مرخصی تحصیلی قانون کار

یکی از انواع مرخصی های پیش بینی شده در قانون کار ، مرخصی تحصیلی است که به موجب آن ، مشمولان قانون کار اعم از کارمندان بخش خصوصی و کارگران کارگاه ها می توانند برای طی دوره های تحصیلی ، به مدت دو سال از مرخصی تحصیلی استفاده کنند که این مدت ، برای دو سال دیگر نیز قابل تمدید است . 

یکی از مهم ترین حقوق ملت در قانون اساسی که در خصوص حق بر آموزش و تعلیم و تربیت برای همگان مقرر شده است ، بند سوم از اصل سوم قانون اساسی ایران می باشد که به موجب آن ، ایجاد زمینه های مربوط به آموزش و پرورش رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی ، به عنوان یکی از جدی ترین تکالیف دولت محسوب شده است که بایستی زمینه های تحقق این اصل را با استفاده از ابزارها و لوازم گوناگون قانونی فراهم کند .

به عنوان نمونه ، اشخاصی که به کار اشتغال دارند نیز بایستی بتوانند از این تسهیلات حمایتی استفاده کرده و ادامه تحصیل دهند . به همین دلیل ، در قانون کار جمهوری اسلامی ایران ، امکان مرخصی تحصیلی برای مشمولان قانون کار فراهم شده است . به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این سوال که مرخصی تحصیلی در قانون کار و مدت زمان آن چقدر است پرداخته و نحوه استفاده از مرخصی تحصیلی را مورد بررسی قرار دهیم .

مرخصی تحصیلی چیست

قانون مدیریت خدمات کشوری که در خصوص روابط استخدامی دولت با کارمندان بخش های دولتی است ، مرخصی تحصیلی را مورد توجه قرار داده است و مدت زمان آن را تعیین کرده که در مقاله ای جداگانه ، جزییات آن مورد بررسی قرار گرفته است .

با این حال ، کارگران و کارمندان مشمول قانون کار نیز طبق ضوابط مربوط به قانون کار ، امکان اخذ مرخصی تحصیلی را خواهند داشت . همانگونه که از نام مرخصی تحصیلی مشخص است ، اصولا این نوع مرخصی برای آن دسته از کارگرانی پیش بینی شده است که قصد دارند ادامه تحصیل داده و مدارج علمی و تحصیلی خود را ارتقاء بخشند . به همین دلیل ، قانون کار نیز در ضمن ماده 16 ، مرخصی تحصیلی را به همراه مرخصی بدون حقوق مورد توجه قرار داده است که در ادامه به بررسی مدت مرخصی مذکور خواهیم پرداخت و در مطلب جداگانه ، مرخصی بدون حقوق را شرح خواهیم داد .

مدت زمان مرخصی تحصیلی کارگران

بر اساس ماده 16 قانون کار ، مرخصی تحصیلی به همراه مرخصی بدون حقوق ، به عنوان موارد تعلیق قرارداد کار مورد پیش بینی قرار گرفته اند . در این ماده ، مدت زمان مرخصی تحصیلی طبق قانون کار مشخص شده است که بر اساس آن : قرارداد کارگرانی که مطابق این قانون از مرخصی تحصیلی استفاده می کنند ، در طول مرخصی و به مدت دو سال به حالت تعلیق در می آید . در تبصره این ماده نیز حکم دیگری در مورد مدت و زمان مرخصی تحصیلی مقرر شده است که طبق آن : مرخصی تحصیلی برای مدت دو سال دیگر قابل تمدید می باشد " .

بر این اساس ، می توان گفت مدت مرخصی تحصیلی مشمولان قانون کار دو سال است . در صورتی که کارگر و کارفرما در این خصوص به توافق برسند ، مدت مرخصی تحصیلی برای دو سال دیگر نیز قابل تمدید خواهد بود و جمعا به مدت 4 سال ، کارگران یا کارمندان بخش خصوصی حق مرخصی تحصیلی خواهد داشت . 

نحوه استفاده از مرخصی تحصیلی

در قسمت های قبل به توضیح مرخصی تحصیلی مشمولان قانون کار پرداخته و مدت زمان آن را نیز مورد بررسی قرار دادیم ؛ با این حال سوال مهمی که در رابطه با این نوع مرخصی وجود دارد ، آن است که نحوه استفاده از مرخصی تحصیلی چگونه است ؟

پاسخ به این سوال را می توان با توجه به وحدت ملاک ماده 72 قانون کار استنباط نمود که بر اساس آن ، " نحوه استفاده از مرخصی بدون حقوق و مدت آن و شرایط برگشت آنها به کار پس از استفاده از مرخصی ، با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما تعیین خواهد شد " . بنابراین ، نحوه استفاده از مرخصی تحصیلی همچون مدت مرخصی و شرایط برگشت به کار پس از مرخصی تحصیلی نیز بستگی به توافق کتبی کارگر و کارفرما خواهد داشت .

لازم به ذکر است که استفاده از مرخصی تحصیلی توسط کارگران ، سبب خاتمه قرارداد کار نخواهد شد . بلکه بر اساس قانون کار ، استفاده از مرخصی تحصیلی تنها سبب تعلیق قرارداد کار می شود و کارگر پس از اتمام مرخصی تحصیلی می تواند مجددا به کار خود برگردد و کارفرما نمی تواند به دلیل استفاده از مرخصی تحصیلی  ، کارگر را اخراج کند ؛ چرا که در این صورت ، اخراج غیر موجه محسوب خواهد شد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مدت زمان مرخصی تحصیلی در قانون کار در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مدت زمان مرخصی تحصیلی در قانون کار پاسخ دهند .