بر اساس قانون مدنی ، به شخصی که مدت زمان نسبتا طولانی از اقامتگاه و محل زندگی خود دور شده باشد به نحوی که هیچ گونه خبری از وی نباشد ، غایب مفقودالاثر گویند . این در حالی است که شخص غایب ممکن است اموال و دارایی هایی داشته و حقوق و تکالیف مالی به عهده وی باشد . به همین دلیل ، حفظ و صیانت اموال و دارایی های غایب از اهمیت فراوانی برخوردار است . در قانون مدنی و قانون امور حسبی در خصوص وضعیت غایب و چگونگی اداره اموال غایب مفقودالاثر احکامی پیش بینی شده است که در این مقاله قصد داریم آنها را بررسی نماییم . به همین دلیل در ادامه نحوه اداره اموال غایب مفقودالاثر به وسیه نماینده قراردادی ، نماینده قانونی و امین را مورد بررسی قرار می دهیم .

اداره اموال غایب به وسیله نماینده قراردادی

ممکن است امور غایب ، به وسیله نماینده قراردادی یا وکیل او اداره شود . در صورتی که تکلیف اداره اموال غایب از طرف خود وی تعیین شده باشد ، معمولا مشکلی در اداره اموال به وجود نمی آید . زیرا همانطور که اشخاص می توانند خود به طور مستقیم به اداره اموال خود بپردازند ، می توانند به طور غیر مستقیم و از طریق انتخاب نماینده نیز امور خود را انجام دهند . ماده 1012 قانون مدنی با عبارت " اگر غایب مفقودالاثر برای اداره اموال خود تکلیفی معین نکرده باشد " به فرض بالا اشاره نموده است و همین امر در ماده 1025 قانون مدنی و 140 قانون امور حسبی نیز مشاهده می شود . بنابراین ، اگر غایب برای اداره اموال خود وکیلی تعیین کرده باشد ، دادستان و دادگاه در امور او مداخله نمی کنند . یعنی اینکه برای اداره اموال غایب به نصب یا تعیین امین و نیز دادن اموال به تصرف موقت ورثه اقدام نخواهد شد ؛ مگر اینکه نماینده مزبور فوت کند یا صلاحیتش برای اداره اموال زایل شود . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نمایندگی قراردادی  غایب مفقود الاثر ، طلاق همسر غایب مفقودالاثر و ارث غایب مفقودالاثر کلیک کنید .

اداره اموال غایب به وسیله نماینده قانونی

وضعیت دیگری که به در آن به طور معمول ، امین تعیین نمی شود و مقام قضایی مداخله نمی کند ، این است که علی رغم عدم تعیین تکلیف از سوی غایب ، اشخاصی وجود دارند که به حکم قانون حق تصدی امور غایب را دارند ؛ چنان که هرگاه غایب شخص صغیر ، سفیه یا مجنون باشد ، به حکم قانون مدنی ولی قهری یا قیم حق تصدی و اداره امور زندگی او را خواهند داشت . در این موارد ، اعمال ولایت از طرف ولی یا قیم تا زمان مرگ طبیعی غایب یا صدور حکم موت فرضی وی ادامه خواهد یافت . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد انواع محجوران ، اولیای قهری و قیمومت کلیک کنید .

 

اداره اموال غایب به وسیله امین

مرحله سوم در اداره امور مالی غایب نصب امین برای اداره اموال اوست . در این مرحله چون احتمال زنده بودن غایب زیاد است ، قانونگذار در درجه اول حفظ منافع غایب و جلوگیری از حیف و میل اموال او را در نظر داشته و بدین جهت برای اداره اموال او تعیین شخص مورد اعتمادی تحت عنوان امین را پیش بینی کرده است . بر اساس ماده 1012 قانون مدنی ، اگر غایب مفقودالاثر برای اداره اموال خود تکلیفی معین نکرده باشد و کسی هم نباشد که قانونا حق تصدی امور او را داشته باشد ( مثل ولی قهری یا قیم ) ، دادگاه برای اداره اموال غایب یک نفر امین معین می کند . تقاضای تعیین امین فقط از طرف مدعی العموم و اشخاص ذی نفع در این امر قبول می شود . بنابراین دادستان یا اشخاص ذی نفع ( مانند طلبکاران غایب یا ورثه او ) می توانند از دادگاه تقاضای تعیین امین برای اداره اموال غایب را بنمایند مشروط بر اینکه :

اولا غایب برای اداره اموال خود تعیین تکلیف نکرده باشد ؛ بنابراین اگر غایب به کسی برای اداره امور مالی خود وکالت داده باشد نمی توان اقدام به نصب یا تعیین امین نمود .

ثانیا کسی هم نباشد که قانونا حق تصدی امور غایب را داشته باشد ؛ لذا اگر شخص غایب صغیر ، سفیه یا مجنون بوده و ولی قهری یا قیم داشته باشد نمی توان برای اداره اموال او امین تعیین نمود .

نکته مهم اینکه چون منظور از تعیین امین برای غایب حفظ اموال و جلوگیری از حیف و میل شدن آنها است ، قانونگذار به دادگاه این اختیار را داده است که از امینی که تعیین می کند ضامن بگیرد یا تضمینات دیگری مانند وثیقه عینی از او اخذ کند تا هرگاه امین در حفظ اموال غایب مرتکب تقصیر شد ، جبران خسارت وارد شده امکانپذیر باشد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد وظایف و اختیارات امین اموال غایب مفقودالاثر  ، تعیین امین برای شخص محجور و ضم امین به ولی قهری کلیک کنید .

 

 

---

نظرات کاربران