شرایط اشتغال اتباع بیگانه در ایران

از شرایط اشتغال اتباع بیگانه در ایران دریافت مجوز و پروانه کار می باشد، اتباعی که متقاضی کار هستند؛ باید دارای اقامت جمهوری اسلامی ایران بوده و به طور قانونی وارد شده باشند. قانون کار که از سوی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی تعیین شده است، وجود این موارد را برای اشتغال اتباع الزامی دانسته است.

همانطور که در چارچوب یک کشور، کوچ کردن مردم از منطقه ای به منطقه دیگر به دلایل کاری و برای پیدا کردن شغل بهتر صورت می گیرد، در مرزها فراملی نیز، با پدیده مهاجرت با دلایل و اهداف مشابه رو به رو هستیم.

مهاجرت از کشوری به کشور دیگر به طور حتم در بازار کار کشور مهاجر پذیر تغییراتی ایجاد می کند. از این رو دولت ها و قانون گذاران، بر حسب مورد، قوانینی در این زمینه ایجاد می کنند و تسهیلاتی برای جذب، محدودیت هایی برای ورود و مقرراتی برای شرایط کار اتباع بیگانه در نظر می گیرند.

از این رو در این مقاله قصد داریم، پس از توضیح قانون کار اتباع خارجی در ایران و همچنین اینکه شرایط اشتغال کار و استخدام اتباع بیگانه چه می باشد؛ به چگونگی دریافت و صدور مجوز کار اتباع افغانی در ایران بپردازیم. 

قانون کار اتباع خارجی در ایران

قوانین هر کشور برای زندگی و تحصیل و همچنین قانون کار جمهوری اسلامی ایران و به تبع آن دادن مجوز کار برای اتباع متفاوت بوده یعنی هر کشور با توجه به وضعیت اقتصادی ای که دارد، قوانین خاص خود را در پذیرش و اشتغال اتباع خواهد داشت.

قوانین وضع شده برای اشتغال اتباع بیگانه در ایران در جهت حفظ منافع کشور بوده و حفظ نظم و منافع کشور در اولویت می باشد. لذا قانون کار اتباع خارجی در ایران در جهت حمایت و محافظت از جامعه وضع شده و این قوانین باعث شده مسیر مشخصی برای فعالیت و اشتغال اتباع بیگانه بوجود بیاید.

اتباع بیگانه در صورتی می توانند در ایران مشغول به کار شوند که شخص دارای روادید قانونی همراه با مجوز کار باشد، تا بتواند در ایران مشغول به کار شود، و چنانچه شخص کارفرماست باید پروانه کار دریافت نماید، که با مراجعه به دفتر کفالت می توانند برای دریافت پروانه کار اقدام نمایند.

مبحث سوم قانون کار اختصاص دارد به اشتغال اتباع بیگانه که از مواد 120 تا 129 قانون کار، آیین‌ نامه اجرایی ماده ۱۲۹ قانون کار، دستورالعمل تشکیل پرونده کارفرما و صدور ویزا (روادید) و همچنین شامل پروانه کار اتباع خارجی (بخشنامه شماره 9326 مورخ 1401/01/21) می شود.

شرایط اشتغال کار و استخدام اتباع بیگانه

دریافت روادید با حق کار مشخص منوط به این است که هیات فنی اشتغال اتباع خارجی با بررسی مدارک لازم با این موضوع موافقت کند، سپس برگه روادید ورود با حق کار صادر و به اداره کنسول وزارت امور خارجه یا نمایندگی این وزارت خانه در استان، ارسال شود. 

