حکم ترک انفاق چیست

پرداخت نفقه به زن، در عقد نکاح دائم، از تکالیف مرد بوده و تعلق آن به زن، منوط به داشتن تمکین عام و خاص می باشد. ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه، یا حکم ترک انفاق، با توجه به قانون، حبس می باشد که البته، اجرای این حبس، منوط به این است که مرد، با وجود استطاعت مالی، از پرداخت نفقه به همسر یا افراد واجب النفقه، نظیر اولاد خود، خودداری کند.

یکی از مهم ترین تکالیف مورد پیش بینی قانون گذار، الزام به پرداخت نفقه به اقارب و زوجه می باشد. پرداخت نفقه از سوی مرد به زوجه، منوط به تمکین از جانب زن است که شامل تمکین عام و خاص می شود. شرط پرداخت نفقه به اقارب نیز، داشتن استطاعت مالی کافی شخص مسئول پرداخت یا همان منفق است.

اما گاهی، با وجود اینکه زن، تمکین عام و خاص را انجام می دهد و به همین واسطه نیز مستحق دریافت نفقه می باشد یا با وجود داشتن استطاعت مالی کافی منفق، شوهر یا فرد منفق، به تکلیف قانونی خود، مبنی بر پرداخت نفقه، عمل نمی کنند. یعنی شوهر یا منفق، از پرداخت نفقه همسر شرعی و قانونی خود یا اقارب مستحق دریافت نفقه، خوددادری می ورزند. همین امر، سبب خواهد شد، منفق یا شوهر، با تبعات قانونی و حکم ترک انفاق رو به رو شود.

 از این رو، در این مقاله، قصد داریم، درباره پراخت نفقه به زن و اقارب صحبت کنیم و ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه را بررسی کرده؛ سپس، بگوییم که حکم ترک انفاق چیست. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

پرداخت نفقه به زن

بر اساس قانون مدنی، مرد، موظف به پرداخت نفقه به همسر و فرزندان خود می باشد و در صورت عدم پرداخت، با حکم ترک انفاق، روبرو خواهد شد. زن نیز، در مقابل، باید از مرد، تمکین عام و خاص نماید تا مستحق دریافت نفقه باشد. پرداخت نفقه به زن، در ماده 1106 قانون مدنی آمده که بر اساس آن: " در عقد دائم، نفقه زن، بر عهده شوهر است". همانطور که از این ماده بر می آید، این ماده، تنها نفقه زوجه در عقد دائم را پیش بینی کرده و در خصوص الزام به پرداخت نفقه زن در صیغه یا عقد موقت، ساکت است.

در خصوص پرداخت نفقه در عقد موقت یا صیغه، باید به ماده 1113 قانون مدنی، رجوع کرد که در این خصوص مقرر می دارد: " در عقد موقت، زن حق نفقه ندارد ؛ مگر اینکه شرط شده باشد یا آنکه عقد، مبنی بر آن جاری شده باشد." بر اساس این ماده، پرداخت نفقه به زن، در عقد موقت، منوط بر این است که این موضوع، میان زوجین، شرط شده باشد.

اما اینکه نفقه شامل چیست، در ماده 1107 مشخص شده است که بر اساس آن، نفقه زوجه، شامل همه نیازهای متعارف زن، همچنین، خوراک، پوشاک، مسکن و ... می باشد. در خصوص مبلغ نفقه زن یا اینکه چه خانه ای مناسب او است، در صورت اختلاف میان زوجین، باید به نظر کارشناس دادگاه مراجعه کرد؛ کارشناس، پس از بررسی وضعیت خانوادگی و شان زوجه، در خصوص مبلغ نفقه زن و یا اینکه خانه و اسباب زندگی ای که مرد، فراهم آورده، در شان زن هست یا خیر، تصمیم می گیرد.

پس از توضیح در خصوص پرداخت نفقه به زن، در ادامه، قصد داریم، ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه را بررسی کنیم و بگوییم که حکم ترک انفاق چیست. 

ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه

در قسمت قبل، در خصوص پرداخت نفقه به زن، صحبت کردیم و گفتیم که شرایط تعلق نفقه زن در صیغه و در ازدواج به چه شکل می باشد. همچنین، اشاره کردیم که ترک انفاق از سوی مرد، او را با حکم ترک انفاق، روبرو خواهد کرد. لذا، در این قسمت، قصد داریم ترک انفاق را بررسی کرده و بگوییم که ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه چیست.

