شرایط صحت صیغه موقت

شرایط صحت صیغه موقت، به دو دسته شرایط عمومی و اختصاصی، تقسیم می شوند. داشتن قصد و رضایت، از شرایط عمومی درست بودن عقد و ازدواج موقت می باشند. تعیین مهریه معلوم و مدت معلوم، شرایط اختصاصی صحت صیغه موفت هستند و بدون این شرایط، عقد، باطل خواهد بود.

بر اساس قانون مدنی، یکی از انواع عقد نکاح یا همان ازدواج، عقد موقت یا صیغه بوده که تحت عنوان متعه نیز شناخته می شود. به لحاظ حقوقی این نوع عقد، کاملا صحیح و درست می باشد و آثار حقوقی به بار خواهد آورد. قانون مدنی کشور ما، به پیروی از شرع مقدس، احکام و قواعد عقد موقت را مورد پیش بینی قرار داده است.

 جهت صحت این عقد، طرفین عقد، ملزم به رعایت قواعد عقد موقت و انعقاد آن، در چهارچوب این قوانین می باشند و به عبارتی، رعایت این قوانین، شرط درست بودن عقد و ازدواج موقت است. همانند هر عقد دیگری، عقد موقت نیز از شرایط عمومی و اختصاصی انعقاد عقد، برخوردار بوده و در صورتی که این شرایط رعایت نگردند، عقد منعقد شده، باطل خواهد بود و در مواردی، ممکن است، سبب حرام شدن افراد بر یکدیگر شود.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، درباره شرایط صحت صیغه موقت صحبت کنیم و بگوییم که شرایط عمومی و اختصاصی درست بودن عقد و ازدواج موقت چیست. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید. 

شرایط صحت صیغه موقت

 همانگونه که در مقدمه اشاره کردیم، عقد موقت یا همان صیغه موقت، یکی از انواع عقد نکاح است. در این نوع از عقد، زن و مرد، تنها برای مهلت زمانی مشخص و معینی که طرفین، حین عقد، معلوم می کنند، به زوجیت یکدیگر درآمده و پس از انقضای مدت صیغه موقت، محرمیت و رابطه زوجیت نیز پایان می یابد.

همانگونه که گفتیم، صیغه موقت، صرفا برای مدت معینی است و بر اساس قانون، در آن، طلاق، وجود نخواهد داشت. اما، با توجه به قانون مدنی که برگرفته از شرع می باشد، امکان بخشیدن باقی مانده مدت عقد موقت، توسط مرد، به عنوان یکی از روش های پایان دادن به عقد موقت، شناسایی شده که از آن، تحت عنوان بذل مدت در عقد موقت یاد می کنند.

اما، عقد موقت، برای اینکه صحیح بوده و آثار حقوقی لازم، یعنی محرمیت و زوجیت زن و مرد را بر جای بگذارد، نیازمند شرایطی است که در فقه شیعه و قانون مدنی، مورد اشاره قرار گرفته که به آن، شرایط صحت صیغه موقت می گویند. این شرایط را می توان به شرایط عمومی مربوط به درست بودن عقد و ازدواج موقت و همچنین شرایط اختصاصی درست بودن عقد و ازدواج موقت تقسیم کرد که در ادامه، به بررسی هر یک از موارد و شرایط مذکور، خواهیم پرداخت.

شرایط عمومی صحت صیغه موقت

در قسمت قبل، توضیح دادیم که صیغه موقت یا نکاح متعه، یکی از انواع ازدواج است و برای صحت و اثر گذاری آن، باید از شرایط صحت صیغه موقت، برخوردار باشد. همچنین، اشاره کردیم که شرایط درست بودن عقد و ازدواج موقت، به دو دسته شرایط عمومی و اختصاصی، تقسیم می شود. در این قسمت، قصد داریم، درباره شرایط عمومی صحت صیغه موقت صحبت کنیم و بگوییم که شرط درست بودن عقد و ازدواج موقت، از حیث شروط عمومی چه می باشد.

در پاسخ به این سوال که شرایط عمومی صحت صیغه موقت چیست؟ باید گفت، از آنجا که صیغه موقت نیز نوعی عقد است، باید، از شرایط عمومی صحت عقود که در قانون مدنی، پیش بینی شده اند، برخوردار باشد. با توجه به قانون، این شرایط عبارتند از:

زن و مرد، قصد انجام عقد موقت را داشته باشند.

زن و مرد، به عقد موقت، رضایت داشته باشند.

مانعی برای عقد موقت زن و مرد وجود نداشته باشد؛ یعنی اینکه مثلا، زن در قید زوجیت مرد دیگری نبوده و در عده، از جمله عده طلاق رجعی و همچنین، عده وفات شوهر قبلی خود نباشد.

صیغه عقد موقت، با همان تشریفات شرعی و به همان الفاظی که در شرع، مورد پیش بینی قرار گرفته است، ادا شود.

 همانطور که ملاحظه می شود ، از جمله شرایط صحت عقد موقت، کتبی بودن عقد نیست؛ فلذا نکاح موقت شفاهی نیز صحیح و معتبر است.

شرایط اختصاصی صحت عقد موقت یا صیغه موقت

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که شرایط صحت صیغه موقت، به دو دسته شرایط عمومی و اختصاصی، تقسیم می شود. همچنین، گفتیم که شرایط عمومی صحت صیغه موقت چیست. در این قسمت، قصد داریم، درباره شرایط اختصاصی صحت صیغه موقت صحبت کنیم که در واقع، نبود هر یک از آن ها، سبب بطلان عقد خواهد بود. این شرایط عبارتند از:

مدت:

بر اساس قانون مدنی، اولین شرط درست بودن عقد و ازدواج موقت، این است که حتما، مدت صیغه موقت ذکر شود. مفهوم لزوم تعیین مدت در عقد موقت یا صیغه، در ماده 1075 قانون مدنی، مورد اشاره قرار گرفته است. بر اساس این ماده " نکاح، وقتی منقطع است که برای مدت معینی، واقع شده باشد " . لذا، در شرایطی که مدت صیغه، ضمن عقد موقت، مورد اشاره قرار نگرفته و مشخص نشده باشد، عقد باطل خواهد بود.

مهریه:

شرط دومی که در قانون مدنی، برای صحیح بودن صیغه ازدواج موقت پیش بینی شده و شرط درست بودن عقد و ازدواج موقت خواهد بود، تعیین مهریه می باشد. درماده 1095 قانون مدنی، این شرط، مورد بررسی قرار گرفته است . بر اساس این ماده : " در نکاح منقطع، عدم ذکر مهریه زن در عقد، موجب بطلان است " . بنابراین، عدم تعیین مهریه برای زن در عقد موقت، سبب می شود که صیغه موقت، باطل باشد.

علاقه مندان به کسب اطلاعات در خصوص عقد موقت دختر باکره، می توانند، مقاله ای که در قسمت در ادامه بخوانید، لینک داده شده است را مطالعه کنند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط صحت صیغه موقت در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط صحت صیغه موقت پاسخ دهند.