شورای روستا و وظایف آن

شورای روستا، بازوی مهم اداره روستا است که توسط مردم به حرکت در می آید. وظایف شورای اسلامی روستا، اموری همچون، انتخاب دهیار، ارایه پیشنهاد جهت رفع کمبود ها و مواردی از این دست می باشد که باید تماما، در جهت صلاح روستا و خواست مردم باشد. تعداد اعضای این شورا، با توجه به جمعیت هر روستا، تعیین می شود که نصاب آن در قانون، معین شده است.

روستا نشینان، هر چهار سال یک بار، به پای صندوق های رای رفته و اعضای شورای روستای خود را انتخاب می کنند. این شورا، در حقیقت، نشان دهنده خواست و اراده مردم، در جهت اداره روستا است. قانون گذار، در قانون اساسی نیز، به مساله شوراها و ضرورت تشکیل آن ها، توجه ویژه داشته است.

قانونگذار اساسی، جایگاه ویژه ای برای شوراها، در نظر گرفته است و در اصل های مختلفی، بر لزوم توجه به تصمیمات شورا و تضمین محافظت از این نهاد، تاکید بسیاری کرده است. شوراها، از میراث انقلاب مشروطه هستند که در طول زمان، اهمیت شان افزایش پیدا کرده است. از جمله این شوراها، شورای روستا است که با توجه به آیین نامه داخلی آن، قواعد ویژه خود را دارد.

از این رو، در این مقاله، به بررسی این موضوع که وظایف شورای اسلامی روستا چیست می پردازیم و در خصوص اهمیت شوراها در قانون اساسی، مزایای شورای روستا، تعدا اعضای آن و نحوه انتخاب رییس آن، صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

اهمیت شوراها در قانون اساسی

بر اساس اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شوراها، از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند. شوراهای شهر و روستا، به منظور پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی در شهر ها و روستا ها تشکیل می شوند.

شورا ها، بر اساس قانون اساسی، می توانند در حدود وظایف خود، طرح هایی را مستقیما یا از طریق دولت، به مجلس ارایه کنند و قانون اساسی، مجلس را ملزم به بررسی این طرح ها کرده است. همچنین این قانون، مقامات دولتی را ملزم به رعایت تصمیمات شورا، در حدود وظایف آن ها، نموده است. اعضای شورا ها، توسط آرای مستقیم عمومی، به صورت مخفی و با اکثریت نسبی انتخاب می شوند.

وظایف شورای اسلامی روستا

شورای روستا، شورایی متشکل از منتخبین مردم، برای پیشبرد اداره امور روستا، با مشارکت مردم است که اراده مردم، برای اداره روستای خودشان را نشان می دهد. در مقاله شورای شهر چیست و چه وظایفی دارد ، به بررسی این شورا و وظایف آن، پرداختیم. شوراها در روستا نیز، در جهت رسیدگی به حوزه انتخابیه خود، وظایفی دارند که در قانون، مشخص شده است. در پاسخ به این پرسش که وظایف شورای اسلامی روستا چیست، باید گفت: بر اساس ماده 68 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور، اختیارات شورای روستا عبارت است از :

نظارت بر حسن اجرای تصمیم های شورای روستا

ارایه پیشنهاد جهت رفع کمبود ها، نارسایی ها و نیاز ها، به مقامات ذی ربط

تشکیل گردهمایی عمـومی، جهـت ارایه گـزارش کار و دریافت پیشنهاد ها و پاسخ به سوالات و جلب مشارکت و خودیاری مردم، برای پیشبرد امور روستا، حداقل دو بار در سال و با پانزده روز اعلام قبلی

بیان و ارایه توضیح سیاست های دولت، و تشویق و ترغیب روسـتاییان، جهـت اجـرای سیاست های مذکور

نظارت و پیگیری اجرای طرح ها و پـروژه های عمرانی اختصـاص یافتـه بـه روستا

همکاری با مسئولان ذی ربط، بـرای احداث، اداره، نگهداری و بهره بـرداری از تاسیسات عمومی، اقتصادی، اجتماعی و رفاهی مورد نیاز روستا در حدود امکانات

کمک رسانی و امداد، در مواقع بحرانی و اضطراری، مانند جنگ و وقـوع حـوادث غیر مترقبه، و نیز کمک به مستمندان و خانواده های بی سرپرست با استفاده از خودیاری های محلی

تلاش برای رفع اختلافات افراد و محلات و حکمیت میان آن ها

پیگیری شکایات اهالی روستا، از ادارات حوزه مربوط، از طریق مقامات مسئول

همکاری با نیروهای انتظامی، جهت برقراری امنیت و نظم عمومی

فراهم نمودن زمینه مشارکت و جلب همکاری مـردم، در جهت ایجاد و توسعه نهاد های مدنی، کتابخانه و مراکز فرهنگی، بهبود و ارتقای فرهنگی اقشار مختلف به ویژه جوانان و بانوان و برنامه ریزی در انجام خدمات اجتماعی ، اقتصادی ، عمرانی ، بهداشتی ، فرهنگی ، آموزشی ، سوادآموزی و سایر امور، بـا موافقت و هماهنگی مراجع ذی ربط

