در این مقاله به بررسی موانع مسئولیت کیفری در جرم قتل می پردازیم . 

هر فرد مسئول اعمال خویش است و هیچ وقت نمی تواند فرد دیگری را مسئول اعمال فرد دیگری دانست و مسئولیت کیفری زمانی مطرح می گردد که فرد مرتکب جرمی شود در واقع عملی جرم می باشد که انجام دادن و یا انجام ندادن آن در قانون مستوجب مجازات باشد و فردی که عمل مستوجب مجازات را انجام دهد در واقع مرتکب جرم شده است که در این صورت فرد مرتکب دارای مسئولیت می باشد و باید مجازات اعمال خود را بپذیرد بر این اساس قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مجازات مرتکبین به جرم را بیان کرده است ولی قانونگذار مواردی را پیش بینی کرده است که به موجب آن فرد مرتکب عمل مجرمانه فاقد مسئولیت می باشد و در نتیجه مجازات نیز نمی شود که تحت عنوان موانع مسئولیت کیفری بیان شده است که موارد عدم مسئولیت کیفری در قانون عبارتند از : مستی ، جنون ، فرد نابالغ و اکراه مرتکب باعث می گردد تحت شرایطی که در قانون بیان شده است ، فرد مسئولیت کیفری نداشته باشد و مجازات عمل مجرمانه ای که انجام داده است بر وی اعمال نگردد که در خصوص قتل عمد که دارای اشد مجازات در قانون مجازات اسلامی می باشد نیز موانعی بیان شده است که منجر به عدم اعمال مجازات فرد مجرم می شود . به همین دلیل در این مقاله به بررسی موانع مسئولیت کیفری در جرم قتل و عوامل رافع مسئولیت کیفری در جرم قتل می پردازیم .

یکی از انواع جرم قتل بر طبق قانون قتل عمد می باشد که قتل عمد به معنای گرفتن جان انسان دیگر یا کشتن دیگری که با قصد و اراده قاتل این عمل انجام می گردد که جرم قتل عمدی دارای شدیدترین مجازات در قانون مجازات اسلامی می باشد یعنی زمانی که جرم قتل محقق می گردد اصل بر مجازات قاتل است اما شرایط استثنائی که منجر می شود مجازات جرم قتل اعمال نگردد مواردی خاصی می باشد که در قانون مجازات اسلامی تحت عنوان موانع مسئولیت کیفری در قتل عمد بیان شده است که عبارتند از : 

1 - قتل عمدی مهدورالدم : منظور از مهدور دم کسانی هستند که در قانون بیان شده است که پنج دسته می باشند که در صورتی که فردی دیگری را که بر طبق قانون مهدورالدم است را بکشد محکوم به دیه یا قصاص نمی شود .

2- اشتباه در مهدورالدم بودن مقتول ، منظور از اشتباه در مهدوالدم بودن مقتول این است که اگر قاتل به فرض که مقتول مهدورالدم است او را بکشد قصاص نمی شود که التبه قاتل باید به این موضوع اطمینان داشته باشد و اشتباه بودن اینکه مقتول مهدورالدم نبوده قابل پیش بینی نبوده است . 

3- قتل عمدی در مقام دفاع ، اگر فردی قصد آسیب به دیگری را داشته باشد بطوری که بیم یا خطر جانی وجود داشته باشد و دیگری در مقام دفاع از خود او را بکشد در صورتی که قاضی تشخیص دهد قصاص از او ساقط می گردد . 

4- قتل عمدی در اجرای امر آمر قانونی ، در صورتی که مقام قضایی دارای صلاحیت دستور قتل فردی را بدهد شخص قاتل قصاص نمی شود .

5 - اکراه در قتل عمد در صورتی که فرد با اکراه دیگری را بکشد و تحت تاثیر سایر عوامل در صورت احراز مجازات قصاص اعمال نمی شود .

6- قتل عمدی در حال مستی

7 - قتل عمدی در حال خواب و بیهوشی .

- در صورتی که قاضی هر یک از این علل را که به موجب قانون وصف مجرمانه را از جرم زایل می کند را احراز نماید مجازات جرم قتل عمد اعمال نمی گردد . 