پرداخت نفقه زوجه، به اندازه ای از دید قانونگذار، مهم بوده که عدم پرداخت آن از سوی شوهر، در صورتی که زن، هم تمکین عام و هم تمکین خاص داشته، جرم انگاری شده و مجازات در پی دارد. نپرداختن نفقه زن، با عنوان ترک انفاق، در حقوق، مطرح می شود و به این معنا است که مرد، از انجام وظیفه خود، یعنی از پرداخت نفقه، استنکاف نماید.

ضمانت اجرای نپرداختن نفقه زن یا اقارب، مطابق ماده 53 قانون حمایت خانواده حبس تعزیری درجه 3 است که البته، اجرا شدن آن، منوط به وجود شرایط به خصوصی می باشد. در وهله اول، زن یا فرد مستحق نفقه، باید، اقدام به شکایت کیفری ترک انفاق نموده و مجازات و پیگری این امر را به موجب شکوائیه بخواهد.

در وهله دوم نیز مرد یا منفق باید، با وجود استطاعت مالی، از پرداخت نفقه، خودداری کند. در صورتی که منفق، به علت عدم استطاعت مالی، ترک انفاق نموده باشد، پیگیری این موضوع، صرفا از طریق حقوقی و با ثبت دادخواست مطالبه نفقه معوقه یا جاری، آن هم صرفا برای زن(نه بقیه اقارب)، امکان پذیر خواهد بود.

حکم ترک انفاق چیست

در قسمت های قبل، توضیح دادیم که قواعد پرداخت نفقه زن، به چه شکل می باشد و ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه را، در صورت ترک انفاق از سمت مرد، در قانون مجازات اسلامی بررسی کردیم. همچنین، اشاره کردیم که در صورت ثبت شکوائیه کیفری ترک انفاق و اثبات ترک انفاق فرد مسئول نفقه، با وجود استطاعت مالی، او به حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه، محکوم خواهد شد. در این قسمت از مقاله، قصد داریم، بگوییم که در صورت ثبت دادخواست حقوقی، حکم ترک انفاق چیست.

در پاسخ به این پرسش که در صورت ثبت دادخواست حقوقی، حکم ترک انفاق چیست، باید گفت، چنانچه زوجه یا اقارب و افراد واجب النفقه، اقدام به ثبت دادخواست حقوقی ترک انفاق نمایند و از دادگاه بخواهند، در خصوص نفقه آن ها، اقدام به صدور حکم نماید، دادگاه، پس از بررسی جمیع جهات، مبلغ نفقه زوجه یا اقارب را مشخص می کند. چنانچه فرد منفق، یعنی فرد نفقه دهنده، پس از صدور حکم دادگاه، از پرداخت نفقه خودداری ورزد، دارنده حکم، می تواند با مراجعه به اجرای احکام، درخواست صدور حکم جلب یا توقیف اموال منفق را داشته باشد.

همچنین، از دیگر موارد حکم ترک انفاق، این می باشد که زوجه، می تواند با اثبات ترک انفاق کیفری مرد، یا اثبات اینکه مرد، پس از صدور حکم دادگاه، همچنان، از پرداخت نفقه مقرر، خودداری می ورزد، عسر و حرج خود را به دادگاه، ثابت کند و از این راه، اقدام به درخواست صدور حکم طلاق نماید. 

فرق نفقه با ترک انفاق چیست

در قسمت های قبل ، توضیح دادیم که مسئول پرداخت نفقه به زن، شوهرش می باشد و البته ، ذکر کردیم که مرد ، صرفا در عقد دائم و آن هم به شرطی که زن، نسبت به او، تمکین عام و خاص داشته باشد، مستحق دریافت این نفقه خواهد بود. همچنین، اشاره کردیم که ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه و حکم ترک انفاق، چه خواهد بود و گفتیم که در مواردی، ترک انفاق، می تواند، برای منفق، حبس به دنبال داشته باشد. ازآنجا که دو مفهوم نفقه و ترک انفاق، بسیار پرکاربرد بوده، در این قسمت، قصد داریم فرق این دو با یکدیگر را بگوییم که عبارتند از:

نفقه، یک نهاد قانونی بوده که قانون گذار، در قانون مدنی، برای حمایت از افراد واجب النفقه، نظیر فرزندان یا زوجه وضع نموده و قواعد و مصادیق آن را در قانون پیش بینی کرده است.

ترک انفاق، یک ترک فعل است و به معنای این می باشد که فردی که مسئول پرداخت نفقه بوده، از پرداخت آن، به افراد مشمول، خودداری کند.

چنانچه، قصد کسب اطلاعات بیشتر در باره نفقه معوقه را دارید، خواندن مقاله ای که در قسمت در ادامه بخوانید آمده است، به شما پیشنهاد می شود. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حکم ترک انفاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حکم ترک انفاق پاسخ دهند.