دینا / آیین دادرسی / آیین دادرسی مدنی / حکم قطعی چیست

حکم قطعی چیست

ارتباط با ما

درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید. سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.

logo-samandehi

تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©

تماس از کل کشور : ۳ ۰ ۳ ۵ ۷ ۰ ۹ ۹ ۰ ۹
همه روزه حتی ایام تعطیل از :  ۸ صبح   الی ۱  شب

 حکم قطعی به حکمی گفته می شود که دیگر، امکان تغییر در مفاد آن، جز موارد استثنایی، وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجرا می باشد. حکم قطعی یا رأی قطعی، می تواند از جانب دادگاه بدوی و یا دادگاه تجدید نظر صادر گردد. در موارد ویژه ای که در قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی شده است، مانند اعاده دادرسی، امکان تغییر حکم قطعی وجود دارد.

 

فرض بر این است که احکام صادر شده، توسط دادگاه ها، به شکل صحیح و قانونی صادر شده اند، اما در مقررات قانونی، برای اطمینان از این که احکام دادگاه ها، مطابق موازین قانونی صادر شده اند، امکان رسیدگی مجدد در خصوص آنها پیش بینی شده است. احکامی که از دادگاه ها صادر می شوند را می توان به احکام قطعی و احکام غیر قطعی تقسیم بندی کرد.

 

شناخت احکام قطعی، موضوع مهمی است؛ به دلیل این که اولا، بعد از این که حکم قطعی صادر شود، دیگر امکان اعتراض به آن برای اصحاب دعوا وجود ندارد. دوما، اصولا احکامی که قطعی شده اند، لازم الاجرا می باشند و محکوم علیه باید آن حکم را اجرا نماید. بنابراین، لازم است افراد در روند دادرسی، بدانند چه حکمی، قطعی و چه حکمی، غیر قطعی است.

 

با توجه به اهمیت این مسئله، در این مقاله، قصد داریم در ابتدا، به این سوال پاسخ دهیم که شکستن حکم قطعی چیست و آیا رای قطعی قابل تغییر است​؛ سپس در ادامه، حکم قطعی دادگاه تجدید نظر را توضیح دهیم و در نهایت، به این سوال پاسخ دهیم که آیا احکام قطعی دادگاه، قابل تغییر می باشد یا خیر و آیا امکان طرح مجددشکایت پس از صدور رای قطعی وجود دارد. اگر در خصوص این موضوع، سوالاتی دارید، در این مقاله همراه ما باشید.

آیا رای قطعی قابل تغییر است

یکی از انواع احکام صادر شده توسط دادگاه ها را می توان احکام قطعی دانست. در پاسخ به این سوال که حکم قطعی چیست، باید گفت، حکم قطعی به حکمی گفته می شود که دیگر، امکان تغییر در مفاد آن وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجرا می باشد. منظور از لازم الاجرا این است که محکوم علیه موظف به اجرای حکم می باشد. 

 

در قانون، برای تشخیص حکم قطعی از حکم غیر قطعی، ملاکی ارائه شده است که این ملاک این است که آیا می شود از حکم صادر شده با استفاده از طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها یعنی واخواهی و تجدیدنظر شکایت کرد یا خیر؟ اگر با طرق عادی شکایت از آرا دادگاه ها، نتوان از حکم صادر شده، شکایت کرد، آن حکم، قطعی است و اگر بتوان از آن، شکایت کرد، حکم، غیر قطعی می باشد.

 

به عبارت دیگر؛ حکم قطعی، حکمی است که قابل اعتراض از طریق هیچ یک از طرق عادی شکایت ( واخواهی و تجدیدنظر خواهی ) نباشد. با توجه به این ملاک، حکم حضوری صادر شده از دادگاه عمومی یا انقلاب در دعاوی مالی که خواسته آن بیشتر از سه میلیون ریال نباشد، از آنجا که قابل تجدید نظر و واخواهی نمی باشند، حکم قطعی محسوب می شود. احکام حضوری صادر شده از دادگاه تجدیدنظر استان نیز به همین دلیل، قطعی می باشند.

 

علاوه بر موارد مذکور، که امکان طرح شکایت عادی نداشتند، در مورد برخی از احکام، امکان اقدام از طرق شکایت عادی وجود داشته، اما به دلیل اینکه محکوم علیه، در مهلت تجدید نظر خواهی و واخواهی اقدام نکرده است، این حق از او سلب شده و حکم قطعیت می یابد. فایده مهمی که تقسیم بندی احکام صادر شده از دادگاه ها به احکام قطعی و احکام غیر قطعی دارد، این است که علی الاصول، احکامی که قطعیت یافته اند؛ لازم الاجرا می باشند.

 

آیا رای قطعی قابل تغییر است

یکی از انواع احکام صادر شده توسط دادگاه ها را می توان احکام قطعی دانست. در پاسخ به این سوال که حکم قطعی چیست، باید گفت، حکم قطعی به حکمی گفته می شود که دیگر، امکان تغییر در مفاد آن وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجرا می باشد. منظور از لازم الاجرا این است که محکوم علیه موظف به اجرای حکم می باشد. 

 

در قانون، برای تشخیص حکم قطعی از حکم غیر قطعی، ملاکی ارائه شده است که این ملاک این است که آیا می شود از حکم صادر شده با استفاده از طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها یعنی واخواهی و تجدیدنظر شکایت کرد یا خیر؟ اگر با طرق عادی شکایت از آرا دادگاه ها، نتوان از حکم صادر شده، شکایت کرد، آن حکم، قطعی است و اگر بتوان از آن، شکایت کرد، حکم، غیر قطعی می باشد.

