جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و مجازات آن

در این مقاله به بررسی جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و مجازات آن می پردازیم .

میراث فرهنگی هر کشوری اساسی ترین ارکان هویت و خود باوری یک ملت است که از گذشتگان آن ملت به جای مانده است که حفظ این میراث بر جای مانده از گذشتگان موجب روشن شدن ابهامات تاریخی می گردد در واقع میراث فرهنگی مادی آثاری است که قابل لمس و دیدن می باشد همانند اشیا و آثار تاریخی که در موزه ها و یا سایر مکان ها وجود دارد تا آن جا که سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری تشکیل گردید که یکی از وظایف و اهداف مهم آن حفظ این آثار است . آثار تاریخی یا فرهنگی ممکن است توسط افرادی به خارج از کشور برده شود که در این صورت جرم قاچاق اموال تاریخی محقق می گردد . متاسفانه یکی از جرایمی که در مورد آثار تاریخی و فرهنگی وجود دارد قاچاق این اموال است که خارج کردن این اموال به دلیل آن که جز اموال همگانی و نشان دهنده هویت یک ملت است غیر قانونی و جرم محسوب می گردد و مجازات سختگیرانه ای نسبت به آن اعمال می گردد . به همین دلیل در این مقاله به بررسی جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و مجازات قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی می پردازیم . 

جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی

جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی چیست برای پاسخ به این سوال ابتدا باید گفت که اموال فرهنگی به اموال منقولی گفته می شود که بیانگر وجوه مختلف زندگی انسان در دوران تاریخی بوده است مانند روزنامه های قدیمی یا تمبر و یا نقاشی و یا مهر های قدیمی که پژوهش در خصوص آنها وجوه مختلف زندگی در زمان قدیم را نشان می دهد و اموال تاریخی بیانگر اتفاقات تاریخی است و زندگی رهبران یا پادشاهان را بیان می کند . 
با توجه به مفهوم اموال تاریخ و فرهنگی باید گفت زمانی که اموال تاریخی و فرهنگی فوق به کشور دیگری انتقال داده شود به طوری که دولت خروج این اموال را ممنوع کرده باشد جرم قاچاق رخ داده است . در واقع قاچاق به معنای ورود و خروج کالا غیر مجاز یا کالاهای که ورود و خروج آن ممنوع شده است می باشد که قانونگذار در ماده 561 قانون مجازات اسلامی اینگونه بیان می کند که : هر گونه اقدام به خارج کردن اموال تاریخی - فرهنگی از کشور هر چند به خارج کردن آن نیانجامد به عبارت دیگر اگر فردی این اموال را به قصد خارج کردن از کشور بر دارد ولی دستگیر شود باز هم قاچاق محسوب و مرتکب به مجازات تعیین شده در این قانون محکوم می گردد . نکته قابل توجه این است که تشخیص ماهیت تاریخی - فرهنگی به عهده سازمان میراث فرهنگی کشور می  باشد . به عنوان مثال ممکن است فردی تابلو نقاشی یا یک وسیله تاریخی در یک مکان قدیمی و تاریخی پیدا کند ولی برای فروش یا به قصد سودجویی آن را از کشور به صورت غیر قانونی و قاچاق خارج کند و یا قبل از خارج کردن آن از کشور دستگیر شود مرتکب در این صورت به جرم قاچاق اموال فرهنگی و تاریخی محکوم می گردد و در خصوص این که آن شی آیا یک شی تاریخی و فرهنگی است یا خیر بر عهده سازمان میراث فرهنگی کشور می باشد . 

مجازات قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی

در صورتی که جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی احراز شد مجازات مرتکب جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی بر طبق ماده 561 قانون مجازات اسلامی عبارت است از : حبس از یک تا سه سال و پرداخت جریمه معادل دو برابر قیمت اموال موضوع قاچاق که قانونگذار علاوه بر این مرتکب را محکوم به استرداد اموال نیز می کند به عبارت دیگر حبس فرد مرتکب نباید از یک سال کمتر و نباید از سه سال بیشتر باشد و علاوه بر این باید دو برابر قیمت مالی که قاچاق را پرداخت نماید که این ها علاوه بر استرداد اموال فرهنگی و تاریخی است . 
نکته قابل توجه این است که به دلیل اهمیت جرم قاچاق اموال فرهنگی و تاریخی اگر اقدام خارج کردن اموال تاریخی و فرهنگی به دلایل و موانعی صورت نگیرد باز هم مرتکب مجرم می باشد و مجازات بیان شده در بالا اجرا می شود . 
لازم به ذکر است که قاچاق اموال فرهنگی و تاریخی از یکی انواع جرایم با جنبه عمومی است یعنی جرمی که به وقوع پیوسته است وجدان عمومی را جریحه دار کرده است . در واقع در این دسته از جرایم ، عمومیت جرم بر بُعد خصوصی آن برتری دارد . پس به دلیل آن که جرم قاچاق اموال فرهنگی و تاریخی دارای جنبه عمومی است هر فردی که از وقوع این جرم آگاهی پیدا کرد می تواند به مرجع قضایی شکایت یا وقوع جرم را اطلاع دهد که به محض اطلاع مراجع قضایی سریع رسیدگی می شود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و مجازات آن ، در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جرم قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و مجازات آن پاسخ دهند .