نقش مهم ارائه دلیل در مسائل حقوقی و رسیدگی به پرونده های قضایی در دادگاه ها واجد اهمیت فراوانی است که در ادله اثبات دعوا به آن پرداخته شده است . اهمیت دلیل در آیین دادرسی مدنی تا بدانجاست که گفته شده " حق بدون دلیل ، مانند کالای بدون ارزش است " و " دلیل است که حق را زنده می کند " . اما سوال مهمی که در این خصوص مطرح می شود آن است که موضوع دلیل در ادله اثبات دعوا چیست ؟ برای مشخص کردن موضوع دلیل ، ابتدا باید به این پرسش پاسخ داده شود که " چه چیزی با دلیل اثبات می شود ؟ "  برای پاسخ دادن به این سوال ، در این مقاله به بررسی موضوع دلیل امور موضوعی است و موضوع دلیل امور انکار شده است خواهیم پرداخت .

موضوع دلیل ، امور موضوعی است

موضوع دلیل در ادله اثبات دعوا ، امور موضوعی است . زیرا فرض بر آن است که دادرس امور حکمی ( قانون ) را می داند . اینکه گفته می شود " شما موضوع را ثابت کن ؛ دادرس قانون را می داند " ، قاعده مهم مزبور را تبیین می نماید . بنابراین ، مدعی به مفهوم عام آن ( اعم از خواهان دعوا یا خوانده ) ، باید اعمال حقوقی ( عقد ، ایقاع یا قرارداد ) یا وقایعی ( اتلاف ، غصب ، استیفاء ) که بر پایه آنها حسب مورد خود را حق دار یا رقیب را بی حق می داند ، اعلام و در صورت لزوم ، با دلیل اثبات نماید . برای نمونه در دعوایی که به خواسته محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ پول دریافتی اقامه شده است ، خواهان باید ادعا کند مبلغ مزبور را به خوانده داده است . در مقابل ، خوانده نیز اگر مدعی است مبلغ گرفته شده یا بخشی از آن را پس داده است ، باید این دلیل را در دادگاه اثبات کند . در مقابل ، امور حکمی یا قانونی یعنی پی بردن به قانونی که بر آن موضوع حاکم است ، به عهده دادرس می باشد و طرفین دعوا تکلیفی به پیدا کردن و استناد به قانون مربوط ندارند . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ویژگی های دلیل در حقوق و اقسام دلیل در ادله اثبات دعوا کلیک کنید .

حتما بخوانید: ماده 1257 قانون مدنی

موضوع دلیل ، امور انکار شده است

موضوع دلیل در ادله اثبات دعوا و در حقوق ، امور انکار شده است . یعنی اینکه مدعی در اجرای تکلیف خود نسبت به امور موضوعی در نخستین گام باید امری که به او حق می دهد را اعلام کند ؛ بدون آنکه نیاز به آوردن دلیل باشد . به عنوان نمونه ، در دعوای مطالبه ثمن یا قیمت کالای فروخته شده ، باید اعلام کند که مالی را به فلان قیمت به طرف مقابل فروخته است . در این گام نخست ، دلیلی مطرح نمی شود . زیرا در حقوق و ادله اثبات دعوا ، دلیل در صورتی مورد نیاز است که نسبت به امری اختلاف وجود داشته باشد تا با اقامه دلیل ، در دادرس علم ایجاد کند و موضوع ثابت شود . بنابراین ، دلیل در صورتی لازم می شود که امر ادعا شده ( در این مثال ، فروش مال یا مقدار قیمت ) مورد انکار طرف مقابل قرار گرفته باشد . البته چون معمولا طرف مقابل صحت ادعا را انکار می کند ، مدعی معمولا پیش از آنکه رقیب آن امر را انکار کند ، دلایل خود در اثبات امور را ارائه می دهد اما منطق ایجاب می کند که دلیل آوردن پس از انکار طرف مقابل باشد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انکار و تردید کلیک کنید .

 البته این موضوع استثنائاتی هم دارد ؛ به این صورت که گاهی ادعای مطرح شده مورد انکار طرف مقابل قرار نمی گیرد ؛ لکن دادگاه به حکم قانون در صورتی می تواند ادعا را بپذیرد که مستند به دلیل باشد . به عنوان مثال ، در دعوای خلع ید نسبت به ملک ثبت شده ، دادگاه در صورتی ادعای مالکیت خواهان را می پذیرد که سند رسمی ملک به نام او باشد ؛ حتی اگر خوانده ، مالکیت خواهان را انکار نکرده باشد . همچنین ، دادگاه در صورتی ادعای پایان خدمت سربازی را می پذیرد که که آن شخص مدرک معتبر پایان خدمت ارائه دهد ؛ حتی اگر طرف مقابل این امر را انکار نکرده باشد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع دعاوی تصرف ، دعوای خلع ید و دعوای مالکیت کلیک کنید .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد موضوع دلیل در ادله اثبات دعوا چیست به کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون موضوع دلیل در ادله اثبات دعوا چیست پاسخ دهند .

 

 

 

---

نظرات کاربران