 

به عبارت دیگر؛ حکم قطعی، حکمی است که قابل اعتراض از طریق هیچ یک از طرق عادی شکایت ( واخواهی و تجدیدنظر خواهی ) نباشد. با توجه به این ملاک، حکم حضوری صادر شده از دادگاه عمومی یا انقلاب در دعاوی مالی که خواسته آن بیشتر از سه میلیون ریال نباشد، از آنجا که قابل تجدید نظر و واخواهی نمی باشند، حکم قطعی محسوب می شود. احکام حضوری صادر شده از دادگاه تجدیدنظر استان نیز به همین دلیل، قطعی می باشند.

 

علاوه بر موارد مذکور، که امکان طرح شکایت عادی نداشتند، در مورد برخی از احکام، امکان اقدام از طرق شکایت عادی وجود داشته، اما به دلیل اینکه محکوم علیه، در مهلت تجدید نظر خواهی و واخواهی اقدام نکرده است، این حق از او سلب شده و حکم قطعیت می یابد. فایده مهمی که تقسیم بندی احکام صادر شده از دادگاه ها به احکام قطعی و احکام غیر قطعی دارد، این است که علی الاصول، احکامی که قطعیت یافته اند؛ لازم الاجرا می باشند.

 

آیا رای قطعی قابل تغییر است

یکی از انواع احکام صادر شده توسط دادگاه ها را می توان احکام قطعی دانست. در پاسخ به این سوال که حکم قطعی چیست، باید گفت، حکم قطعی به حکمی گفته می شود که دیگر، امکان تغییر در مفاد آن وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجرا می باشد. منظور از لازم الاجرا این است که محکوم علیه موظف به اجرای حکم می باشد. 

 

در قانون، برای تشخیص حکم قطعی از حکم غیر قطعی، ملاکی ارائه شده است که این ملاک این است که آیا می شود از حکم صادر شده با استفاده از طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها یعنی واخواهی و تجدیدنظر شکایت کرد یا خیر؟ اگر با طرق عادی شکایت از آرا دادگاه ها، نتوان از حکم صادر شده، شکایت کرد، آن حکم، قطعی است و اگر بتوان از آن، شکایت کرد، حکم، غیر قطعی می باشد.

 

به عبارت دیگر؛ حکم قطعی، حکمی است که قابل اعتراض از طریق هیچ یک از طرق عادی شکایت ( واخواهی و تجدیدنظر خواهی ) نباشد. با توجه به این ملاک، حکم حضوری صادر شده از دادگاه عمومی یا انقلاب در دعاوی مالی که خواسته آن بیشتر از سه میلیون ریال نباشد، از آنجا که قابل تجدید نظر و واخواهی نمی باشند، حکم قطعی محسوب می شود. احکام حضوری صادر شده از دادگاه تجدیدنظر استان نیز به همین دلیل، قطعی می باشند.

 

علاوه بر موارد مذکور، که امکان طرح شکایت عادی نداشتند، در مورد برخی از احکام، امکان اقدام از طرق شکایت عادی وجود داشته، اما به دلیل اینکه محکوم علیه، در مهلت تجدید نظر خواهی و واخواهی اقدام نکرده است، این حق از او سلب شده و حکم قطعیت می یابد. فایده مهمی که تقسیم بندی احکام صادر شده از دادگاه ها به احکام قطعی و احکام غیر قطعی دارد، این است که علی الاصول، احکامی که قطعیت یافته اند؛ لازم الاجرا می باشند.

 

شکایت مجدد بعد از حکم قطعی

گاهی اوقات افراد پس از طرح شکایت و صدور حکم خواهان شکایت مجدد بعد از حکم قطعی هستند و علت آن ممکن است، صدور رای اشتباه، بی توجهی به ادله و مدارک و... باشد. در این خصوص باید گفت زمانی که برای یک پرونده رای صادر می شود، و حکم صادر شده قطعیت می یابد پرونده دارای اعتبار امر مختومه خواهد بود. حال ممکن است این سوال مطرح شود که بعد از حکم قطعی تجدید نظر چه باید کرد یا بعد از قطعی شدن حکم چه باید کرد؟

 

اعتبار امر مختومه یعنی موضوعی از حیث وحدت موضوع و وحدت سبب ها تمام شده و رسیدگی به آن انجام شده است. یعنی پرونده روال دادرسی خود را تمام و کمال طی کرده و منتهی به صدور حکم قطعی شده است و دیگر امکان طرح مجدد آن پرونده وجود ندارد. در این خصوص بند 6 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی اینطور بیان می کند:

 

«در موارد زیر خوانده می‌تواند ضمن پاسخ نسبت به ماهیت دعوا ایراد کند- بند 6 : دعوای طرح شده سابقا بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قائم مقام آنان هستند، رسیدگی شده نسبت به آن حکم قطعی صادر‌شده باشد.»

 

بنابراین امکان شکایت مجدد بعد از صدور حکم قطعی وجود ندارد، در صورت یافتن مدارک جدید یا مستنداتی که تا قبل از قطعی شدن رای در دست نبوده است شخص می تواند اقدام به درخواست اعاده دادرسی نماید. همچنین می تواند با مشاوره حقوقی یا مشورت وکیل اقدام به طرح شکایت با موضوع دیگر نماید.

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص حکم قطعی در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حکم قطعی پاسخ دهند .