انتخاب فرد صلاحیت دار به سمت دهیار، برای مدت چهار سال، بر اساس آیین نامه مربوط و معرفی به بخش دار جهت صدور حکم

ایجـاد زمینـه مناسب، بــرای توسعه اشتغال و جلب مشارکت های عمومی، در جهت گسترش فعالیت های تولیدی

مشارکت در تهیـه طرح های هادی روسـتا، و بهسـازی بافت های فرسوده و ضوابط و مقررات ساخت و ساز

نظارت بـر حسـن اجـرای مقـررات مربـوط بـه حفاظت و بهسازی محیط زیست روستا و بهره برداری از منابع طبیعی و جلوگیری از فرسایش خـاک و حفظ عمران، مزارع، باغ ها، مراتع، جنگل ها، محـدوده های زیسـت محیطی، احیـا و لایروبی قنوات و نهر های متروکه و ارایه طرح و پیشنهاد در این زمینه ها به شورای بخش

بررسـی برنامه هـای پیشنهادی ارگان های اجرایی در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی، از نظر تطبیق با ضرورت های موجود در حوزه انتخابیه شورا و ارایه گزارش نارسایی ها، به شورای مافوق و مراجع اجرایی ذی ربط

نظارت بر حفظ و نگهداری تاسیسات عمومی و عمرانی و اموال و دارایی های روستا

تعداد اعضای شورای روستا

در قسمت قبل، در خصوص این امر که وظایف شورای اسلامی روستا چیست، توضیحاتی دادیم. برای این که وظایف شورا ها به نحو احسن انجام شود، لازم است، اعضای تشکیل دهنده آن ها، به نسبت جمعیت، اضافه شود. معیار تعداد اعضای شورا ها در قانون، تعیین شده است .

تعداد اعضای شورای روستا، مانند تعداد اعضای شورای اسلامی شهر، بر اساس جمعیت، تعیین می شود. یعنی، تعداد اعضای روستاهای تا 1500 نفر جمعیـت، سـه نفـر و روستاهای بیش از 1500 نفر جمعیت و بخش، پنج نفر خواهد بود. بر اساس قانون تشکیلات، ملاک تشخیص جمعیت هر شـهر و روسـتا، آخـرین سرشـماری عمـومی نفوس و مسکن، با اعلام رسمی مرکز آمار ایران خواهد بود.

نحوه انتخاب رئیس

در قسمت های قبل، در خصوص اینکه اهمیت شوراها در قانون اساسی چیست، وظایف شورای اسلامی روستا چیست و تعداد اعضای آن، چگونه است، توضیح دادیم. در این قسمت از مقاله، قصد داریم، در خصوص نحوه انتخاب رییس در شورای روستاها، بر اساس آیین نامه داخلی شورای روستا، توضیح دهیم. بر اساس ماده 4 این آیین نامه، نحوه انتخاب رئیس، به صورت زیر است:

ماده 4 آیین نامه داخلی شورای اسلامی روستا، اشعار می دارد: "اعضای شورا، در اولین جلسه خود، از بین اعضای شورا، هیات رئیسه شورا، شامل رییس‌، نایب‌ رئیس و حداقل یک منشی را، برای مدت دو سال و نماینده شورا، برای شرکت در انتخابات شورای اسلامی بخش را، انتخاب می نمایند."

مزایای شورای روستا

در این قسمت از مقاله، قصد داریم تا به بررسی مزایای شورای روستا از دو جهت بپردازیم. یکی حسن وجود این شوراها، و دیگری در خصوص مدیریت امور مالی این شورا. از مزایای وجود شوراهای اسلامی روستا، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عملکرد بهتر، در حوزه مدیریت امور مربوط به روستاها

ارتباط و تعامل مردم با دولت از طریق نمایندگان خود

کمک به شکل گیری حکومت تعامل گرا

از بین رفتن نارسایی ها و اشکالات و رشد و بهبود فضای روستاها

در خصوص مزایا و مدیریت امور مالی شوراهای روستا، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شورا و دهیار باید حسابی به اسم شورای روستا، در بانک باز نمایند.

تمامی وجوه به محض وصول، باید به حساب مذکور، واریز گردند.

در پايان هر سال، ترازنامه مالي شورا و دهیاری، باید به عموم مردم روستا، اطلاع رسانی شود.

تمامی درآمدهای حاصل از عوارض دریافتی، از اهالی روستا، باید به مصرف عمران و آبادی روستا برسد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره شورای اسلامی روستا و وظایف آن در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شورای اسلامی روستا و وظایف آن پاسخ دهند.