یکی از انواع جرم قتل بر طبق قانون قتل عمد می باشد که قتل عمد به معنای گرفتن جان انسان دیگر یا کشتن دیگری که با قصد و اراده قاتل این عمل انجام می گردد که جرم قتل عمدی دارای شدیدترین مجازات در قانون مجازات اسلامی می باشد یعنی زمانی که جرم قتل محقق می گردد اصل بر مجازات قاتل است اما شرایط استثنائی که منجر می شود مجازات جرم قتل اعمال نگردد مواردی خاصی می باشد که در قانون مجازات اسلامی تحت عنوان موانع مسئولیت کیفری در قتل عمد بیان شده است که عبارتند از : 

1 - قتل عمدی مهدورالدم : منظور از مهدور دم کسانی هستند که در قانون بیان شده است که پنج دسته می باشند که در صورتی که فردی دیگری را که بر طبق قانون مهدورالدم است را بکشد محکوم به دیه یا قصاص نمی شود .

2- اشتباه در مهدورالدم بودن مقتول ، منظور از اشتباه در مهدوالدم بودن مقتول این است که اگر قاتل به فرض که مقتول مهدورالدم است او را بکشد قصاص نمی شود که التبه قاتل باید به این موضوع اطمینان داشته باشد و اشتباه بودن اینکه مقتول مهدورالدم نبوده قابل پیش بینی نبوده است . 

3- قتل عمدی در مقام دفاع ، اگر فردی قصد آسیب به دیگری را داشته باشد بطوری که بیم یا خطر جانی وجود داشته باشد و دیگری در مقام دفاع از خود او را بکشد در صورتی که قاضی تشخیص دهد قصاص از او ساقط می گردد . 

4- قتل عمدی در اجرای امر آمر قانونی ، در صورتی که مقام قضایی دارای صلاحیت دستور قتل فردی را بدهد شخص قاتل قصاص نمی شود .

5 - اکراه در قتل عمد در صورتی که فرد با اکراه دیگری را بکشد و تحت تاثیر سایر عوامل در صورت احراز مجازات قصاص اعمال نمی شود .

6- قتل عمدی در حال مستی

7 - قتل عمدی در حال خواب و بیهوشی .

- در صورتی که قاضی هر یک از این علل را که به موجب قانون وصف مجرمانه را از جرم زایل می کند را احراز نماید مجازات جرم قتل عمد اعمال نمی گردد . 

یکی از انواع جرم قتل بر طبق قانون قتل عمد می باشد که قتل عمد به معنای گرفتن جان انسان دیگر یا کشتن دیگری که با قصد و اراده قاتل این عمل انجام می گردد که جرم قتل عمدی دارای شدیدترین مجازات در قانون مجازات اسلامی می باشد یعنی زمانی که جرم قتل محقق می گردد اصل بر مجازات قاتل است اما شرایط استثنائی که منجر می شود مجازات جرم قتل اعمال نگردد مواردی خاصی می باشد که در قانون مجازات اسلامی تحت عنوان موانع مسئولیت کیفری در قتل عمد بیان شده است که عبارتند از : 

1 - قتل عمدی مهدورالدم : منظور از مهدور دم کسانی هستند که در قانون بیان شده است که پنج دسته می باشند که در صورتی که فردی دیگری را که بر طبق قانون مهدورالدم است را بکشد محکوم به دیه یا قصاص نمی شود .

2- اشتباه در مهدورالدم بودن مقتول ، منظور از اشتباه در مهدوالدم بودن مقتول این است که اگر قاتل به فرض که مقتول مهدورالدم است او را بکشد قصاص نمی شود که التبه قاتل باید به این موضوع اطمینان داشته باشد و اشتباه بودن اینکه مقتول مهدورالدم نبوده قابل پیش بینی نبوده است . 

3- قتل عمدی در مقام دفاع ، اگر فردی قصد آسیب به دیگری را داشته باشد بطوری که بیم یا خطر جانی وجود داشته باشد و دیگری در مقام دفاع از خود او را بکشد در صورتی که قاضی تشخیص دهد قصاص از او ساقط می گردد . 

4- قتل عمدی در اجرای امر آمر قانونی ، در صورتی که مقام قضایی دارای صلاحیت دستور قتل فردی را بدهد شخص قاتل قصاص نمی شود .

5 - اکراه در قتل عمد در صورتی که فرد با اکراه دیگری را بکشد و تحت تاثیر سایر عوامل در صورت احراز مجازات قصاص اعمال نمی شود .

6- قتل عمدی در حال مستی

7 - قتل عمدی در حال خواب و بیهوشی .

- در صورتی که قاضی هر یک از این علل را که به موجب قانون وصف مجرمانه را از جرم زایل می کند را احراز نماید مجازات جرم قتل عمد اعمال نمی گردد .