با توسعه وپیشرفت تکنولوژی و نقش پر رنگ آن در جوامع امروزی ، این حوزه به صورت یک موضوع جدید و پر چالش تبدیل شده است . امروزه نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله کامپیوتر ها و موبایل ها بر زندگی افراد نادیده گرفت . حضور افراد در فضای مجازی ، ایجاد کسب و کار در این فضا ، شکل گیری روابط اجتماعی در آن و همچنین انجام معاملات تجاری از طریق آن باعث شده است این فضا به عنوان یک محیط مجازی درآید که برخی از افراد از آن سود جویی می کنند . از این رو قانون گذار برای جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا و مشخص کردن قواعد استفاده کنندگان ، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است . در این مقاله به بررسی اینکه جرایم رایانه ای چیست و مصادیق جرم رایانه ای کدام است ، می پردازیم .
” جرم رایانه ای یعنی کسی با استفاده از کامپیوتر اقدام به انجام اعمال مجرمانه کند “
در ایران سابقه جرم رایانه ای به جعل اسکناس توسط یک کارگر چاپخانه و یک دانشجو در سال 1378 بر می گردد . جرم رایانه ای نظیر جاسوسی رایانه ای و مجازات آنیعنی جرمی که با استفاده از فناری کامپیوتری رخ دهد . یعنی کسی با استفاده از کامپیوتر اقدام به انجام اعمال مجرمانه ای مانند بدست آوردن اطلاعات شخصی دیگران کند . جرم رایانه ای در قانون تعریف نشده است و تنها به بیان انواع و مصادیق آن اکتفا شده است .
مصادیق جرایم رایانه ای
مصادیق جرایم رایانه ای را می توان طبق قانون در موارد زیر دانست ، هر چند محدود به این موارد نیست و انواع جرم رایانه ای دیگری را هم می توان به آن افزود که در قانون نیامده اند :
1) دسترسی غیر مجاز به داده یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی
2)شنود غیر مجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا امواج مغناطیسی یا نوری
3)جاسوسی یارانه ای
4)جعل رایانه ای
5)تخریب و اخلال در داده ها یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی
9)تولید ، انتشار یا در دسترس قرار دادن یا معامله داده ها یا نرم افزارها یا هر نوع ابزار الکترونیکی
10)فروش یا انتشار یا در دسترس قرار دادن گذرواژه یا هر داده ای که امکان دسترسی غیرمجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی متعلق به دیگری
11)انتشار یا در دسترس قرار دادن محتویات آموزش دسترسی غیرمجاز ، شنود غیرمجاز ، جاسوسی رایانه ای و تخریب و اخلال در داده ها یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی
خانم «الف» در تاریخ 09/09/1399 متوجه می شود که اطلاعات مربوط به حساب بانکی وی شامل شماره حساب و رمزهای عبور آن از طریق لپ تاپ وی ناپدید شده است. به همین دلیل قصد طرح شکایت در مرجع قضایی تحت عنوان سرقت را دارد لکن نمی داند تحت چه موضوع یا موضوعاتی طرح شکایت نماید به همین خاطر با شما که کارشناس حقوقی هستید تماس می گیرد و راهنمایی می خواهد و ضمن اطلاع به شما در خصوص اتفاق پیش آمده؛ اظهار می نماید چندی قبل از طریق ایمیل یک پیام ناشناس دریافت نموده که متعاقباً روی آن کلیک نموده و لپ تاپ وی در نهایت دچار اختلالاتی گردیده است.شما به عنوان کارشناس حقوقی در ابتدا به ساکن با توجه به اظهارات خانم «الف» چه استنباطی دارید؟ و به نظر شما آیا اطلاعات مربوط به حساب بانکی ایشان مورد سرقت رایانه ای قرار گرفته است؟ و در نهایت راهکار شما برای این خانم که ادعای بزه دیدگی دارند، چیست؟پاسخ مشاور: سلام با استناد به قانون جرایم رایانه ای طرح شکایت کنند.
هستی
باسلام.ممکنه برای جرم رایانه ای هم مجازات تعزیری تعیین کنند؟پاسخ مشاور: مجازات مرتبط با جرایم رایانه ای را قانون گذار مشخص کرده است و در صورتی که نیاز باشد قاضی به آن می افزاید یا از آن می کاهد .
حامد
باعرض سلاممی خواستم بدونم تهیه نرم افزاری که به در دسترس قرار دادن اطلاعات شخصی دیگران کمک کنه هم جرم رایانه ای محسوب میشه؟پاسخ مشاور: بله استفاده از اطلاعات شخصی دیگران بدون اجازه آنها جرم است البته بسته به شرایط این موضوع متفاوت است که باید به صورت موردی بررسی شود .
پانیذ
سلام تهدید کردن مردم به انتشار عکس های شخصی هم جزو جرم رایانه ای محسوب میشه؟پاسخ مشاور: بله تهدید به انتشار عکس و فیلم شخصی دیگران جرم رایانه ای است .
عطیه
سلام.خسته نباشید ممنون از مقاله خوبتون اگه میشه درمورد مجازات جرایم رایانه ای هم مطلب بذارید باتشکرپاسخ مشاور: با سلام ممنون از توجه شما
فریده
سلام هک کردن هم جرم رایانه ای حساب میشه؟پاسخ مشاور: هک کردن در معنای دسترسی غیر مجاز به داده یا سامانه های رایانه ای و مخابراتی جرم محسوب می شود .
محمدحسن
سلام برای جرم رایانه ای مجازاتی تعیین شده؟پاسخ مشاور: سلام جرم رایانه ای مصادیق زیادی دارد که در قانون برای هر یک از آنها مجازات تعیین شده است .
نگار
سلام اگر بخواهم بابت ضبط کردن صدام با نرم افزار شکایت کنم باید از کجا شروع کنم ؟پاسخ مشاور: باید به دادسرای جرائم رایانه ای مراجعه کنید.
مهسا
سلام عکسمو انتشار دادن تو اینستا بدون اجازه میخواستم بدونم میتونم شکایت کنم ؟ پیجی که باعث انتشار بوده را میشناسم به کجا شکایت کنم ؟پاسخ مشاور: سلام شما می توانید به دادسرای جرائم رایانه ای مراجعه نمایید و شکایت خود را مطرح کنید .
اکبری
سلام جرم رایانه ای با اینترنت انجام می شود؟پاسخ مشاور: جرمی که با ابزار کامپیوتری و مخابراتی انجام شود.
نظر شما تا حداکثر 3 روز کاری تایید و نمایش داده خواهد شد.
اگر می خواهید همین الان سوالتان را از مشاور مربوطه بپرسید کافیست با تلفن ثابت از سراسر کشور
با شماره 9099095303 تماس بگیرید.
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 180000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
