در این مقاله به بررسی شرایط بازماندگان برای دریافت مستمری متوفی و نحوه تقسیم آن می پردازیم .

بعد از فوت متوفی در صورتی که فرد دارای مستمری باشد و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد بازماندگان متوفی در صورتی که دارای شرایط باشند می توانند مستمری متوفی را دریافت کنند ولی اگر فرد متوفی دارای چند بازمانده که واجد شرایط دریافت مستمری هستند را میان وراث خود داشته باشند هر کدام بر طبق قانون می توانند از این حق برخوردار گردند . نحوه تقسیم و میزان سهم هر یک از بازماندگان از مستمری متوفی در قانون بیان شده است . در این مقاله به بررسی شرایط بازماندگان برای دریافت مستمری متوفی و نحوه تقسیم آن می پردازیم .  

شرایط بازماندگان برای دریافت مستمری متوفی و  انتقال حقوق بازنشستگی به فرزند و سایر وراث، در بخشنامه « شـرایط و نحوه برخـورداری بازمانـده های بیمـه شدگان از خدمات و تعهدات قانـونی سازمـان تامیـن اجتماعی » بیان گردیده است که طبق قانون عبارتند از : 
- زوجه بیمه شده متوفی 
- شوهر توسط زوجه متوفی خود بیمه شده باشد : « در صورتی که شوهر تحـت تکفـل زن بـوده و ثانیا سـن او از شـصت سـال بیشتر باشـد و یا طبق نظرکمیسـیون پزشـکی از کار افتـاده بـوده و در هـر حال مسـتمری دریافـت ننماید . » 
- فرزند ذکور متوفی : « درصورتی که سـن وی کمتر از هیجده سـال تمـام بـوده و یا منحصـراً به تحصیل اشـتغال داشـته یا به علـت بیماری یـا نقص عضو طبق گواهی کمیسـیون پزشـکی قانون تأمین اجتماعی قادر به کار شـناخته نشـود . » 
- فرزند دختر متوفی درصورتی که فاقد شغل و شوهر باشد .
- فرزند خوانده متوفی : « بر طبق قانـون حمایـت از کودکان و نوجوانان بی سرپرسـت و بد سرپرسـت ، فرزند خوانـده در حکـم فرزنـد حقیقـی بـوده و از کلیه حقـوق و مزایـای قانونـی بهره مند خواهد شـد . » 
- پدر و مادر متوفی : « در صورتی که تحـت تکفـل متوفی بـوده و همچنین سـن پدر از شـصت سـال و سـن مادر از پنجاه و پنج سـال تجاوز کرده باشـد و یا آن که به تشـخیص کمیسـیون پزشـکی قانون تأمیـن اجتماعـی از کار افتاده باشـند و در هر حال مسـتمری دریافـت ننمایند . »
 

بازماندگانی که واجد شرایط باشند در صورت دارا بودن یکی از شرایط ذیل می توانند مستمری متوفی را دریافت دارند. اگر فوت شده بازنشسته باشد، در صورتی که، متوفی از کار افتاده کلی مستمری بگیر بوده، یا در صورتی که متوفی در 10 سال آخر حیات خود حداقل سابقه پرداخت یک سال حق بیمه داشته باشد. مشروط بر اینکه در آخرین سال حیات خود حق بیمه 90 روز کاری را پرداخت کرده باشد. 

اگر بیمه شده فاقد شرایط فوق می باشد، اگر دارای سابقه پرداخت 20 سال حق بیمه در زمان حیات خود باشد.در صورتی که فاقد این شرط باشد نیز، اگر سابقه پرداخت 1 تا 20 سال حق بیمه را داشته باشد. و در مواردی که بیمه شده در اثر بیماری های حرفه ای یا حادثه ناشی از کار فوت شده باشد، می تواند از این مستمری استفاده کند.

شرایط بازماندگان برای دریافت مستمری متوفی و  انتقال حقوق بازنشستگی به فرزند و سایر وراث، در بخشنامه « شـرایط و نحوه برخـورداری بازمانـده های بیمـه شدگان از خدمات و تعهدات قانـونی سازمـان تامیـن اجتماعی » بیان گردیده است که طبق قانون عبارتند از : 
- زوجه بیمه شده متوفی 
- شوهر توسط زوجه متوفی خود بیمه شده باشد : « در صورتی که شوهر تحـت تکفـل زن بـوده و ثانیا سـن او از شـصت سـال بیشتر باشـد و یا طبق نظرکمیسـیون پزشـکی از کار افتـاده بـوده و در هـر حال مسـتمری دریافـت ننماید . » 
- فرزند ذکور متوفی : « درصورتی که سـن وی کمتر از هیجده سـال تمـام بـوده و یا منحصـراً به تحصیل اشـتغال داشـته یا به علـت بیماری یـا نقص عضو طبق گواهی کمیسـیون پزشـکی قانون تأمین اجتماعی قادر به کار شـناخته نشـود . » 
- فرزند دختر متوفی درصورتی که فاقد شغل و شوهر باشد .
- فرزند خوانده متوفی : « بر طبق قانـون حمایـت از کودکان و نوجوانان بی سرپرسـت و بد سرپرسـت ، فرزند خوانـده در حکـم فرزنـد حقیقـی بـوده و از کلیه حقـوق و مزایـای قانونـی بهره مند خواهد شـد . » 
- پدر و مادر متوفی : « در صورتی که تحـت تکفـل متوفی بـوده و همچنین سـن پدر از شـصت سـال و سـن مادر از پنجاه و پنج سـال تجاوز کرده باشـد و یا آن که به تشـخیص کمیسـیون پزشـکی قانون تأمیـن اجتماعـی از کار افتاده باشـند و در هر حال مسـتمری دریافـت ننمایند . »
 

بازماندگانی که واجد شرایط باشند در صورت دارا بودن یکی از شرایط ذیل می توانند مستمری متوفی را دریافت دارند. اگر فوت شده بازنشسته باشد، در صورتی که، متوفی از کار افتاده کلی مستمری بگیر بوده، یا در صورتی که متوفی در 10 سال آخر حیات خود حداقل سابقه پرداخت یک سال حق بیمه داشته باشد. مشروط بر اینکه در آخرین سال حیات خود حق بیمه 90 روز کاری را پرداخت کرده باشد. 

اگر بیمه شده فاقد شرایط فوق می باشد، اگر دارای سابقه پرداخت 20 سال حق بیمه در زمان حیات خود باشد.در صورتی که فاقد این شرط باشد نیز، اگر سابقه پرداخت 1 تا 20 سال حق بیمه را داشته باشد. و در مواردی که بیمه شده در اثر بیماری های حرفه ای یا حادثه ناشی از کار فوت شده باشد، می تواند از این مستمری استفاده کند.