گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع

هرگاه زن و مردی، مرتکب جرم زنا شده باشند و این عمل، سبب تولد طفلی گردد، نسب طفل از نوع نسب نامشروع است که از نظر انتساب به والدین، مورد حمایت قانونگذار قرار نخواهد گرفت. اما، به جهت حمایت از حقوق طفل نا مشروع، قانون گذار، امکان گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع را پیش بینی کرده که نحوه آن، با مراجعه پدر یا مادر، به ثبت احوال می باشد و فامیلی شخص مراجعه کننده، برای کودک، انتخاب خواهد شد.

در صورتی که برقراری رابطه آزاد و خارج از چهارچوب عقد نکاح زن و مردی، سبب تولد طفلی گردد، به این طفل، فرزند نامشروع گفته می شود و بر اساس قانون مدنی، فرزند متولد از زنا، به زناکار، ملحق نخواهد شد؛ یعنی اینکه رابطه طفل با والدین او، از نوع نسب مشروع و مورد حمایت قانون گذار نمی باشد.

 لکن ضرورت حمایت از فرزندان نامشروع متولد شده از زنا، ایجاب می کند که هویت شان، به وسیله دریافت شناسنامه برای آن ها، مشخص گردد تا از بار مشکلات اجتماعی آن ها کاسته شود. از آنجا که اخذ شناسنامه برای زنازاده و شرایط ثبت ولادت طفل نا مشروع، پیچیدگی ها و قواعد خاص خود را دارد، بدون اطلاع از این شرایط و قواعد، نمی توان اقدام به گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع کرد.

از این رو، در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که نسب نامشروع طفل، یعنی چه و پس از آن، در خصوص شرایط ثبت ولادت فرزند نا مشروع و نحوه اخذ شناسنامه برای زنازاده، صحبت کنیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، با ما همراه باشید.

نسب نامشروع طفل

قبل از توضیح اینکه نسب نامشروع، چیست، باید گفت، عقد نکاح که شرع اسلام و قانون مدنی، بسیار، به آن، توصیه می کنند، آثاری، همچون، محرمیت و زوجیت را در پی داشته و افراد، به وسیله آن، اقدام به تشکیل خانواده می نمایند و بدین ترتیب، می توانند، به نحو مشروع، از یک دیگر، تمتع جنسی برده، تولید مثل کرده و نسل خود را ادامه دهند.

اما، متاسفانه، برخی افراد، به این مساله، توجهی نمی نمایند و علی رغم اینکه قانون گذار، رابطه نامشروع را جرم انگاری کرده و برای آن، مجازات سنگینی، در نظر گرفته است، اقدام به برقراری رابطه نامشروع زنا، کرده و در مواردی، نیز، از این راه، صاحب فرزندی می شوند که متاسفانه، از حقوق قانونی، نظیر ارث برخوردار نمی گردد.

در پاسخ به این پرسش که نسب نامشروع چیست؟ باید گفت، هرگاه زن و مردی، مرتکب جرم زنا شده باشند و این عمل، سبب تولد طفلی گردد، نسب طفل از نوع نسب نامشروع است که مورد حمایت قانونگذار قرار نخواهد گرفت. چراکه، تنها نسبی که مورد حمایت قانون گذار است، نسبی بوده که زن و مرد، حین انعقاد نطفه طفل، در عقد نکاح هم بوده باشند که این عقد نکاح، می تواند از نوع نکاح دائم یا از نوع عقد موقت باشد؛ در غیر این صورت نسب طفل نا مشروع است و از حقوق قانونی، برخوردار نمی گردد.

بر اساس قانون مدنی، طفل متولد شده از زنا به زناکار منتسب نمی شود و به همین دلیل است که فرزند نامشروع از والدین خود ارث نخواهد برد. گفتنی است که بر اساس قانون مجازات اسلامی، زنا، به معنای رابطه جنسی زن و مرد نامحرم است، به نحوی که آلت جنسی مرد، تا ختنه گاه، داخل در مقعد یا آلت تناسلی زن شود و این امر، در مواردی، مجازات اعدام را برای مرتکبین آن، در پی خواهد داشت.

گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع

در قسمت قبل، توضیح دادیم که نسب نا مشروع چیست و حقوق طفل ناشی از زنا را بررسی کردیم. سوال مهمی که قصد داریم در این قسمت به بررسی آن بپردازیم این است که آیا گرفتن شناسنامه برای طفل نامشروع ضروری است و باید در مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان نسبت به این امر اقدام کرد یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ، چه کسی باید، نسبت به این امر، اقدام کرده و شرایط ثبت ولادت طفل نا مشروع چیست؟

در پاسخ به این سوالات باید گفت که دیوان عالی کشور، یک رای وحدت رویه صادر کرده است که مانند قانون، لازم الاجرا است و بر اساس این رای وحدت رویه، علی رغم اینکه فرزند نامشروع به زناکار منتسب نمی شود ، لکن پدر، مکلف به گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع خودش می باشد.

همچنین، مطابق این رای، پدر، مکلف به پرداخت نفقه فرزند نامشروع و به عهده گرفتن حضانت وی می باشد. در این حالت، اگر پدر برای اخذ شناسنامه برای زنازاده، به اداره ثبت احوال مراجعه کند، نام خانوادگی وی به طفل نا مشروع داده می شود و اگر هم مادر به تنهایی به اداره ثبت احوال مراجعه نماید،نام خانوادگی مادر در شناسنامه فرزند درج می شود. در هر حال، شخص مراجعه کننده، باید، گواهی ولادت طفل را به همراه داشته باشد.

گفتنی است که بر اساس قانون مدنی، بین فرزند نامشروع و والدین او، رابطه توارث برقرار نمی شود و حتی گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع و ثبت ولادت طفل، موجب ارث بردن وی نخواهد شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط دریافت شناسنامه برای نوزاد ناشی از عقد موقت، مطالعه مقاله زیر، پیشنهاد می گردد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع​ پاسخ دهند.