در این مقاله به بررسی اینکه مراجع قضایی در قانون می پردازیم . 

مراجع رسیدگی به تظلمات در کشور ما به دو دسته کلی تقسیم می گردد به عبارت دیگر اگر افراد شکایتی از همدیگر یا دولت داشته باشند باید به یکی از این دو مرجع مراجعه کنند بر طبق قوانین این دو مرجع عبارتند از : مرجع قضایی و مراجع غیر قضایی که افراد می توانند برای احقاق حقوق خود به آن مراجعه کنند . در واقع دعاوی ممکن است فقط فی مابین مردم نباشد و گاهی مردم از دولت شکایتی داشته باشند به همین دلیل مراجع غیر قضایی به وجود آمدند تا به طور خاص به دعاوی میان دولت و شهروندان رسیدگی کنند و این مراجع خارج از قوه قضاییه تشکیل می شوند و زیر نظر قوه مجریه محسوب می شوند و متصدیان معمولا قاضی نمی باشند و پروسه رسیدگی در مراجع غیر قضایی کاملا با مراجع قضایی متفاوت است به این صورت که مراجع قضایی به شکایت افراد میان افراد رسیدگی می کنند و ماهیت و صلاحیت و نحوه رسیدگی و پروسه آن متفاوت می باشد . افراد در زمانی که دچار اختلاف می شوند باید از این موضوع آگاهی داشته باشند که به چه مرجعی مراجعه کنند و یا به عبارت دیگر مرجع صالح به رسیدگی به دعاوی کجاست . به همین دلیل در این مقاله به بررسی مراجع قضایی و صلاحیت قضایی می پردازیم .  

برای پاسخ به این سوال که مراجع قضایی چیست و به چه مراجعی مراجع قضایی گفته می شود باید گفت که مراجع قضایی مراجعی هستند که به اختلافات میان مردم رسیدگی می کنند به عبارت دیگر اگر میان مردم در خصوص موضوعی اختلاف بشود به این موضوع در مراجع قضایی رسیدگی می کنند مراجع قضایی را با توجه به ویژگی های آن می توان شناخت مراجع قضایی مراجعی هستند که زیر نظر قوه قضاییه تشکیل می شوند و متصدیان آن قضات و کارکنان قوه قضاییه هستند و به طور خاص می توان آن را دادگاه نامید .  

به عنوان مثال در ماده 34 قانون آیین دادرسی کیفری قانونگذار این گونه بیان کرده است  : " دستورهای مقام قضائی به ضابطان دادگستری به صورت کتبی ، صریح و با قید مهلت صادر می شود . در موارد فوری که صدور دستور کتبی مقدور نیست ، دستور به صورت شفاهی صادر می شود و ضابط دادگستری باید ضمن انجام دستورها و درج مراتب و اقدامات معموله در صورتمجلس ، در اسرع وقت و حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت آن را به امضای مقام قضائی برساند   " .
ماده 41 این قانون نیز این گونه در خصوص مراجع قضایی بیان می کند که " ضابطان دادگستری اختیار اخذ تامین از متهم را ندارند و مقامات قضائی نیز نمی توانند اخذ تامین را به آنان محول کنند . در هرصورت هرگاه اخذ تامین از متهم ضرورت داشته باشد ، تنها توسط مقام قضائی طبق مقررات این قانون اقدام می شود . "
همانطور که از دو ماده فوق مشخص است از عنوان مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده که در واقع بیانگر مرجع رسیدگی کننده به دعوا است و همچنین سایر مواد قانونی نیز از لفظ مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده است که با توجه به مواد قوانین دیگر از جمله قانون آیین دادرسی مدنی و سایر قوانین پی به این مطلب می بریم که مراجع قضایی صالح به رسیدگی به دعوی میان افراد هستند اعم از دعاوی کیفری یا دعاوی حقوقی .

