مراحل رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما و مرجع رسیدگی

در این مقاله به بررسی مراحل رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما و مرجع رسیدگی به دعاوی کارگری می پردازیم .

رسیدگی به دعاوی و اختلافات بین کارگر و کارفرما  به دلیل پرهیز از طولانی شدن رسیدگی ، ساده تر است و تشریفات آن نیز کمتر است اما این به معنای اینکه مراجع رسیدگی به حل اختلافات بین کارگر و کارفرما در رسیدگی های خود نیازی به رعایت ضابطه و تشریفات ندارند ، نیست زیرا با توجه به تعداد زیاد دعاوی کارگری و هم چنین شعبه های متعدد نهادهای رسیدگی ، مرجع حل اختلاف به این دست از اختلافات در چارچوب یک نظام شبه قضایی فعالیت دارند و در این چارچوب است که به رسیدگی اختلاف ها ، تحقیق درباره آنها و صدور رای اقدام می کنند . در همین راستا قانونی در این باره تصویب شد و آیین رسیدگی به دعاوی کارگری در آن مشخص شد به این ترتیب اصلی ترین مراحل رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما از قرار طرح دعوی ، رسیدگی در هیات تشخیص و رسیدگی در هیات حل اختلاف می باشد که در این مقاله به بررسی آنها می پردازیم . 

مرحله اول : طرح دعوی

طبق ماده 157 قانون کار : " هر گونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار ، قرارداد کارآموزی ، موافقت نامه های کارگاهی یا پیمان های دسته جمعی کار باشد ، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کار آموز و یا نمایندگان آنها در شورای اسلامی کار و در صورتی که شورای اسلامی کار در واحدی نباشد ، از طریق انجمن صنفی کارگران و یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد . "

با توجه به این ماده قبل از طرح دعوی شکایت کارفرما از کارگر یا برعکس ابتدا باید اختلاف خود را از طریق سازش در مراجع ذیصلاح حل و فصل کنند اما به نظر می رسد در حال حاضر به دلیل عدم پیش بینی ساز و کار مشخص برای سازش این مرحله عملا از چرخه مراحل حل اختلاف خارج مانده و با وجود صراحت ماده 157 ، به ناچار عملکرد مراجع حل اختلاف را باید اینگونه تعبیر کرد که هیات تشخیص اختلاف کارگری با پذیرش دادخواست به واحد کار و امور اجتماعی بنا را بر این می نهد که اختلاف مطرح شده از طریق سازش حل نشده و نوبت به مرحله بعد یعنی طرح شکایت در هیات تشخیص رسیده است . رسیدگی در مراجع حل اختلاف منوط به ارائه دادخواست کتبی به دبیرخانه واحد کار و امور اجتماعی است تا بعد از ثبت آن ، وقت رسیدگی تعیین و به طرفین ابلاغ شود . این دادخواست باید به اداره کار و امور اجتماعی که آخرین محل کار کارگر در حوزه آن قرار داشته ، تسلیم شود . 

مرحله دوم : رسیدگی در هیات تشخیص

مرحله دوم از رسیدگی به اختلافات کارگری ، تشکیل جلسه هیات تشخیص اختلافات کارگری است که با حضور 3 نفر عضو تشکیل می شود و تصمیمات با اتفاق یا اکثریت آرا مشخص خواهد . حضور هر دو طرف دعوی در جلسه رسیدگی الزامی است اما در صورت عدم حضور خواهان ، خوانده یا نمایندگان آنها در هر یک از جلسات مانع رسیدگی و صدور رای نمی شود . هیات تشخیص بعد از انجام بررسی های لازم و تحقیقات و رسیدگی بی طرفانه به دلایل دو طرف ، رای مناسب را صادر می کند . 
طبق ماده 28 قانون کار ، بعد از خاتمه رسیدگی ، هیات تشخیص فی المجلس به اتفاق یا اکثریت مبادرت به صدور رای خواهد کرد . در صورت وجود اقلیت نظر نیز در صورت جلسه قید می شود . در رای هیات تشخیص باید قابل اعتراض بودن و مهلت اعتراض نیز قید شود .

مرحله سوم : رسیدگی در هیات حل اختلاف

هیات حل اختلاف اصولا مرجع رسیدگی به اعتراض و شکایت از آرای هیات های تشخیص است و به هنگام رسیدگی تنها به چارچوب اعتراضات مطرح شده ، اتخاذ تصمیم می کند و با حضور 7 نفر رسمیت می یابد و آرای آن به اتفاق یا اکثریت 4 رای از 7 رای یا 5 رای از 9 رای صادر می گردد . 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما و مرجع رسیدگی به دعاوی کارگری به کانال تلگرام موضوعات حقوقی مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مراحل رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما و مرجع رسیدگی به دعاوی کارگری پاسخ دهند .