در این مقاله ایراد عدم اهلیت خواهان و خوانده را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

با عنایت به قوانین مخلتفی که در نظام حقوقی ایران شرایط اقامه دعوا را مقرر داشته اند ، در می یابیم که شخصی که قصد اقامه دعوا در دادگاه را دارد و یا می خواهد در مقابل دعوایی که علیه او در دادگاه اقامه شده است از خود دفاع کند ، باید واجد صفت اهلیت باشد که منظور از اهلیت داشتن آن است که شخص باید به بلوغ و رشد کافی رسیده باشد و مجنون نباشد . لذا در صورتی که هر یک از خواهان و خوانده دعوا دارای اهلیت لازم برای اقامه دعوا نباشند ، طرف مقابل وی می تواند به این امر اعتراض یا ایراد وارد نماید و دادگاه هم در صورتی که این ایراد را محرز بداند ، به دلیل اهلیت نداشتن وی ، قرار رد دعوا صادر خواهد کرد . به همین دلیل در ادامه این مقاله قصد داریم ایراد عدم اهلیت خواهان و خوانده دعوا را توضیح دهیم . لذا نخست به بررسی اینکه ایراد عدم اهلیت چیست پرداخته و سپس به صورت جداگانه ایراد عدم اهلیت خواهان و ایراد عدم اهلیت خوانده را توضیح خواهیم داد .

ایراد عدم اهلیت خوانده

همانگونه که در مقدمه اشاره گردید ، هر شخصی برای اقامه دعوا در دادگاه و یا دفاع از خود ، باید اهلیت لازم را داشته باشد که اهلیت به معنای آن است که شخص مذکور ، بالغ ، عاقل و رشید باشد و ورشکسته نباشد . بر اساس قانون مدنی دختر دارای نه سال تمام قمری و پسر دارای پانزده سال تمام قمری بالغ محسوب می شوند . از طرف دیگر ، رشید به شخصی گفته می شود که توانایی تشخیص خوب و بد و ضرر و زیان خود در امور مالی را به دست آورده باشد که سن رشد را در دادگاه ها معمولا سن 18 سالگی در نظر می گیرند . علاوه بر این ، عاقل بودن یا جنون نداشتن نیز شرط سومی است که برای داشتن اهلیت در اشخاص مورد سنجش قرار می گیرد .

علاوه بر این ، اشخاصی که تاجر بوده و به عللی ورشکسته می شوند . در این حالت ، چون شخص ورشکسته نمی تواند در اموال خود تصرف کند ، مانند یک شخص محجور است و در امور مالی خود اهلیت لازم را ندارد و نمی تواند در دعاوی مالی علیه دیگری دعوایی مطرح کرده یا به دعاوی مالی علیه خود پاسخی دهد .

لذا در صورتی که فردی اهلیت لازم برای اقامه دعوا در دادگاه را نداشته و با این حال در دادگاه شرکت کند ، طرف مقابل می تواند به اهلیت وی ایراد نماید که به این ایراد ، " ایراد عدم اهلیت " گفته می شود و بسته به اینکه خواهان یا خوانده دعوا باشد ، می توان از ایراد عدم اهلیت خواهان و یا ایراد عدم اهلیت خوانده سخن گفت و در صورت احراز توسط دادگاه ، قرار عدم اهلیت صادر خواهد شد .

ایراد عدم اهلیت خوانده

همانگونه که در مقدمه اشاره گردید ، هر شخصی برای اقامه دعوا در دادگاه و یا دفاع از خود ، باید اهلیت لازم را داشته باشد که اهلیت به معنای آن است که شخص مذکور ، بالغ ، عاقل و رشید باشد و ورشکسته نباشد . بر اساس قانون مدنی دختر دارای نه سال تمام قمری و پسر دارای پانزده سال تمام قمری بالغ محسوب می شوند . از طرف دیگر ، رشید به شخصی گفته می شود که توانایی تشخیص خوب و بد و ضرر و زیان خود در امور مالی را به دست آورده باشد که سن رشد را در دادگاه ها معمولا سن 18 سالگی در نظر می گیرند . علاوه بر این ، عاقل بودن یا جنون نداشتن نیز شرط سومی است که برای داشتن اهلیت در اشخاص مورد سنجش قرار می گیرد .

علاوه بر این ، اشخاصی که تاجر بوده و به عللی ورشکسته می شوند . در این حالت ، چون شخص ورشکسته نمی تواند در اموال خود تصرف کند ، مانند یک شخص محجور است و در امور مالی خود اهلیت لازم را ندارد و نمی تواند در دعاوی مالی علیه دیگری دعوایی مطرح کرده یا به دعاوی مالی علیه خود پاسخی دهد .

لذا در صورتی که فردی اهلیت لازم برای اقامه دعوا در دادگاه را نداشته و با این حال در دادگاه شرکت کند ، طرف مقابل می تواند به اهلیت وی ایراد نماید که به این ایراد ، " ایراد عدم اهلیت " گفته می شود و بسته به اینکه خواهان یا خوانده دعوا باشد ، می توان از ایراد عدم اهلیت خواهان و یا ایراد عدم اهلیت خوانده سخن گفت و در صورت احراز توسط دادگاه ، قرار عدم اهلیت صادر خواهد شد .

ایراد عدم اهلیت خوانده

همانگونه که در مقدمه اشاره گردید ، هر شخصی برای اقامه دعوا در دادگاه و یا دفاع از خود ، باید اهلیت لازم را داشته باشد که اهلیت به معنای آن است که شخص مذکور ، بالغ ، عاقل و رشید باشد و ورشکسته نباشد . بر اساس قانون مدنی دختر دارای نه سال تمام قمری و پسر دارای پانزده سال تمام قمری بالغ محسوب می شوند . از طرف دیگر ، رشید به شخصی گفته می شود که توانایی تشخیص خوب و بد و ضرر و زیان خود در امور مالی را به دست آورده باشد که سن رشد را در دادگاه ها معمولا سن 18 سالگی در نظر می گیرند . علاوه بر این ، عاقل بودن یا جنون نداشتن نیز شرط سومی است که برای داشتن اهلیت در اشخاص مورد سنجش قرار می گیرد .

علاوه بر این ، اشخاصی که تاجر بوده و به عللی ورشکسته می شوند . در این حالت ، چون شخص ورشکسته نمی تواند در اموال خود تصرف کند ، مانند یک شخص محجور است و در امور مالی خود اهلیت لازم را ندارد و نمی تواند در دعاوی مالی علیه دیگری دعوایی مطرح کرده یا به دعاوی مالی علیه خود پاسخی دهد .

لذا در صورتی که فردی اهلیت لازم برای اقامه دعوا در دادگاه را نداشته و با این حال در دادگاه شرکت کند ، طرف مقابل می تواند به اهلیت وی ایراد نماید که به این ایراد ، " ایراد عدم اهلیت " گفته می شود و بسته به اینکه خواهان یا خوانده دعوا باشد ، می توان از ایراد عدم اهلیت خواهان و یا ایراد عدم اهلیت خوانده سخن گفت و در صورت احراز توسط دادگاه ، قرار عدم اهلیت صادر خواهد شد .