دادخواست الزام به انجام تعهد

دادخواست الزام به انجام تعهد، در شرایطی به دادگاه حقوقی ارائه می شود که متعهد با فرا رسیدن موعد مقرر، از ایفای تعهد، خودداری کند و با وجود درخواست متعهدله، وظایف خود اعم از مالی یا غیر مالی را انجام ندهد؛ متعهد با ارائه این دادخواست می تواند، متعهد را به صورت قانونی، ملزم به انجام تعهدات نماید.

تعهدات، می توانند به سبب دلایل گوناگونی، به وجود آیند. یکی از رایج ترین این دلایل، عقود هستند؛  مطابق قانون، هر شخصی که تعهدی را بپذیرد، باید به آنچه پذیرفته و متعهد به انجام آن شده است عمل کند؛ در صورت عدم انجام تعهدات از طرف متعهد، با توجه به شرایط، می توان او را ملزم به انجام تعهد کرد.

افراد متقاضی، می توانند با مراجعه به دادگاه و ارائه دادخواست الزام به انجام تعهد، مطابق نمونه مربوطه، شخصی که به تعهدات خود عمل نکرده را از طرق قانونی مجبور به ایفای تعهد، نمایند. البته استثنائاتی، مانند حق حبس، وجود دارد که در شرایطی، منجر به عدم الزام به انجام تعهد می شود.

با توجه به توضیحات فوق، در این مقاله دینا، ابتدا به توضیح و تعریف، دادخواست الزام به انجام تعهد می پردازیم. سپس، نمونه ای از درخواست ایفای تعهد را بررسی کرده و نمونه ای از متن این درخواست را در تعهدات مالی و غیر مالی، ارائه می دهیم، تا شما عزیزان با شاکله کلی این نوع از درخواست حقوقی آشنا شوید.

الزام به انجام تعهد

تعهدات را می توان بر اساس موضوع آن ها به سه دسته کلی تقسیم کرد؛ این تقسیم بندی، شامل تعهد به انتقال مال، انجام عمل و خودداری از انجام عمل می باشد. تعهد به این معنا است که شخص در برابر دیگری، قول انجام یا خودداری از انجام عملی را می دهد و به این وسیله، خود را ملزم به انجام آن می نماید. علاوه بر عقود و قرارداد ها، موارد دیگری نیز وجود دارند که شخص در قبال دیگری یا دیگران، متعهد به ایفای تعهد می شود؛ در ماده 307 قانون مدنی، از برخی از این تعهدات با عنوان ضمان قهری یاد شده است.

در صورتی که این تعهد به انجام کار، ضمن یک قرارداد قانونی یا به موجب یکی از ضمان قهری ایجاد شود، متعهد، ملزم به انجام موارد تعهد، در موعد تعیین شده می باشد. حال در صورتی که موعد مقرر فرا برسد و متعهد به تعهدات خود عمل نکند و از انجام آن خودداری نماید، تکلیف طرف مقابل چه خواهد بود و چگونه می تواند، الزام به انجام تعهد طرف مقابل را درخواست کند؟

در چنین شرایطی، متعهدله (همان شخصی که تعهد به نفع او صورت گرفته است)، ابتدا باید از متعهد درخواست کند تا تعهد خود را انجام دهد؛ در صورتی که متعهد، باز هم از انجام تعهد خودداری نماید، متعهدله می تواند با مراجعه به دادگاه حقوقی و طرح دادخواست الزام به انجام تعهد، متعهد را ملزم به ایفای تعهدات خود کند.

درخواست ایفای تعهد، از سمت متعهدله باید در شرایطی به دادگاه ارائه شود که موعد انجام قرارداد به پایان رسیده باشد و متعهد از انجام تعهد خود خودداری نماید؛ همچنین، در صورتی که متعهدله از عدم ایفای تعهدات توسط متعهد، دچار خسارت و ضرر و زیان شده باشد، می تواند، با طرح این مساله در دادگاه، علاوه بر درخواست الزام به انجام تعهد، درخواست مطالبه خسارت از متعهد را هم مطرح نماید.

نمونه دادخواست الزام به انجام تعهد مالی

تا به اینجا در خصوص منشا تعهدات و انواع آن ها صحبت کردیم؛ همچنین به بررسی مفهوم تعهد و الزام به انجام تعهد پرداخته و بیان کردیم متعهدله در چه شرایطی، می تواند اقدام به طرح دعوای الزام به انجام تعهد نماید و دادخواست الزام به انجام تعهد را به دادگاه ارائه دهد.

