مجازات جرم افتراء

حکم مجازات جرم افتراء، بسته به اینکه افترا، قولی باشد، یعنی، شخصی، بدون توان اثبات، صرفا با عملی نظیر نطق یا نشر در جراید، یک عمل مجرمانه را به دیگری، نسبت دهد یا بسته به اینکه افتراء عملی باشد، یعنی فردی با قرار دادن اشیا و ادوات مجرمانه ای، در محلی، سبب تعقیب و متهم شدن دیگری شود، متفات است. مجازات افترای قولی، جزای نقدی یا حد و مجازات افترای عملی، حبس یا شلاق می باشد.

جرم افترا، یکی از جرایم مورد پیش بینی قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی می باشد که به دو دسته افترای عملی و افترای قولی، تقسیم می شود و در هر یک از این دو نوع از افتراء، مفتری یا همان افترا زننده، بدون توان اثبات، یا عمل مجرمانه ای را به شخصی دیگر، نسبت می دهد و یا اشیا و ادواتی را در محل زندگی یا هر محلی که منتسب به دیگری بوده، قرار می دهد و سبب تعقیب و در معرض اتهام قرار گرفتن او می شود.

به دلیل اهمیت حرمت آبرو و شخصیت افراد، قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، مجازات های بسیار سنگینی را برای افترای قولی و عملی، پیش بینی کرده است که در صورت اثبات برائت و بی گناهی کسی که به او، افتراء زده شده، بسته به نوع افتراء، در مورد مرتکب جرم، اعمال خواهند شد.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم بگوییم که افترا و حکم مجازات جرم افترا چیست و میزان مجازات این جرم، با در نظر گرفتن قانون جدید و قانون مجازات اسلامی، چقدر است؛ سپس، در خصوص مجازات افترا با مانور متقلبانه و نشر افترا، توضیح دهیم.

افترا چیست

برخی افراد، در دعوا و درگیری ها یا در دوره های سیاسی خاص، نظیر انتخابات، با قصد انتقام جویی، ضربه زدن به دیگری یا پایین کشیدن او، از مقام و منصبش، اقدام به تهمت یا افترا زدن، به دیگری کرده و بدین ترتیب، قصد دارند که او را در معرض مجازات های قانونی افترای زده شده، قرار دهند.

تهمت زدن یا افترا زدن که می تواند، به صورت قولی و عملی صورت گیرد، در قانون مجازات اسلامی، جرم انگاری شده است. افترای قولی، یعنی، کسی، یک عمل مجرمانه را با انتشار در روزنامه و جراید یا سخن رانی کردن در مجامع مختلف یا هر طریقی، به دیگری، نسبت دهد و توان اثبات آن را نداشته باشد.

تهمت زدن یا افترا زدن به صورت عملی، یعنی، یک نفر، به قصد متهم کردن دیگری، اشیا و ادوات مجرمانه ای را در محلی قرار داده و سبب متهم شدن و تعقیب و پیگیری شخص، بدین واسطه شود. در هر دو نوع افترا، در صورتی که فرد، بتواند، بی گناهی خود را ثابت کند، مرتکب، بسته به نوع افترا، به مجازات افترای قولی و یا مجازات افتراء عملی که در بخش های بعدی، توضیح خواهیم داد، محکوم می شود.

مجازات جرم افترا در قانون جدید

بر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مصوب هزار و سیصد و نود و نه، همچنین، بر اساس قانون مجازات اسلامی جدید که مصوب سال هزار و سیصد و نود و دو بوده و برخی از مواد آن، نیز در سال 99، بعد از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، اصلاح شده اند، مجازات حبس برخی از جرایم قانون مجازات اسلامی، دچار تغییر و کاهش شدند که حکم مجازات جرم افترا یا تهمت زدن، در افترای عملی نیز یکی از آن ها بود.

ماده 699 قانون مجازات اسلامی جدید، با در نظر گرفتن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات افترای عملی را حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه یا شلاق تا 74 ضربه می داند و ماده 697 همین قانون، با در نظر گرفتن قانون کاهش، مجازات افترای قولی را جز در مواردی که افترا، موجب حد بوده، جزای نقدی بیشتر از 6 میلیون تومان تا 24 میلیون تومان مقرر کرده است.