طبعا صدور روادید به عهده مسئولان مربوط در وزارت امور خارجه خواهد بود. البته در مواردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می تواند راسا برای صدور روادید با حق کار اقدام کند که با توجه ماده 122 قانون کار این موارد از قرار زیر است :

الف ) تبعه بیگانه ای که حداقل ده سال مداوم در ایران اقامت داشته باشد 

ب ) تبعه بیگانه ای که دارای همسر ایرانی باشد 

ج ) مهاجرین کشورهای بیگانه خصوصا کشورهای اسلامی و پناهندگان سیاسی به شرط داشتن کار معتبر مهاجرت و یا پناهندگی و پس از موافقت کتبی وزارت خانه های کشور و امور خارجه 

علاوه بر این بر اساس ماده 126 قانون کار " در مواردی که مصلحت صنایع کشور اشتغال فوری تبعه بیگانه را به طور استثنائی ایجاب کند، وزیر مربوط مراتب را به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام می نماید و موافقت وزیر کار و امور اجتماعی برای تبعه بیگانه، پروانه کار موقت بدون رعایت تشریفات مربوط به صدور روادید با حق کار مشخص، صادر خواهد شد ". مدت اعتبار پروانه کار موقت حداکثر سه ماه است و تمدید آن مستلزم تایید هیات فنی اشتغال اتباع بیگانه خواهد بود. 

همانطور که در قسمتهای قبل گفته شد، از دیگر شرایط اشتغال کار و استخدام اتباع بیگانه دریافت پروانه کار از مقام های صلاحیت دار است. همان گونه که برای موافقت با صدور روادید با حق کار مشخص باید شرایطی را لحاظ و مقرراتی را رعایت کرد، در مورد پروانه کار نیز شرایط مشابهی وجود دارد. برابر ماده 121 قانون کار، شرایط دریافت پروانه کار برای اشتغال اتباع بیگانه از قرار زیر است :

الف )  مطابق اطلاعات موجود در وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی در میان اتباع ایرانی آماده به کار، افراد داوطلب واجد تحصیلات مشابه وجود نداشته باشد 

ب ) تبعه بیگانه دارای اطلاعات و تخصص کافی برای اشتغال به کار مورد نظر باشد 

ج ) از تخصص بیگانه برای آموزش و جایگزینی بعدی افراد ایرانی استفاده شود. 

بنابراین دریافت پروانه کار از مقام صلاحیت دار از شرایط اشتغال اتباع در ایران بوده و چنانچه تبعه خارجی دارای تخصص و مهارت باشد، باید از وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی پروانه کار دریافت نماید، به این صورت که وارد سامانه آنلاین پروانه اشتغال اتباع خارجی شده و در این سامانه ثبت نام نماید. در ادامه با مطالعه مقاله زیر می توان با این سامانه آشنا شد.

مجوز کار اتباع افغانی

در قسمت های قبل توضیح دادیم که طبق قوانین کشور برای اشتغال اتباع لازم است که تبعه خارجی دارای روادید قانونی و همچنین مجوزکار باشد. تا بتواند در ایران مشغول به کار شود، و همینطور از دیگر قوانین اشتغال اتباع خارجی در ایران اخذ پروانه کار بوده که با مراجعه به دفتر کفالت اتباع و دریافت پروانه کار می باشد.

لذا صدور مجوز کار اتباع افغانی نیز خارج از این قاعده نبوده و شرایط اشتغال این عزیزان در صورتی که کارفرما باشند، و یا صاحب کسب و کار باشند، نیاز به دریافت مجوز فعالیت دارند، برای دریافت مجوز فعالیت و یا پروانه کار باید به مراجع صلاحیت دار مراجعه نمایند، به این صورت که تبعه دارای تخصص و مهارت برای اشتغال چه از لحاظ فنی و چه از لحاظ اداری به دفتر کفالت و یا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه کرده و اقدام به دریافت پروانه کار نماید.

از شرایط استخدام کارگران افغانی دریافت مجوز کار می باشد، که با مراجعه به وزارت کار و امور اجتماعی می توانند درخواست مجوز فعالیت دهند. این مجوز فعالیت با توجه به اینکه کارگر آماده به کار بوده و روادید ورود به ایران را به همراه مجوز کار دارا باشد و یا اگر در ایران سکونت دارد، باید دارای اقامت معتبر باشد، تا بتوانند مجوز فعالیت را دریافت نموده و علاوه بر اینکه این عزیزان برای ایران مفید بوده بتوانند یک زندگی خوب و متعادل را در ایران داشته باشند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط اشتغال اتباع بیگانه در ایران در کانال تلگرام موضوعات سایر موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط اشتغال اتباع بیگانه در ایران پاسخ دهند.