زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران

 

حمایت از کارگران در تمامی ابعاد کار ، سبب شده است تا احکام و قواعد مهمی در خصوص استفاده از تعطیلات هفتگی و رسمی توسط آنان و پیش بینی انواع و اقسام مرخصی برای کارگران مورد پیش بینی قرار بگیرد که نظام حقوقی ایران نیز از این امر مستثنی نبوده و به پیش بینی انواع مرخصی های کارگران در قانون کار پرداخته شده است .

با این حال ، به دلیل اینکه استفاده از مرخصی توسط کارگران می تواند سبب وقفه کار شود و از این بابت خساراتی به کارفرما وارد آید ، در قانون کار ، شرایط و نحوه استفاده از مرخصی مورد توجه قرار گرفته است . به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که شرایط استفاده از مرخصی توسط کارگران چیست و نحوه و زمان استفاده از انواع مرخصی ها توسط کارگران به چه صورت خواهد بود .

شرایط استفاده از مرخصی توسط کارگران

بر اساس قانون کار ، موادی از این قانون به موضوعات مربوط به انواع مرخصی های کارگران اختصاص یافته است که بر اساس مواد مذکور ، کارگران در موارد مختلفی حق دارند تا اوقاتی را که به آنها اختصاص یافته است ، برای تقویت قوای جسمی و روحی خود به کار گیرند و همچنان از مزد و مزایای قانونی بهره مند باشند .

حتما بخوانید: قانون کار جمهوری اسلامی ایران

از جمله مهم ترین شرایطی که می تواند سبب استفاده از مرخصی توسط کارگران گردد می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1 - استفاده از مرخصی بارداری و زایمان برای کارگران زن که در ایام بارداری و وضع حمل قرار دارند ؛

2 - استفاده از مرخصی استعلاجی که در ایام بیماری کارگران مورد پذیرش و حمایت قرار گرفته است ؛

3 - استفاده از مرخصی تحصیلی در شرایطی که کارگر قصد ادامه تحصیل و ارتقاء دانش و مهارت خود را دارد ؛

4 - استفاده از مرخصی استحقاقی یا سالانه نیز برای همه کارگران مقرر شده که در طول سال یک ماه از این مرخصی استفاده کنند ؛

5 - استفاده از مرخصی حج واجب برای کارگرانی که قصد عزیمت به سفر حج واجب را دارند نیز مورد تاکید و توجه قانونگذار قرار گرفته است ؛

6 - استفاده از مرخصی بدون حقوق توسط کارگران نیز امکان پذیر خواهد بود که در مقاله جداگانه به توضیح آن پرداخته شده است .

با این حال ، استفاده از تمامی مرخصی های مذکور ، علاوه بر وجود شرایط اختصاصی که مربوط به هر یک از آنهاست ، در یک نکته با هم مشترک هستند و آن ، نحوه و زمان استفاده از مرخصی توسط کارگران با توافق کارفرما می باشد که در قسمت بعد به آن اشاره خواهد شد .

بیشتر بخوانید: تعطیلات کارگران در قانون کار

نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران

در رابطه با نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران ، ماده 69 قانون کار یک حکم کلی مقرر داشته که مربوط به توافقی بودن استفاده از مرخصی می باشد . بر اساس ماده مذکور ، " تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین می شود . در صورت اختلاف بین کارگر و کارفرما نظر اداره کار و اداره اجتماعی محل لازم الاجرا است " .

بر اساس این ماده ، استفاده از مرخصی توسط کارگران در تاریخ مد نظر ، بستگی به توافق میان کارگر و کارفرما خواهد داشت . چرا که گاهی استفاده از مرخصی توسط کارگران ، منافع کارگاه را با مخاطره مواجه کرده و عملا امکان استفاده از مرخصی در تاریخ مورد نظر کارگر وجود نخواهد داشت . به همین دلیل است که در صورت وجود اختلاف میان کارگر و کارفرما در مورد استفاده از مرخصی ، اداره کار محل به موضوع رسیدگی کرده و نظر قطعی خواهد داد .

علاوه بر این ، به موجب تبصره همین ماده برای جلوگیری از تداخل استفاده از مرخصی کارگران با منافع کارگاه چنین مقرر شده است  : " در مورد کارهای پیوسته ( زنجیره ای ) و تمامی کارهایی که همواره حضور حداقل معینی از کارگران در روزهای کار را اقتضا می نماید ، کارفرما مکلف است جدول زمانی استفاده از مرخصی کارگران را ظرف سه ماه آخر هر سال برای سال بعد تنظیم و پس از تایید شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی یا نماینده کارگران ، اعلام نماید " .

در ادامه بخوانید: انواع مرخصی کارمندان دولت

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران​ در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون  زمان و نحوه استفاده از مرخصی توسط کارگران پاسخ دهند .

 

 

سوالات متداول

1- انواع مرخصی های پیش بینی شده در قانون کار کدامند ؟

2- نحوه استفاده از انواع مرخصی های قانون کار به چه صورت است ؟

3- در صورت عدم حصول توافق میان کارگر و کارفرما در خصوص استفاده از مرخصی ، تکلیف چیست ؟

---

نظرات کاربران