برای پاسخ به این سوال که مراجع قضایی چیست و به چه مراجعی مراجع قضایی گفته می شود باید گفت که مراجع قضایی مراجعی هستند که به اختلافات میان مردم رسیدگی می کنند به عبارت دیگر اگر میان مردم در خصوص موضوعی اختلاف بشود به این موضوع در مراجع قضایی رسیدگی می کنند مراجع قضایی را با توجه به ویژگی های آن می توان شناخت مراجع قضایی مراجعی هستند که زیر نظر قوه قضاییه تشکیل می شوند و متصدیان آن قضات و کارکنان قوه قضاییه هستند و به طور خاص می توان آن را دادگاه نامید .  

به عنوان مثال در ماده 34 قانون آیین دادرسی کیفری قانونگذار این گونه بیان کرده است  : " دستورهای مقام قضائی به ضابطان دادگستری به صورت کتبی ، صریح و با قید مهلت صادر می شود . در موارد فوری که صدور دستور کتبی مقدور نیست ، دستور به صورت شفاهی صادر می شود و ضابط دادگستری باید ضمن انجام دستورها و درج مراتب و اقدامات معموله در صورتمجلس ، در اسرع وقت و حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت آن را به امضای مقام قضائی برساند   " .
ماده 41 این قانون نیز این گونه در خصوص مراجع قضایی بیان می کند که " ضابطان دادگستری اختیار اخذ تامین از متهم را ندارند و مقامات قضائی نیز نمی توانند اخذ تامین را به آنان محول کنند . در هرصورت هرگاه اخذ تامین از متهم ضرورت داشته باشد ، تنها توسط مقام قضائی طبق مقررات این قانون اقدام می شود . "
همانطور که از دو ماده فوق مشخص است از عنوان مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده که در واقع بیانگر مرجع رسیدگی کننده به دعوا است و همچنین سایر مواد قانونی نیز از لفظ مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده است که با توجه به مواد قوانین دیگر از جمله قانون آیین دادرسی مدنی و سایر قوانین پی به این مطلب می بریم که مراجع قضایی صالح به رسیدگی به دعوی میان افراد هستند اعم از دعاوی کیفری یا دعاوی حقوقی .

برای پاسخ به این سوال که مراجع قضایی چیست و به چه مراجعی مراجع قضایی گفته می شود باید گفت که مراجع قضایی مراجعی هستند که به اختلافات میان مردم رسیدگی می کنند به عبارت دیگر اگر میان مردم در خصوص موضوعی اختلاف بشود به این موضوع در مراجع قضایی رسیدگی می کنند مراجع قضایی را با توجه به ویژگی های آن می توان شناخت مراجع قضایی مراجعی هستند که زیر نظر قوه قضاییه تشکیل می شوند و متصدیان آن قضات و کارکنان قوه قضاییه هستند و به طور خاص می توان آن را دادگاه نامید .  

به عنوان مثال در ماده 34 قانون آیین دادرسی کیفری قانونگذار این گونه بیان کرده است  : " دستورهای مقام قضائی به ضابطان دادگستری به صورت کتبی ، صریح و با قید مهلت صادر می شود . در موارد فوری که صدور دستور کتبی مقدور نیست ، دستور به صورت شفاهی صادر می شود و ضابط دادگستری باید ضمن انجام دستورها و درج مراتب و اقدامات معموله در صورتمجلس ، در اسرع وقت و حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت آن را به امضای مقام قضائی برساند   " .
ماده 41 این قانون نیز این گونه در خصوص مراجع قضایی بیان می کند که " ضابطان دادگستری اختیار اخذ تامین از متهم را ندارند و مقامات قضائی نیز نمی توانند اخذ تامین را به آنان محول کنند . در هرصورت هرگاه اخذ تامین از متهم ضرورت داشته باشد ، تنها توسط مقام قضائی طبق مقررات این قانون اقدام می شود . "
همانطور که از دو ماده فوق مشخص است از عنوان مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده که در واقع بیانگر مرجع رسیدگی کننده به دعوا است و همچنین سایر مواد قانونی نیز از لفظ مقام قضایی و مراجع قضایی استفاده شده است که با توجه به مواد قوانین دیگر از جمله قانون آیین دادرسی مدنی و سایر قوانین پی به این مطلب می بریم که مراجع قضایی صالح به رسیدگی به دعوی میان افراد هستند اعم از دعاوی کیفری یا دعاوی حقوقی .