شایان ذکر است، مقصود از قانون جدید، قانون مجازات اسلامی مصوب هزار و سیصد و نود و دو و اصلاحات اردیبهشت هزار و سیصد و نود و نه آن، به موجب قانون کاهش حبس مجازات های تعزیری می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شکواییه در رابطه با افترا که ثبت آن، از موارد ضروری، برای صدور حکم مجازات افتراء است، مطالعه مقاله زیر، توصیه می شود.

حکم مجازات جرم افترا در قانون مجازات اسلامی

ماده قانونی حکم مجازات افتراء در قانون مجازات اسلامی، ماده 697 این قانون که در بخش تعزیرات آن، آمده، می باشد. این ماده، در پاسخ به این پرسش که حکم مجازات جرم افتراء چیست؟ مقرر می دارد: مرتکب افترا "....، جز در مواردی که‌ موجب حد است، به جزای نقدی درجه شش، محکوم خواهد شد." بر اساس این ماده، حکم مجازات تهمت زدن به همسر یا افترا به هر شخص دیگری، در مواردی که حد نداشته باشد، جزای نقدی درجه شش، یعنی، جزای نقدی بیش از 6 میلیون تومان تا 24 میلیون تومان است. 

مجازات جرم افترای عملی در قانون مجازات اسلامی نیز در قسمت آخر ماده 699 این قانون، پیش بینی شده است. این ماده، در خصوص مجازات این جرم، مقرر می دارد: "...، پس از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی متهم، شخص مرتکب، به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و یا تا 74 ضربه شلاق، محکوم می ‌شود. "

بر اساس این ماده، مجازات جرم افترای عملی، حبس سه ماه تا یک سال شش ماه و یا تا 74 ضربه شلاق، خواهد بود که البته، میزان مجازات حبس این جرم، قبل از تصویب قانون کاهش حبس مجازات تعزیری، شش ماه تا سه سال بود، اما، به موجب این قانون و تبصره ماده 11 آن، در حداقل و حداکثر، به نصف، تقلیل یافت.

مجازات افتراء توام با مانور متقلبانه

افتراء توام با مانور متقلبانه، مقصود همان پرونده سازی یا افترای عملی است و بدین صورت، شکل می گیرد که فردی، با اقدامات عملی، نظیر قرار دادن آلات و ادوات جرم یا اشیایی، در منزل یا محل کار یا خودرو فرد دیگر، باعث شود که آن فرد، در معرض اتهام به جرم قرار گیرد و به خاطر این اتهام، توسط مقامات قضایی، تعقیب شود. 

 در چنین افترایی، در صورت برائت فردی که به او افترا زده شده، با کمک روش های اثبات پاپوش، مفتری یا همان افترا زننده، بر اساس ماده 699 قانون مجازات اسلامی، به حبس از سه ماه تا یک سال شش ماه و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد.

پس از توضیح اینکه حکم مجازات جرم افتراء با مانور متقلبانه چیست، در ادامه، قصد داریم، درباره حکم مجازات نشر افترا، صحبت کرده و بگوییم که مجازات آن، چیست. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص پرونده سازی که یک نوع، افترای عملی است و حکم مجازات آن، مطالعه مقاله زیر، توصیه می شود.

مجازات جرم نشر افتراء

نشر افترا، یعنی، کسی، به دیگری، یک عمل مجرمانه را با نشر آن، از طریق روزنامه، جراید و فضای مجازی، نسبت دهد، بدون اینکه توان اثبات افترای خود را داشته باشد. در چنین مواردی، در صورت صدور حکم برائت شخصی که به او، افترا زده شده، قانون گذار، مجازات جرم نشر افترا را پیش بینی کرده است.

مجازات جرم نشر افتراء، براساس قانون مجازات اسلامی جدید، مصوب هزار و سیصد و نود و دو و اصلاحات آن، در سال 99، جزای نقدی درجه شش که معادل 6 تا 24 میلیون تومان است یا حد، در مواردی که افترای زده شده، موجب حد باشد، است.

جهت کسب اطلاع از مجازات جرم نشر اکاذیب که در بسیاری موارد، با جرم نشر افترا، اشتباه گرفته می شود، مطالعه مقاله ای که در زیر، در قسمت در ادامه بخوانید مقاله، آمده است، به علاقه مندان این موضوع، توصیه می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات جرم افتراء در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا از طریق مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات جرم افتراء پاسخ دهند.