نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری

 کلیه آرایی که از شعب بدوی دیوان عدالت اداری، صادر گردیده، آراء قابل تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری است. نحوه و مراحل تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری، می تواند، حضوری، پستی یا از طریق سامانه ساجد، باشد. مهلت تجدید نظر خواهی، 20 روز برای اشخاص مقیم ایران و دو ماه برای اشخاص ساکن خارج از ایران، از تاریخ ابلاغ است.

دیوان عدالت اداری، با هدف رسیدگی به شکایات و اعتراضات مردم، نسبت به مامورین، ادارات و آیین‌ نامه‌ های دولتی خلاف قانون یا شرع یا خارج از حدود اختیارات مقام تصویب‌ کننده، زیر نظر رییس قوه قضائیه، تشکیل گردیده است. در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، شرایط طرح دعوا و نحوه رسیدگی به شکایاتی که به این مرجع می شود، مشخص و پیش بینی شده است.

همانگونه که در قانون آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری، قانون گذار، جهت جلوگیری از تضیع حق اصحاب دعوا، طرق اعتراض به آرا، نظیر تجدیدنظر خواهی را پیش بینی کرده، در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نیز آرای قابل تجدید نظر، نحوه و مراحل  تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری، مشخص شده است. بنابراین، هرگونه اعتراض به آرای دیوان، باید در چهارچوب این قانون صورت گیرد تا پذیرفته شود.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم در خصوص آرای قابل تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری صحبت کنیم و مراحل تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری و نحوه رسیدگی به آن را بگوییم؛ سپس، مهلت زمان تجدید نظر خواهی در این نهاد و دادخواست تجدیدنظر خواهی آن را توضیح دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

آراء قابل تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری

قبل از پاسخ به این پرسش که نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری چگونه است و مراحل تجدیدنظرخواهی آن، به چه شکل می باشد؟ بهتر است با توجه به قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، آرای قابل تجدیدنظر خواهی در این سازمان را مشخص کنیم. برای اطلاع از اینکه کدام یک از آرای دیوان عدالت اداری، قابل تجدید نظر خواهی می باشند، باید به ماده 65 این قانون رجوع کرد.

ماده 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مقرر می دارد: "کلیه آرای شعب بدوی دیوان، به درخواست یکی از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آن ها، قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر است." بنابراین، کلیه آرایی که شعب بدوی دیوان عدالت اداری، صادر کرده است، قابلیت تجدید نظر خواهی را خواهد داشت. 

پس از توضیح در خصوص آرای قابل تجدیدنظر خواهی در دیوان عدالت اداری، در ادامه، در خصوص مراحل تجدیدنظر خواهی و نحوه رسیدگی به تجدیدنظر، در این سازمان، صحبت خواهیم کرد.

نحوه رسیدگی به تجدید نظر در دیوان عدالت اداری

در قسمت قبل، درباره آرای قابل تجدیدنظر خواهی در دیوان عدالت اداری، توضیح دادیم و گفتیم که تمامی آرای صادره از شعب بدوی دیوان، قابلیت تجدیدنظر خواهی را بر اساس مراحل تجدیدنظرخواهی خواهند داشت. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص نحوه رسیدگی به تجدید نظر در دیوان عدالت اداری صحبت کنیم و نحوه رسیدگی را بر اساس قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری بگوییم.

در خصوص اینکه نحوه رسیدگی به تجدید نظر در دیوان عدالت اداری چگونه می باشد، در ماده 70 و 71 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مواردی پیش بینی شده است. بر اساس ماده 70 این قانون،" چنانچه شعبه تجدید نظر، در رای بدوی، غیر از اشتباهاتی از قبیل اعداد، ارقام، سهو قلم، مشخصات طرفین و یا از قلم ‌‌افتادگی در آن قسمت از خواسته که به اثبات رسیده، اشکال دیگری ملاحظه نکند، ضمن اصلاح رای، آن را تایید می ‌کند ".