تعهد مالی، همان طور که از نام آن پیدا است، دارای منشا مالی می باشد. به این معنا که شخص، ضمن قرارداد یا به هر نحو دیگر، متعهد به انجام تعهد، نسبت به یک مال شده است. در چنین شرایطی، متعهدله با ارائه درخواست الزام به انجام تعهد، شخص متعهد را به موجب قانون، ملزم به پرداخت مال (در صورتی که موضوع تعهد وجه نقد باشد) یا در شرایطی، تحویل یا قبول مال (در مواردی که موضوع تعهد ملک یا خودرو باشد) می نماید.

قانون گذار، با طرح موادی در قانون مدنی، به بیان احکام، در خصوص شرایط درخواست ایفای تعهد، توسط متعهدله پرداخته است. در ماده 228 بیان شده: «در صورتی که موضوع تعهد، تادیه وجه نقدی باشد، حاکم می تواند با رعایت ماده 221، مدیون را به جبران خسارت حاصله از تاخیر تادیه دین محکوم نماید.»

همچنین در ماده 229 قانون مدنی، به این نکته اشاره شده است که اگر عدم ایفای تعهد توسط متعهد، به سبب بروز حادثه ای باشد که از اختیار او خارج بوده و متعهد به دلیل بروز آن حادثه نتوانسته به تعهد خود عمل نماید، نمی توان، او را، به تادیه خسارت ناشی از تاخیر در انجام تعهد، محکوم کرد؛ نکته قابل توجه این است که در این ماده، قانون گذار، متعهد را از محکومیت به تادیه خسارت، بری ساخته، اما به ذایل شدن حق درخواست ایفای تعهد، توسط متعهدله اشاره ای نشده است و این حق، همچنان برای وی محفوظ است.  

علاقه مندان می توانند، در ادامه، نمونه دادخواست الزام به انجام تعهد مالی، را به صورت فایل PDF دانلود نمایند.

نمونه دادخواست الزام به انجام تعهد غیر مالی

همان طور که گفته شد، تعهدات می توانند مالی یا غیر مالی باشند. در مطالب قبلی، به معرفی تعهدات مالی و نکات مربوط به درخواست ایفای تعهد در خصوص آن ها پرداختیم، در این بخش، با بررسی تعهدات غیر مالی، مواردی که باید توسط متعهدله، در تنظیم دادخواست الزام به انجام تعهد غیر مالی رعایت شود، را بیان می کنیم.

تعهدات غیر مالی، در مقابل تعهدات مالی قراردارند، به این معنا که موضوع آن ها مال یا وجه نقد نیست؛ بلکه، متعهد ملزم به انجام یا عدم انجام یک عمل در قبال فرد یا افراد دیگر می شود. برای مثال، زن، ضمن عقد نکاح، ملزم می شود، از مرد تمکین کند و با قبول شرایط عقد نکاح، خود را متعهد به انجام این کار می نماید.

حال در شرایطی که زن به این تعهد خود عمل نکند، مرد می تواند  با ارائه دادخواست الزام به انجام تعهد، زن را ملزم به ایفای تعهد خود نماید. در چنین شرایطی، متعهدله (مرد) متعهد (زن) را ملزم به انجام عملی غیر مالی کرده است.

قانون گذار در قانون مدنی، حکمی را به صورت عام در خصوص تعهدات مالی و غیر مالی، بیان می کند، مطابق این حکم، هرکس متعهد به انجام امری شود و از اجرای آن خودداری نماید، مسئول است و حاکم می تواند متعهد را به انجام تعهدات ملزم کند.

در ادامه لینک دانلود یک نمونه دادخواست الزام به تمکین زوجه، را برای شما عزیزان قرارداده ایم تا با متن دادخواست الزام به تمکین زوجه که تعهدی غیر مالی می باشد، آشنا شوید؛ نکته قابل توجه این است که این متن، تنها نمونه ای از این دادخواست بوده و متن دادخواست در هر دعوا می تواند بسته به شرایط، متفاوت باشد.

علاقه مندان می توانند، نمونه دادخواست الزام به تمکین زوجه، را به صورت فایل PDF دانلود نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دادخواست الزام به انجام تعهد در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دادخواست الزام به انجام تعهد پاسخ دهند.