قواعد و احکام قانونی راجع به نامزدی در ضمن مواد 1035 الی 1040 قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است که از جمله مهم ترین آنها می توان به دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی اشاره نمود . چرا که بر اساس ماده 1036 این قانون اگر یکی از نامزدها بدون دلیل موجهی نامزدی به منظور عقد نکاح را به هم بزند و طرف مقابل به علت بر هم خوردن نامزدی متضرر شود ، باید خسارات مذکور جبران می شد و در ماده 1039 قانون مدنی برای دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی مرور زمان دو ساله تعیین شده بود که البته طی اصلاحات اخیر قانون مدنی این مواد حذف شدند . با این حال ، از آن جهت که هنوز هم امکان طرح کردن دعوای ناشی از نامزدی با استناد به مسئولیت مدنی شخص مقصر وجود دارد ، اطلاع از مرور زمان دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی ضروری است . به همین مناسبت در ادامه این مقاله قصد داریم پس از توضیح مختصر پیرامون دعاوی ناشی از به خوردن نامزدی ، مرور زمان دعاوی ناشی از به هم زدن نامزدی بر اساس قانون مدنی را مورد بررسی قرار دهیم . 

دعاوی ناشی از بر هم خوردن نامزدی

علاوه بر اینکه در قانون مدنی استرداد هدایای دوران نامزدی مورد پیش بینی قرار گرفته و هر یک از نامزدها می تواند هدایایی را که به امید وصلت به دیگری داده را مطالبه نماید ، امکان اقامه دعوا برای جبران خسارت ناشی از به هم خوردن نامزدی نیز مورد پیش بینی قرار گرفته بود .

بر اساس ماده 1036 قانون مدنی سابق اگر یکی از نامزدها وصلت منظور را بدون علت موجهی به هم زند ، در حالی که طرف مقابل یا ابوین او یا اشخاص دیگر به اعتماد وقوع ازدواج مغرور شده و مخارجی کرده باشند ، طرفی که وصلت را بهم زده است باید از عهده خسارات وارده بر آید ؛ ولی خسارات مزبور فقط مربوط به مخارج متعارفه خواهد بود .

به همین ترتیب ، شخصی که طبق شرایط قانون مدنی دچار خساراتی بابت بر هم زدن نامزدی می شد ، می توانست به دادگاه صلاحیت دار مراجعه کند و دادخواست مطالبه خسارات ناشی از بر هم خوردن نامزدی را به دادگاه تقدیم نماید . دادگاه نیز دادخواست مطالبه خسارت را مورد بررسی قرار می داد و در صورت احراز تخلف یکی از نامزدها در به هم زدن بدون دلیل نامزدی ، وی را مکلف به پرداخت خسارت می نمود که البته اقامه دعوای مذکور نیازمند مراجعه نامزد خسارت دیده ظرف مهلت زمانی دو سال از تاریخ به هم خوردن نامزدی بود که این موضوع تحت عنوان مرور زمان دعاوی نامزدی پیش بینی شده بود .

مرور زمان دعاوی ناشی از بر هم خوردن نامزدی

در قسمت قبل به بررسی و توضیح دعوای مطالبه خسارات ناشی از بهم خوردن نامزدی پرداخته شد ؛ اما ضمن ماده 1039 قانون مدنی سابق مهلتی نیز ذکر شده بود که طرح دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی صرفا در آن مهلت زمانی امکان پذیر بود که پس از گذشت مهلت زمانی مذکور دیگر اقامه دعوا برای مطالبه خسارات ناشی از بهم خوردن نامزدی امکان پذیر نبود . بر اساس این ماده : " مدت مرور زمان دعاوی ناشی از بهم خوردن وصلت منظور دو سال است و از تاریخ به هم خوردن آن محسوب می شود " .

با این حال با توجه به اینکه در فقه اسلامی مرور زمان شناخته نشده بود ، ماده 1039 قانون مدنی در اصلاحات قانونگذار حذف گردیده است . با این حال وجود مرور زمان برای جلوگیری از تجدید خاطرات تلخ به هم خوردن وعده ازدواج و فراموش کردن گذشته و جلوگیری از سوء استفاده بعد از سال های مدید که طرفین زندگی جدیدی را شروع کرده اند ، مفید به نظر می رسد و از جهت شرعی نیز می توان روایاتی را در زمینه مرور زمان برخی از دعاوی یافت . بعلاوه اینکه بعضی از حقوق اگر فورا مورد استفاده قرار نگیرد ، به لحاظ شرعی ساقط می شوند مثل بعضی از خیارات و حق شفعه . به هر حال ، شاید مصلحت نظام قبول مرور زمان در مورد دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی و دعاوی دیگر را ایجاب کند که البته تشخیص این موضوع بر عهده قانونگذار و یا مجمع تشخیص مصلحت نظام است و با حذف ماده 1039 قانون مدنی در حال حاضر نمی توان در حقوق موضوعه فعلی قائل به مرور زمان در دعاوی ناشی از به هم زدن نامزدی بود و هر یک از نامزدها هر زمان پس از به هم خوردن نامزدی می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دعوای خود را مطرح کند و دادگاه نیز مکلف به رسیدگی و صدور حکم مقتضی در خصوص مطالبه خسارات ناشی از به هم زدن نامزدی می باشد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مرور زمان دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مرور زمان دعاوی ناشی از به هم خوردن نامزدی پاسخ دهند .

 

 

 

سوالات متداول

1- آیا امکان مطالبه خسارات ناشی از به هم زدن نامزد توسط یکی از زوجین وجود دارد ؟

2- دعوای مطالبه خسارات ناشی از به هم زدن نامزدی در کدام مرجع رسیدگی می شود ؟

3- آیا طرح دعوای مطالبه خسارات نامزدی مهلت زمانی بخصوصی دارد ؟

---

نظرات کاربران