همچنین، به موجب ماده 71 این قانون، در صورتی که شعبه تجدید نظر، ایراد تجدید نظر خواه را وارد نداند، رای صادر شده از مرحله بدوی را تایید یا ابرام می کند. اما اگر رای صادر شده را صحیح تشخیص ندهد، یعنی، اعتراض تجدید نظر خواه را وارد بداند،  وارد رسیدگی ماهوی نسبت به پرونده شده و رای مقتضی را صادر خواهد کرد.

بنابراین، نحوه رسیدگی به تجدید نظر در دیوان عدالت اداری​، ابرام، رای یا نقض رای، است. ابرام، به معنای تایید رای صادر شده و عدم وارد بودن اعتراض تجدید نظرخواه است و نقض، به معنای وارد دانستن اعتراض تجدیدنظرخواه، ورود به ماهیت دعوا و رسیدگی و صدور رای مجدد است. شایان ذکر می باشد، جلسات دیوان عدالت، به صورت غیر حضوری هستند.

مهلت زمان تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که آرای قابل تجدیدنظر خواهی در دیوان عدالت اداری، کدام یک از آرا هستند و گفتیم که نحوه رسیدگی به تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری چگونه است. در این قسمت، قصد داریم، مهلت زمان تجدیدنظر خواهی در دیوان عدالت اداری را بر اساس قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری بررسی کنیم.

تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری، مانند سایر روش های اعتراض به رای در قانون، دارای تشریفات مراحل تجدیدنظرخواهی بوده و باید در مهلت معین شده در قانون، بر اساس نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری​ صورت گیرد. در غیر این صورت و در صورتی که تجدیدنظر خواهی، خارج از مهلت قانونی آن، انجام شود، به آن، ترتیب اثر داده نخواهد شد. بر اساس قسمت دوم 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، مهلت تجدیدنظر خواهی در دیوان عدالت اداری از قرار زیر است:

20 روز:

برای اشخاصی که مقیم ایران هستند.

2 ماه:

برای اشخاصی که مقیم خارج از ایران هستند.

شایان ذکر است، معیار سنجش این مهلت ها، از تاریخ ابلاغ رای می باشد.

دادخواست تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری

در قسمت قبل، در خصوص نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری و مراحل تجدیدنظرخواهی آن، توضیح دادیم و گفتیم که مهلت زمان تجدید نظر خواهی در یوان عدالت اداری، برای افراد مقیم ایران، 20 روز و برای افراد مقیم خارج از ایران، 2 ماه از تاریخ ابلاغ رای می باشد. پس از توضیح در خصوص این موارد، در این قسمت، قصد داریم درباره دادخواست تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری صحبت کنیم.

بر اساس ماده 66 قانون دیوان عدالت اداری، تقاضای تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری، با تقدیم دادخواست به دفتر شعبه صادر کننده رای در مرحله بدوی یا دفاتر اداری دیوان و یا دبیرخانه دیوان انجام می شود. دادخواست تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری، باید بر روی برگه های مخصوص تجدید نظر خواهی نوشته شود و قسمت های مربوطه آن به دقت تکمیل شوند.

لازم به ذکر است که این دادخواست، باید ظرف مهلت مقرر قانونی برای تجدید نظر خواهی، به دیوان تسلیم شده باشد؛ در غیر این صورت، شعبه تجدید نظر، اقدام به صدور قرار رد دادخواست می کند. نحوه ثبت درخواست تجدیدنظر خواهی می تواند، به دو صورت حضوری و اینترنتی باشد. در صورتی که فرد، دادخواست بدوی را حضوری یا پستی ثبت کرده باشد، تجدید نظر خواهی نیز صرفا به صورت حضوی و پستی خواهد بود. در صورتی که ثبت دادخواست بدوی، از طریق سامانه ساجد باشد، تقدیم درخواست تجدیدنظر خواهی نیز می تواند از طریق همین سامانه صورت گیرد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری​ در کانال آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری​ پاسخ دهند.