگری و کارفرمایی​ پاسخ دهند .